Ngân hàng thu về lãi lớn từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ. Thị trường 20/2

Theo Dong Hai

Investing.com – Thị trường Việt Nam khởi động tuần với 3 tin tức nào đáng chú ý? Dù kết quả có sự phân hóa lớn, nhưng đa số cho thấy các ngân hàng vẫn ghi nhận lãi lớn từ hoạt động kinh doanh ngoại hối trong năm 2022, Việt Nam chi gần 911 triệu USD cho nhập khẩu xăng dầu trong tháng 1 và tỷ giá USD ngày 20/2: Tiếp tục tăng… Dưới đây là nội dung chính những tin tức mới trong hôm nay.

1. Ngân hàng thu về lãi lớn từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ

Hiện tại hoạt động kinh doanh ngoại hối có nhiều dấu hiệu cho thấy sự phân hóa lớn, hơn 18.390 tỉ đồng là tổng lãi từ hoạt động kinh doanh ngoại hối của 27 ngân hàng niêm yết đã công bố báo cáo tài chính quí 4-2022, tăng gần 4.825 tỉ đồng, tương đương tăng 35,6% so với năm 2021. Xét theo tỷ trọng, con số này chiếm 7,5% tổng lợi nhuận trước thuế của 27 ngân hàng này. Có bảy ngân hàng ghi nhận lãi tuyệt đối ở hoạt động này từ 1.000 tỉ đồng trở lên.

Trong đó, những ngân hàng ghi nhận lãi lớn nhất ở hoạt động kinh doanh ngoại hối xét theo số tuyệt đối có thể kể đến:

• Vietcombank (HM:VCB) lãi 5.768 tỉ đồng, tăng gần 1.394 tỉ đồng, tương đương tăng 32% so với năm 2021;
• VietinBank (HM:CTG) lãi 3.570 tỉ đồng, tăng hơn 1.757 tỉ đồng – dẫn đầu về mức tăng tuyệt đối trong 27 ngân hàng, tương đương tăng vọt đến 97% so với năm 2021;
• BIDV (HM:BID) lãi 3.140 tỉ đồng, tăng 1.244 tỉ đồng, tương đương tăng gần 62% so với năm 2021.
• MBBank (HM:MBB) lãi cao nhất gần 1.704 tỉ đồng, tăng 372 tỉ đồng, tương đương tăng 28%;
• Sacombank (HM:STB) lãi 1.062 tỉ đồng, tăng 325 tỉ đồng, hơn 44%;
• ACB (HM:ACB) lãi 1.048 tỉ đồng, tăng gần 177 tỉ đồng, hơn 20%
• MSB (HM:MSB) lãi hơn 1.000 tỉ đồng, tăng gần 618 tỉ đồng, hơn 161% (so với năm 2021).

Về tốc độ tăng tương đối:

• VietBank tăng hơn 3,7 lần từ mức gần 11,8 tỉ đồng lên 55,6 tỉ đồng;
• PGBank tăng 97% từ 21,7 tỉ đồng lên 42,7 tỉ đồng;
• Bắc Á tăng 75% từ 29,6 tỉ đồng lên hơn 51,6 tỉ đồng;
• Eximbank (HM:EIB) tăng 54% từ 394 tỉ đồng lên 606 tỉ đồng;
• SeaBank tăng hơn 50% từ 148,9 tỉ đồng lên gần 224 tỉ đồng
• OCB tăng 46% từ 99,7 tỉ đồng lên 145,1 tỉ đồng.

Chiều ngược lại, vẫn có những ngân hàng báo lãi giảm ở hoạt động kinh doanh ngoại hối:

• LienVietPostBank (HM:LPB) giảm hơn 92% từ 138,8 tỉ đồng trong năm 2021 xuống còn vỏn vẹn 10,5 tỉ đồng trong năm 2022;
• ABBank giảm hơn 53% từ 412 tỉ đồng xuống 192,3 tỉ đồng;
• SHB (HM:SHB) giảm 19% từ 143,5 tỉ đồng xuống 116,3 tỉ đồng.
• Techcombank (HM:TCB) chuyển từ lãi 231,4 tỉ đồng trong năm 2021 sang lỗ hơn 275 tỉ đồng trong năm 2022;
• VPBank (HM:VPB) tăng lỗ từ mức 76,4 tỉ đồng trong năm 2021 lên hơn 618 tỉ đồng trong năm 2022;
• VIB (HM:VIB) tăng lỗ từ mức 86,7 tỉ đồng trong năm 2021 lên hơn 275 tỉ đồng trong năm 2022.

Techcombank, VPBank, VIB cũng là ba ngân hàng đã niêm yết báo lỗ ở hoạt động này trong năm 2022.

Dù kết quả có sự phân hóa lớn, nhưng đa số cho thấy các ngân hàng vẫn ghi nhận lãi lớn từ hoạt động kinh doanh ngoại hối trong năm 2022, đặc biệt có sự tăng trưởng rất mạnh nếu so sánh với những năm trước đó.

Diễn biến này khá bất ngờ khi đặt trong bối cảnh thị trường ngoại hối trong năm 2022 chịu không ít áp lực với tiền đồng nhiều thời điểm chịu sức ép mất giá rất lớn, khi có lúc giá giao dịch tại các ngân hàng tăng thêm 8-9% (giai đoạn nửa cuối tháng 10 đến tháng 11). Đây là giai đoạn tỷ giá biến động mạnh là thời điểm thuận lợi và cơ hội cho các ngân hàng lướt sóng, kiếm lợi nhuận ở hoạt động kinh doanh ngoại tệ. Ngoài ra, trong những giai đoạn thị trường ngoại hối căng thẳng, điểm cân bằng cung cầu đô la Mỹ chịu sức ép lớn, nhà điều hành đã sử dụng nhiều giải pháp để can thiệp, bình ổn thị trường. Nếu như chính sách nới biên độ dao động từ ±3% lên ±5% từ ngày 17-10-2022 giúp các ngân hàng chủ động và có thêm dư địa để niêm yết giá mua bán sát với thị trường hơn, cũng như tăng khả năng cạnh tranh so với thị trường tự do và có thể mở rộng chênh lệch mua bán, thì việc bán ngoại tệ ra để hỗ trợ thị trường cũng có thể mang lại cơ hội kinh doanh cho các ngân hàng.

Bên cạnh đó, Sở giao dịch NHNN đã bán ngoại tệ cho các ngân hàng ở cả tỷ giá giao ngay lẫn theo hợp đồng kỳ hạn khá cạnh tranh, trong khi các ngân hàng niêm yết giá bán ra cho khách hàng cao hơn rất nhiều trong những giai đoạn thị trường biến động mạnh và tỷ giá chịu sức ép, đặc biệt là tại những thời điểm NHNN chuẩn bị nâng giá bán ra. Cụ thể mức chênh lệch này có lúc leo lên đến 200-300 đồng trong tháng 9 và tháng 10, thậm chí có thời điểm ngắn ngủi vọt lên gần 500 đồng trong tháng 10. Đặc biệt, những ngân hàng có quy mô lớn, vốn tự có tăng mạnh trong thời gian qua thì có nhiều điều kiện để kiếm lãi ở hoạt động này, khi mà theo quy định các tỷ lệ về trạng thái ngoại hối hiện nay đều dựa trên vốn tự có ở tỷ lệ không quá 20%, tức ngân hàng nào có vốn tự có càng cao thì khả năng duy trì tổng trạng thái ngoại hối dương hoặc âm càng lớn, tức quy mô kinh doanh để kiếm lời trong lĩnh vực này càng cao nếu dự báo đúng xu hướng biến động của tỷ giá.

Ngoài ra, những ngân hàng có thế mạnh về kinh doanh ngoại tệ, đặc biệt là có cơ sở khách hàng doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu lớn, thì càng có nhiều lợi thế ở hoạt động này, vì có lượng khách hàng có nhu cầu mua bán ngoại tệ thường trực rất lớn, đặc biệt với khách hàng doanh nghiệp thì trong giai đoạn thị trường ngoại hối thường xuyên biến động, rủi ro tỷ giá lớn buộc các khách hàng này phải mua các hợp đồng mua bán ngoại tệ kỳ hạn hoặc quyền chọn, giúp các ngân hàng càng gia tăng nguồn thu phí từ các hợp đồng này.

Từ những cơ sở trên, dễ hiểu vì sao nhóm ngân hàng thương mại gốc quốc doanh hay các ngân hàng thương mại tư nhân hàng đầu có khách hàng xuất nhập khẩu lớn có kết quả lãi từ hoạt động kinh doanh ngoại hối cao và tăng trưởng mạnh mẽ hơn.

2. Việt Nam chi gần 911 triệu USD cho nhập khẩu xăng dầu trong tháng 1

Theo Tổng cục Hải quan trong tháng 1/2023, Việt Nam nhập khẩu hơn 1 triệu m3 xăng dầu, tương đương 911 triệu USD, tăng 9% về lượng và tăng 11% về giá trị so với tháng 12/2022. So với cùng kỳ năm ngoái, nhập khẩu xăng dầu giảm 67% về lượng và giảm 2 lần về giá trị.

Trong tháng 1, giá giá xăng dầu nhập khẩu ở mức 889 USD/m3, tăng 17 USD/thùng so với tháng trước và tăng 21% so với tháng 1/2022.

Trước đó cả năm 2022, Việt Nam nhập khẩu gần 8,9 triệu m3 xăng dầu các loại, tương đương gần 9 tỷ USD, tăng 28% về lượng và gấp gần 2,2 lần về giá trị so với năm 2021. Bình quân năm 2022, giá xăng dầu nhập khẩu khoảng 1.007 USD/m3, tăng 67% so với năm 2021.

Tại hội thảo góp ý Dự thảo Nghị định 95/2021 và Nghị định 83/2014, một số doanh nghiệp phân phối xăng dầu đề xuất đưa kỳ điều chỉnh giá xăng dầu trở lại chu kỳ 15 ngày/lần. Tổng Giám đốc CTCP Phát triển Phụ gia và Sản phẩm Dầu mỏ (APP) đánh giá Nghị định 95/2021 hiện hành cơ bản hoàn chỉnh, giai đoạn 2018 – 2021 chịu ảnh hưởng của dịch COVID nhưng hoạt động của doanh nghiệp vẫn ổn định, chiết khấu tốt. Tuy nhiên, một điểm chưa hợp lý là điều hành giá xăng dầu 10 ngày/lần thường xuyên trùng vào ngày cuối tuần, ngày lễ, Tết… và phải lùi ngày. Vì vậy, việc quay lại điều hành giá xăng dầu 15 ngày/lần do chu kỳ nhập khẩu xăng dầu từ Trung Quốc, Hàn Quốc về Việt Nam cần khoảng 15-20 ngày. Đồng thời nếu giá xăng dầu có biến động từ 5% trở lên, Liên Bộ Công Thương – Tài chính sẽ đề xuất Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh sớm.

3. Tỷ giá USD ngày 20/2: Tiếp tục tăng

USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác hiện ở mức 103,88 theo ghi nhận lúc 7h (giờ Việt Nam). Tỷ giá euro so với USD giảm 0,15% ở mức 1,0680. Tỷ giá đồng bảng Anh so với USD giảm 0,19% ở mức 1,2020. Tỷ giá USD so với yen Nhật tăng 0,23% ở mức 134,42.

Trong nước, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam niêm yết tỷ giá trung tâm của Đồng Việt Nam với Đô la Mỹ:

Trên thị trường "chợ đen", cuối ngày 19/2, giá USD được giao dịch ở mức 23.700 - 23.800 VND/USD (mua - bán).