Tiềm năng của kênh đầu tư tài sản số

Vietstock - Tiềm năng của kênh đầu tư tài sản số

Ra đời ngày 31/10/2008, sau 16 năm, Bitcoin phát triển từ một loại hình tài chính mơ hồ thành tài sản có vốn hóa hàng đầu thế giới. Sự phát triển của Bitcoin phải chăng là dấu hiệu cho một thị trường tài chính mới của tương lai?

Khái niệm tiền mã hóa có từ cuối thế kỷ 20, với tiền thân là DigiCash của David Chaum và B-money của Wei Dai. Đến năm 2008, Satoshi Nakamoto giới thiệu Bitcoin thông qua một bài viết mang tính đột phá có tiêu đề “Bitcoin: Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng”. Sự ra mắt của Bitcoin vào năm 2009 đánh dấu sự khởi đầu của kỷ nguyên blockchain. Sử dụng hệ thống sổ cái phi tập trung được hỗ trợ bởi mã hóa, Bitcoin đã cung cấp một phương tiện trao đổi chống kiểm duyệt. Nguồn cung hạn chế với 21 triệu đơn vị và tính chất số lượng giảm dần đã giúp nó trở thành một giải pháp thay thế cho các hệ thống tiền pháp định truyền thống, đặc biệt là trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Sự thành công của Bitcoin đã thúc đẩy cho sự phát triển của các loại tiền số thay thế khác như Litecoin (năm 2011), Ripple (năm 2012), Ethereum (năm 2013)… Mỗi loại đều nhằm mục đích giải quyết những hạn chế cụ thể của Bitcoin.

Tiếp đó, các token không thể thay thế (non-fungible token, NFT) nổi lên như một ứng dụng đột phá của công nghệ Blockchain.

Ngày 22/5/2010, giao dịch Bitcoin thương mại đầu tiên diễn ra khi lập trình viên Laszlo Hanyecz đã mua 2 chiếc bánh pizza Papa John’s (NASDAQ:PZZA) với giá 10,000 Bitcoin. Tới nay, Bitcoin đã đạt mức giá kỷ lục - hơn 121,209 USD.

Vì sao tài sản số hấp dẫn?

Không chỉ còn là một xu hướng, tài sản số đang ngày càng được quan tâm như là một kênh đầu tư, bởi nhiều ưu điểm.

Đầu tiên phải kể tới là tiềm năng lợi nhuận cao. Đây là một trong những khía cạnh hấp dẫn nhất của tiền ảo. Trong thập niên qua, những người đầu tư sớm vào Bitcoin hoặc Ethereum đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc trong danh mục. Chẳng hạn, giá Bitcoin đã tăng từ dưới 1 USD vào năm 2010 lên hơn 100,000 USD trong những năm gần đây, giúp nhiều người trở thành triệu phú. Sự biến động mạnh đó khiến nhiều nhà đầu tư xem tiền ảo là cơ hội để làm giàu hoặc tăng trưởng tài sản nhanh hơn so với các khoản đầu tư truyền thống.

Thứ 2, không giống như các loại tiền tệ truyền thống do ngân hàng trung ương và chính phủ kiểm soát, tiền ảo có tính phi tập trung, nghĩa là không một thực thể nào có thể kiểm soát.

Thêm nữa, tài sản số, chẳng hạn như tiền ảo, đặc biệt là những loại lớn như Bitcoin và Ethereum, có tính thanh khoản cao. Giao dịch có thể thực hiện đôi khi chỉ trong vài giây, vì thị trường giao dịch toàn cầu 24/7. So với các khoản đầu tư khác như bất động sản hoặc cổ phiếu, khả năng truy cập vào khoản đầu tư bất cứ lúc nào là một lợi thế đáng kể.

Tuy vậy, các tài sản số vẫn đi kèm với các nhược điểm. Dù tiềm năng lợi nhuận cao là một điểm bán hàng lớn cho tiền ảo, nó cũng chính là con dao hai lưỡi. Việc giá trị của một loại tiền ảo dao động 20% hoặc hơn trong 1 ngày không phải là điều hiếm gặp. Lịch sử giao dịch Bitcoin từng chứng kiến nhiều cú sụp không hề nhẹ. Chẳng hạn vào năm 2021, Bitcoin đạt đỉnh khoảng 69,000 USD trước khi giảm xuống 30,000 USD chỉ vài tháng sau đó.

Khung pháp lý chưa rõ ràng cũng là vấn đề mang lại rủi ro với tài sản số. Tiền ảo hoạt động trong một không gian tương đối không được kiểm soát. Mặc dù điều này được một số người coi là lợi ích, nó cũng khiến nhà đầu tư phải đối mặt với những rủi ro đáng kể. Không có sự giám sát của cơ quan quản lý, không có lưới an toàn nào để bảo vệ nhà đầu tư khỏi gian lận, tấn công mạng hoặc những thay đổi đột ngột trên thị trường.

Dù công nghệ Blockchain được coi là có tính bảo mật cao, các nền tảng và sàn giao dịch - nơi mọi người mua và lưu trữ tiền ảo - có thể dễ bị tổn thương. Các vụ tấn công và vi phạm bảo mật đã dẫn đến việc hàng triệu USD tiền điện tử bị đánh cắp.

Cũng cần nhấn mạnh rằng, tương lai của tiền ảo còn khá xa vời. Trong khi một số người tin rằng chúng là tương lai của tiền tệ, những người khác lại hoài nghi hơn, cho rằng tiền ảo là một bong bóng đầu cơ có thể vỡ bất cứ lúc nào. Các quy định của chính phủ, tiến bộ công nghệ hoặc thậm chí một vụ tấn công lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tồn tại trong tương lai của các tài sản này.

Nhà đầu tư ngày càng sẵn sàng đầu tư vào tài sản số?

Thực tế cho thấy, các tài sản số đang dần trở thành một kênh đầu tư phổ biến. Các nhà đầu tư cá nhân đang ngày càng coi tài sản số là một phần quan trọng trong chiến lược tài sản tổng thể của họ và có kế hoạch đầu tư nhiều hơn trong 2-3 năm tới.

Một khảo sát của EY-Parthenon (tháng 7/2024) với hơn 1,000 nhà đầu tư cá nhân cho thấy: 64% đã đầu tư vào tài sản số hoặc các sản phẩm liên quan và 69% khác có kế hoạch tăng cường đầu tư vào tài sản số trong 2-3 năm tới.

Trung bình có 72% những người đã đầu tư vào tài sản số coi chúng là một thành phần quan trọng trong chiến lược xây dựng tài sản của họ.

Đồng thời, các nhà đầu tư không chỉ giữ tài sản số mà còn tham gia vào một loạt các trường hợp sử dụng "tích cực" hơn. Từ năm 2022 đến 2024, có sự gia tăng trong việc sử dụng tài sản số cho các mục đích như: Staking (đồng ý không giao dịch hoặc bán token kỹ thuật số để đổi lấy cơ hội kiếm được phần thưởng token) tăng 16%, tương tác với các nền tảng tài chính phi tập trung (DeFi) tăng 17%, thanh toán tăng 6%.

Mặc dù các công ty tiền mã hóa và FinTech đã phát triển đáng kể, các nhà đầu tư vẫn mong muốn có sự tham gia và cung cấp dịch vụ rộng hơn từ các công ty thuộc tài chính truyền thống (TraFi) để hỗ trợ về tiền mã hóa. Khoảng 75% nhà đầu tư có kế hoạch tìm kiếm lời khuyên tài chính chuyên nghiệp về tiền mã hóa, và có sự ưu tiên rộng rãi hơn cho việc tham gia với các công ty truyền thống để tích hợp tài sản số vào chiến lược hoạch định danh mục đầu tư tổng thể.

85% nhà đầu tư cá nhân quan tâm đến việc các cố vấn hoạch định tài sản và di sản của họ tích hợp tiền mã hóa vào chiến lược tổng thể. Các dịch vụ được mong muốn bao gồm quản lý tài sản, tiếp cận quỹ, khả năng ví và giao dịch, hỗ trợ thanh toán, và nhiều hơn nữa.

Những con số kể trên đang cho thấy sự quan tâm tới tài sản số như một kênh đầu tư quan trọng. Sự phát triển của loại hình tài sản này cũng đến từ sự thay đổi văn hóa về tài sản số. Thế hệ trẻ quen thuộc hơn với công nghệ dần đại diện cho phần lớn tài sản toàn cầu nên nhu cầu về tiền số ngày càng tăng. Millenials, Thế hệ Z và xa hơn là Gen Alpha có nhiều khả năng đầu tư và sử dụng tiền số hơn các thế hệ trước đây.

Nhà đầu tư tổ chức không nằm ngoài xu hướng

Sự gia tăng nhu cầu từ các nhà đầu tư cá nhân đang tạo ra những cơ hội mới cho các nhà quản lý tài sản, ngân hàng, thương nhân và các công ty chuyên về tiền mã hóa. Trong những năm gần đây, các định chế tài chính đã ngày càng quan tâm đến tiền mã hóa như một loại tài sản hợp pháp. Các tổ chức tài chính lớn như Goldman Sachs (NYSE:GS), Fidelity… đã chấp nhận Bitcoin và một số loại tiền mã hóa khác, cung cấp các lựa chọn đầu tư mới cho khách hàng.

Theo khảo sát chuyên sâu do Coinbase (NASDAQ:COIN) và EY-Parthenon thực hiện, tập trung vào quan điểm của các nhà đầu tư tổ chức đối với tài sản kỹ thuật số, 86% nhà đầu tư tổ chức được khảo sát đã có hoặc có kế hoạch phân bổ vào tài sản số trong năm 2025.

Trong năm 2025, 59% trong số tổ chức được hỏi có kế hoạch phân bổ hơn 5% tài sản được quản lý (AUM) của họ vào tiền mã hóa.

Các nhà đầu tư xem xét tài sản số vì những lý do sau: 59% mong đợi lợi nhuận cao hơn so với các loại tài sản khác, 49% xem đây là khoản đầu tư vào công nghệ đổi mới, 41% coi đây là một biện pháp phòng ngừa lạm phát, 36% đánh giá cao tương quan thấp với các tài sản khác, 35% quan tâm đến khả năng tham gia vào tài chính phi tập trung (DeFi), 35% tìm kiếm cơ hội tạo lợi suất.

Việt Nam có 17 - 20% dân số nắm giữ tài sản số, đứng top đầu toàn cầu (tỷ lệ toàn cầu chỉ khoảng 5 - 6.5%). Với ước tính số người sở hữu và giao dịch mỗi năm lên đến 100 tỷ USD, tài sản số được đánh giá là một "bệ phóng" cho nền kinh tế số Việt Nam.

Những bước tiến mới về pháp lý đang cho thấy mong muốn thúc đẩy thị trường số hóa, token hóa để tạo ra kênh huy động vốn mới tại Việt Nam, một kênh đầu tư được pháp luật bảo vệ. Cuối năm 2024, Chính phủ Việt Nam đã có chỉ đạo, trong đó Blockchain được định nghĩa là công nghệ quan trọng thứ 3 để đưa quốc gia tăng trưởng.

Tài sản số cũng đã được Quốc hội Việt Nam công nhận và bảo vệ như tài sản thực thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số. Điều này giúp đưa khoảng 21 triệu người Việt đang đầu tư vào tiền số ra khỏi vùng xám pháp lý.

Chí Kiên