Tác động của tỷ giá đến chứng khoán ra sao?
Investing.com - Tỷ giá USD/VND hiện dao động quanh vùng 26.000–26.400 đồng, trong khi thị trường tự do từng chạm 28.000 đồng, gây áp lực lên chi phí vốn và tâm lý thị trường, theo chuyên gia Nguyễn Anh Quân từ DNSE.
Trong số 102 của “Radar Đầu Tư”, ông Quân nhận định chênh lệch giữa tỷ giá ngân hàng và thị trường tự do thường xuất phát từ những cú sốc cung – cầu bất thường. Ông dẫn ví dụ: đổi 3.000 USD tại ngân hàng chỉ mất khoảng 80 triệu đồng, nhưng trên thị trường tự do có thể lên tới 84 triệu đồng. Khoảng cách này cho thấy thị trường tự do phản ứng mạnh hơn với cung – cầu thực tế, trong khi ngân hàng vận hành theo khung quản lý có biên độ ổn định.
Theo chuyên gia, Việt Nam áp dụng cơ chế tỷ giá thả nổi có quản lý, với biên độ ±5% quanh tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước công bố. Tuy nhiên, thị trường tự do nhạy cảm hơn với các cú sốc ngắn hạn, như đợt sốt vàng gần đây: giá vàng SJC cao hơn thế giới khoảng 15% khiến nhu cầu nhập vàng tăng mạnh, kéo cầu USD lên và đẩy tỷ giá tự do tăng. Ngoài ra, đồng USD mạnh trên thị trường quốc tế (chỉ số DXY) cũng tạo áp lực giảm giá VND, khi nhà đầu tư tìm cách nắm giữ USD để sinh lợi ngắn hạn.
Nguồn cung USD trong nước cũng suy giảm khi Kho bạc Nhà nước mua khoảng 1,9 tỷ USD từ đầu năm, khiến lượng ngoại tệ lưu thông trong hệ thống ngân hàng chỉ còn khoảng 750 triệu USD giữa tháng 6. Sự kết hợp giữa cầu tăng và cung giảm tại các thời điểm ngắn hạn tạo sức ép rõ rệt lên tỷ giá.
Tỷ giá tăng ảnh hưởng đến chứng khoán theo hai hướng. Thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước có thể nâng lãi suất hoặc hút bớt thanh khoản để ổn định VND, làm chi phí vốn doanh nghiệp tăng, lợi nhuận thu hẹp và kéo định giá cổ phiếu giảm. Thứ hai, nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng rút vốn khi lo ngại rủi ro tỷ giá; ví dụ, khoản đầu tư sinh lời 10% nhưng nếu VND mất giá 4%, lợi nhuận thực quy đổi sang USD chỉ còn khoảng 6%, dẫn đến bán ròng. Sự kết hợp giữa chi phí vốn tăng và dòng vốn ngoại rút ra khiến VN-Index dao động trong vùng 1.630–1.650 điểm, với sự phân hóa rõ rệt giữa doanh nghiệp nhập khẩu, vay ngoại tệ và doanh nghiệp xuất khẩu.
Dù vậy, triển vọng ngắn hạn không hoàn toàn bi quan. Ông Quân dự báo tỷ giá khó tăng mạnh nhờ chu kỳ giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) từ cuối 2024 đến 2026, làm USD giảm sức hấp dẫn. Đồng thời, Chính phủ Việt Nam mạnh tay kiểm soát đầu cơ vàng, thu hẹp chênh lệch giá vàng trong – ngoài nước, giảm nhu cầu mua USD nhập vàng.
Những yếu tố này mở ra khả năng tỷ giá ổn định hơn trong thời gian tới, giúp thị trường chứng khoán giảm áp lực, cải thiện dòng tiền và củng cố tâm lý nhà đầu tư. Trong bối cảnh biến động, nhà đầu tư cần bình tĩnh, theo sát chính sách và ưu tiên doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững mạnh, ít chịu rủi ro ngoại tệ.