Ông Bùi Hoàng Hải (UBCKNN): Tất cả cải cách vừa qua không chỉ nhằm nâng hạng

Vietstock - Ông Bùi Hoàng Hải (UBCKNN): Tất cả cải cách vừa qua không chỉ nhằm nâng hạng

Tại Diễn đàn cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam (VWAS) chủ đề “Kỷ nguyên mới, sức bật mới” tổ chức chiều 25/09, ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch UBCKNN cho rằng, nâng hạng thị trường không chỉ là đích đến mà mục tiêu là cải cách thị trường ngày càng minh bạch, ổn định, vận hành hiệu quả, nhà đầu tư có cơ hội tìm kiếm lợi nhuận.

Chuyên công tác thành công ngoài mong đợi

Sau chuyến công tác của Bộ Tài chính nhằm thúc đẩy đầu tư cả về trực tiếp và gián tiếp, tại các thị trường lớn như London (Vương Quốc Anh) và Milan (Ý), ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có những chia sẻ cụ thể.

Chia sẻ những thông tin cập nhật về chuyến công tác, ông Hải cho rằng đây là một chuyến công tác thành công vượt ngoài mong đợi, quy mô lớn chưa từng có.

Chuyến đi của Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã tổ chức một diễn đàn xúc tiến đầu tư vào Việt Nam, thu hút gần 200 nhà đầu tư tham dự, phần lớn đại diện cho các công ty quản lý tài sản hàng đầu thế giới với quy mô ước tính khoảng 16,000 tỷ USD. Ngoài hội nghị, các nhà đầu tư nước ngoài còn có gần 100 cuộc làm việc trực tiếp với doanh nghiệp Việt Nam, cho thấy mức độ quan tâm rất cao từ nhà đầu tư toàn cầu.

“Chưa bao giờ thị trường chứng khoán Việt Nam nhận được sự quan tâm lớn như vậy” - ông Hải cho biết.

Trong chuyến làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London (LSE) và FTSE Russell, sự tham gia trực tiếp của Bộ trưởng Tài chính cho thấy quyết tâm chính trị rất lớn. Cả FTSE và LSE đều đánh giá cao, cho rằng chưa từng có quốc gia nào mà cấp cao nhất của Chính phủ, Bộ Tài chính và cơ quan quản lý thị trường trực tiếp tham gia quá trình cải cách để tạo thuận lợi tối đa cho nhà đầu tư nước ngoài. Trong hơn một năm qua, Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCKNN đã thực hiện đúng hạn tất cả các cam kết, với lộ trình rõ ràng và quyết tâm chính trị cao. Điều này khiến FTSE và LSE tin tưởng vào công cuộc cải cách của thị trường tài chính Việt Nam.

Nâng hạng không phải mục tiêu cuối cùng

Trả lời cho câu hỏi điều gì xảy ra nếu thị trường Việt Nam không được nâng hạng trong tháng 10, lãnh đạo UBCKNN cho rằng, thực chất việc nâng hạng chỉ là một cột mốc trong lộ trình dài để xây dựng một thị trường chứng khoán hiệu quả, đóng góp nhiều hơn cho phát triển kinh tế. Tất cả cải cách vừa qua không chỉ nhằm nâng hạng, mà còn để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho dòng vốn quốc tế tiếp cận thị trường Việt Nam.

“Việc nâng hạng thị trường không phải là mục tiêu cuối cùng, mà mục tiêu cao nhất là nâng cao hiệu quả của thị trường chứng khoán trong việc phân bổ và huy động vốn” - ông Hải nhấn mạnh, đồng thời cho biết mục tiêu nâng hạng đã được nêu trong đề án phát triển thị trường chứng khoán do Thủ tướng Chính phủ ký năm 2019, và là một trong nhiều mục tiêu để xây dựng và phát triển thị trường bền vững.

Bộ Tài chính, UBCKNN và Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết, quyết định và chính sách cụ thể để phát triển thị trường.

Về việc tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài, Việt Nam rất minh bạch, rõ ràng và công khai các kế hoạch. Ví dụ, đề án tái cấu trúc thị trường chứng khoán, đề án nâng hạng, đề án phát triển nhà đầu tư tổ chức… đều có lộ trình đầy đủ.

Một trong những điểm nhà đầu tư nước ngoài quan tâm là triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) nhằm tránh tình trạng giao dịch bị hủy, đảm bảo ổn định và kiểm soát rủi ro không chỉ cho thị trường chứng khoán mà cả hệ thống tài chính. Hiện đã có đầy đủ cơ sở pháp lý và hạ tầng (KRX), việc còn lại là triển khai công ty con của Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), nhân sự và vốn để đưa CCP vào hoạt động.

Một điểm mới khác là đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ, mục tiêu là nâng tỷ lệ nhà đầu tư tổ chức. Khi tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức cao hơn, thị trường sẽ bớt biến động, giảm rủi ro trong mắt nhà đầu tư nước ngoài, từ đó hạ chi phí vốn cho nền kinh tế. Đồng thời sẽ ban hành thêm nhiều chỉ số, khuyến khích phát triển các loại quỹ để đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhà đầu tư.

Không thiếu hàng hóa, nhưng cần đa dạng cấu trúc

Trước ý kiến cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam thiếu hàng hóa, lãnh đạo UBCKNN bày tỏ “vừa đồng tình nhưng cũng vừa không đồng tình”.

Thực tế, thị trường cổ phiếu có hơn 1,600 doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch, cộng thêm khoảng 500 mã trái phiếu Chính phủ và hơn 1,000 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, cho thấy số lượng không ít.

Tuy nhiên, về cấu trúc sản phẩm vẫn chưa đa dạng. Sau 25 năm hình thành và phát triển, thị trường đã đạt được nhiều thành tựu về vốn hóa và thanh khoản, nhưng so với các nước trong khu vực, danh mục sản phẩm còn hạn chế. Do đó, Bộ Tài chính và UBCKNN đã và đang triển khai nhiều kế hoạch để đa dạng hóa sản phẩm.

Với sản phẩm truyền thống như cổ phiếu, Nghị định 245 vừa ban hành đã tích hợp hai quy trình IPO và niêm yết, tạo động lực để nhiều doanh nghiệp quan tâm đến IPO hơn. Gần đây, Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) triển khai IPO đã được đăng ký mua gấp 2.5 lần lượng chào bán, cho thấy tiềm năng lớn.

Với trái phiếu, cơ quan quản lý dự kiến sửa đổi, bổ sung khung pháp lý để sớm đưa ra các loại trái phiếu mới như trái phiếu công trình, trái phiếu doanh nghiệp PPP, trái phiếu xanh và trái phiếu ESG.

Với sản phẩm quỹ, trong đề án phát triển quỹ vừa được Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi phê duyệt, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) phối hợp Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) ban hành quy chế chỉ số mới, cho phép linh hoạt phát triển nhiều chỉ số theo đề xuất của công ty quản lý quỹ.

Vừa qua, VNX cũng đã ký biên bản ghi nhớ (MoU) với FTSE để xây dựng thêm chỉ số tham chiếu. Bên cạnh đó, Thông tư 98 sắp ban hành sẽ mở đường cho nhiều loại quỹ mới như ETF, quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng, quỹ thị trường tiền tệ… Đây là những công cụ quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành quỹ.

Với thị trường phái sinh, hiện tại sản phẩm còn ít, trong khi nâng hạng thị trường và bảo vệ nhà đầu tư đòi hỏi phải phát triển thêm nhiều công cụ phòng ngừa rủi ro. Do đó, các sản phẩm phái sinh về tỷ giá, lãi suất chắc chắn phải được phát triển. Đây cũng là điều kiện cần thiết để hướng tới mục tiêu nâng hạng lên nhóm FTSE Mới nổi Bậc cao, MSCI Mới nổi.

Theo ông Hải, sự đa dạng hóa sản phẩm cũng kéo theo rủi ro phức tạp hơn cho nhà đầu tư. Vì vậy, rất cần chú trọng đến công tác đào tạo, tuyên truyền và phát triển đội ngũ tư vấn tài chính chuyên nghiệp, nhằm trang bị kiến thức và hỗ trợ nhà đầu tư tham gia hiệu quả hơn.

Huy Khải