Investing.com – 10 năm qua cũng là khoảng thời gian khá dễ chịu với các nhà đầu tư chứng khoán dài hạn. Các chỉ số chính của thị trường Mỹ đều đạt mức cao kỷ lục, nhưng trong 10 năm, cũng có những điểm nhấn, từ thị trường sụp đổ đến việc Fed bị chỉ trích.
Dưới đây là 10 câu chuyện đầu tư của thập kỷ này:
2010 – Thị trường sụp đổ
Trong phim “The Terminator”, Skynet đã có ý thức từ năm 1997. Trên thị trường chứng khoán, sự trỗi dậy cúa máy móc được đánh dấu vào năm 2010 với lần sụp đổ của thị trường. Thị trường chứng khoán Mỹ đã giảm nhanh chưa từng thấy vào tháng 5/2010, chỉ số Dow đã giảm 998,5 điểm trong vài phút.
Nhưng ngay khi các nhà đầu tư chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất thì thị trường đã tự điều chỉnh và đóng cửa chỉ giảm 3%. Sự việc được kích hoạt bởi phản ứng của máy với sự sụt giảm ban đầu, sau đó đã trở nên trầm trọng bởi những giao dịch được lập trình sẵn và ở tần số cao khiến lực bán liên tục được đưa ra, tạo thành hiệu ứng lở tuyết. Khi nhà quản lý đưa ra báo cáo vào tháng 9, nguyên nhân được xác định là do một quỹ tương hỗ đặt lệnh bán 4,1 tỷ USD.
Cũng trong năm 2010, khủng hoảng nợ của châu Âu cũng đã ảnh hưởng nặng nề đến Bồ Đào Nha, Ai len, Ý, Hy Lạp và Tây Ban Nha. Ngoài ra, một số sự việc đáng chú ý là vụ nổ giàn khoan dầu của BP ở ngoài khơi vịnh Mexico, IPO của Tesla và Fed công bố chương trình nới lỏng định lượng lần 2.
2011 – Biểu tình tại Phố Wall
Khẩu hiệu “Chúng ta là 99%” tràn ngập phố Waal vào tháng 9 năm 2011 khi những người không hài lòng với cuộc khủng hoảng tài chính và sự phân hóa giàu – nghèo ngày càng rõ rệt trở thành một biểu tình. Những người biểu tình đã chiếm công viên Zuccotti ở Manhattan trong vòng 2 tháng trước khi bị ép phải rời khỏi đây.
Cuộc biểu tình được tổ chức bởi một nhóm chống chủ nghĩa tiêu thụ, Adbusters.
Cũng trong năm 2011, một số sự kiện gây chú ý là thảm họa hạt nhân Fukushima, phong trào Mùa xuân Ả Rập và Steve Jobs, đồng sáng lập Apple, qua đời.
2012 – Draghi hứa “bằng mọi giá”
Thời điểm các quốc gia thuộc khu vực đồng Euro đang phải đối mặt với những món nợ chồng chất, một người đàn ông đã sẵn sàng bước vào và giải cứu, loại bỏ những ý nghĩ rằng đồng Euro sắp bị sụp đổ.
Trong một bài phát biểu vào tháng 7 tại London, Chủ tịch ECB, Mario Draghi, đã hứa sẽ sử dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ đồng Euro.
“Trong khả năng của chúng tôi, ECB sẵn sàng, bằng mọi giá, bảo vệ đồng Euro”, và rằng “Các bạn hãy tin tôi, chỉ thế là đủ”.
EU hiện vẫn đang ở trong trạng thái lãi suất âm nhưng đồng Euro vẫn còn cần phải lo lắng.
Những sự kiện đáng chú ý khác là Tòa tối cao tán thành Obamacare, vụ bê bối Libor và IPO Facebook.
2013 – Khủng hoảng giá vàng giảm
Sau 12 năm tăng giá liên tiếp, dự báo của nhiều nhà đầu tư rằng vàng sẽ điều chỉnh lớn đã trở thành hiện thực. Giá vàng đã giảm hơn 25%, từ mức 1.660 USD còn khoảng 1.200 USD.
Giá vàng giảm trong bối cảnh nền kinh tế thế giới khởi sắc và có những đồn đoán rằng các ngân hàng trung ương sẽ bắt đầu chu kì thắt chặt tiền tệ. Giá vàng cũng bị ảnh hưởng nặng trong chu kì 2 ngày bởi lo ngại về Cyprus tất toán trạng thái vàng.
Cũng trong năm 2013, các sự kiện gây chú ý là Twitter được IPO, Edward Snowden tung ra tài liệu mật của Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ và Bitcoin bắt đầu quãng thời gian tăng giá không ngừng.
2014 – IPO Alibaba
Công ty thương mại điện tử khổng lồ của Trung Quốc, Alibaba (NYSE:BABA), chào bán cổ phiếu lần đầu vào tháng 9/2014, trở thành vụ IPO lớn nhất trong lịch sử. Trong ngày đầu tiên chào sàn NYSE, Alibaba đã huy động được 25 tỷ USD. Giá cổ phiếu đã tăng từ 68 USD lên 94 USD trong ngày đầu tiên.
Alibaba sau đó bị soán ngôi vụ IPO lớn nhất thế giới bởi công ty dầu lửa Saudi Aramco (SE:2222) vào năm 2019.
Cũng trong năm 2014, giá dầu bị ảnh hưởng nặng nề bởi công nghệ khai thác dầu fracking, sự kiện Nga chiếm đóng Ukraine, Bank of America (NYSE:BAC) trả gần 17 tỷ USD để giải quyết các cáo buộc gian lận dẫn đến khủng hoảng nợ dưới chuẩn.
2015 – Bong bóng chứng khoán Trung Quốc
Biểu đồ của Chỉ số Shanghai Index năm 2015 làm cho những người ưa rủi ro nhất trên thị trường cũng phải lo lắng.
Sau một thời gian dài tăng điểm, thị trường chứng khoán ở Trung Quốc đã giảm rất nhanh. Lý do đơn giản là việc đánh giá giá trị cổ phiếu đã vượt quá mức so với hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp. Thị trường Trung Quốc, vốn bị chi phối bởi các nhà đầu tư nhỏ lẻ, đã bị đẩy lên bằng tiền vay (với rất nhiều sự hỗ trợ từ nhà nước).
Sự mất giá của đồng Nhân dân tệ không hỗ trợ được cho thị trường và chính phủ buộc phải thực hiện một loạt các biện pháp bất thường, bao gồm cả khả năng cho phép bán khống.
Với tất cả những lý do trên, chỉ số Shanghai Composite đã giảm từ hơn 4.600 vào tháng Năm xuống còn hơn 3.000 vào tháng Chín.
Ngoài ra, còn có các thông tin khác như ECB bắt đầu chương trình mua trái phiếu, vụ sáp nhập Kraft Heinz (NASDAQ: KHC) và Thụy Sĩ từ gỡ bỏ mức neo tỷ giá đồng tiền của mình với Euro.
2016 – Ông Trump đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ
Trong khi tác động tức thời lên thị trường chứng khoán khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ đánh bại bà Hillary Clinton trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ gần như khá yên ắng, thì ảnh hưởng của ông Trump lên môi trường đầu tư và những thay đổi hằng ngày của thị trường lại rất lớn.
Có những động thái được kỳ vọng, chẳng hạn như gỡ bỏ một số quy định trên thị trường. Có những động thái không được mong đợi, nhưng khá thân thiện với thị trường, chẳng hạn như liên tục công khai chỉ trích Fed và yêu cầu hạ lãi suất thấp hơn. Và có những động thái vẫn diễn ra chưa có hồi kết, như cuộc chiến thương mại với Trung Quốc đã ảnh hưởng lớn đến thương mại thế giới.
Cũng trong năm 2016, một số sự kiện nổi bật khác diễn ra bao gồm Brexit, công bố hồ sơ Panama và vụ mua lại của AT&T's (NYSE:T) với Time Warner.
2017 – Bitcoin đạt mức cao kỷ lục
Các đồng tiền ảo đã thu hút sự quan tâm của thị trường từ trước năm 2017, nhưng sự tăng giá gây ồn ảo của Bitcoin đã khiến cho tiền ảo trở thành mối quan tâm toàn cầu hằng ngày như một phương tiện đầu tư và không những thế, còn là phương tiện thanh toán cho một số “web đen”.
Trước khi bước vào năm 2017, đồng Bitcoin chưa bao giờ giao dịch vượt mốc 1.000 USD. Và không mất nhiều thời gian để đồng tiền này đạt được những cộng mốc đang ghi nhận trên đường chinh phục mức giá kỷ lục gần 20.000 USD. Đồng tiền này đã tăng giá hơn 2.100%. Kết thúc năm 2017, giá Bitcoin ở mức 14.500 USD.
Ngoài ra, trong năm 2017, còn có những sự kiện nổi bật khác như quyết định cắt giảm thuế của Trump, loạt tăng lãi suất của Fed và sự xuất hiện của bức tượng Fearless Girl đối diện bức tượng “chú bò đực” ở Phố Wall.
2018 – Một quý IV khủng khiếp
Không nhiều người nhìn thấy trước được sự sụt giảm của thị trường chứng khoán trong quý IV. Họ sẽ không sớm quên được giai đoạn đó, chỉ số Dow giảm 11,8%, S&P 500 giảm gần 14% và Nasdaq giảm 17,5%.
Kể cả phiên sụt giảm kinh hoàng trong đêm Giáng sinh của chỉ số Dow – giảm 653 điểm, đây là quý tồi tệ nhất kể từ vụ khủng hoảng năm 2008.
Có rất nhiều lý do dẫn đến sự sụt giảm này:
- Giá dầu giảm hơn 1/3, khiến cổ phiếu của các công ty năng lượng giảm
- Sự sụt giảm của cổ phiếu công nghệ, dẫn đầu là sự sụt giảm 30% của Apple sau khi vốn hóa thị trường của công ty này tăng vọt lên vượt 1 nghìn tỷ USD trong mùa hè. Vấn đề là doanh số bán iPhone của hãng này sụt giảm mạnh.
- Lãi suất tăng và nền kinh tế trong nước dường như đang chậm lại
- Các vấn đề quốc tế đáng lo ngại, bao gồm chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, mâu thuẫn xung quanh vấn đề Brexit tác động lên nước Anh và châu Âu
- Sức mua của thị trường tăng quá mức trước khi bước vào cơn sụt giảm đó
Với phiên bán tháo đêm Giáng sinh, thị trường đã lao dốc quá nhanh. Điều này đã dẫn đến sự phục hồi đáng kinh ngạc vào ngày 26/12, khi chỉ số Dow tăng 1.086 điểm.
Cũng trong năm 2018, các đồng tiền ảo đã lại sụt giá mạnh, hiệp định NAFTA đã bị hủy bỏ và sự kết thúc của quy tắc ủy thác tài chính cho các nhà cố vấn.
2019 – Cổ phiếu các công ty sản xuất, kinh doanh cần sa gặp khó khăn
Sự lạc quan cùng những lời hứa hẹn đáng kinh ngạc đã bị phá bởi thực tế và các quy định trong ngành sản xuất, kinh doanh cần sa trong năm 2019.
Canada là nước đầu tiên trong khối G7 hợp pháp hóa cần sa vào cuối năm 2018. Các công ty sản xuất và kinh doanh cần sa của Canada nắm bắt được nhu cầu đang tăng mạnh trên thị trường toàn cầu và giá cổ phiếu của các công ty này cũng đã tăng mạnh trong năm 2019. Nhiệm vụ khó khăn hiện tại là tăng cường sản xuất, thiết lập quan hệ đối tác quốc tế và chiến lược mở rộng trên toàn thế giới, trong khi vẫn phải cố gắng để có thể có được hành lang pháp lý thuận lợi. Cổ phiếu ngành này đã tăng mạnh lên mức cao nhất và sau đó đã giảm dần còn trong khoảng từ 40% đến 80%.
Tại Mỹ, việc thông qua Dự luật Nông nghiệp liên bang vào cuối tháng 12 năm 2018 đã làm cho thị trường cần sa tăng vào đầu năm, không ngăn cản triển vọng rằng Mỹ sẽ hợp pháp hóa sử cần sa ở cấp độ quốc gia, chuyển từ câu hỏi “nếu” sang “khi nào”. Tuy nhiên, khi năm 2019 sắp kết thúc, lộ trình hợp pháp hóa cần sa vẫn chưa rõ ràng. Từng bang riêng lẻ của Mỹ, vẫn đang cố gắng tiếp tục lộ trình này.
Cũng trong năm nay, Tổng thống Trump sẽ bị luận tội, Mỹ tiếp tục công bố số lượng người thất nghiệp thấp kỷ lục, các cuộc biểu tình nhấn chìm Hồng Kông, Uber (NYSE: UBER) đã thực hiện IPO, còn WeWork thì đã thất bại trong việc IPO.