Vietstock - Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung có thể trông như thế nào?
Mỹ và Trung Quốc dường như gần tiến tới một thỏa thuận tại hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – dự kiến diễn ra trong tháng 3/2019. Thế nhưng, trong báo cáo công bố vào ngày thứ Hai (04/03), Goldman Sachs dự báo Mỹ có thể giữ lại một số hàng rào thuế quan để thúc giục Trung Quốc thực hiện các cam kết.
“Theo kịch bản cơ sở của chúng tôi, Mỹ sẽ vẫn giữ một số hàng rào thuế quan, sau đó có khả năng gỡ bỏ chúng khi đã chắc rằng Trung Quốc đã thực hiện các cam kết trong thỏa thuận.Tuy nhiên, chúng tôi dự báo một số hàng rào thuế quan của Mỹ sẽ được giữ lại tới năm 2020”, Goldman Sachs cho biết trong một báo cáo.
Goldman Sachs cho biết, căng thẳng thương mại giữa hai cường quốc kinh tế thế giới dường như đã dịu bớt phần nào trong vài tuần gần đây, trong đó các quan chức từ cả hai quốc gia đã nhiều lần họp mặt và đạt được nhiều tiến triển trong các cuộc đàm phán.
Trong phần lớn năm 2018, Mỹ và Trung Quốc bị cuốn vào cuộc chiến thuế quan “ăn miếng trả miếng”, khi họ áp thêm thuế lên hàng hóa lẫn nhau vì bất đồng về các khoản trợ cấp của Trung Quốc và việc bắt buộc các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ cho các đối tác Trung Quốc.
Vào cuối tháng 2/2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lùi hạn chót nâng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, vì những bước tiến “lớn lao” trong các cuộc đàm phán gần đây với Bắc Kinh. Ông cho hay, hai nền kinh tế thế giới sẽ lên kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh để hoàn tất thỏa thuận nếu cả hai có thêm nhiều bước tiến về thương mại.
Cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhiều khả năng diễn ra ở khu nghỉ dưỡng của ông Trump, câu lạc bộ chơi golf Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida.
Ba giai đoạn
Nhìn về tương lai, Goldman Sachs cho rằng quá trình tiến tới một thỏa thuận thương mại có thể diễn ra qua 3 giai đoạn.
Ở giai đoạn thứ nhất, các quan chức Mỹ và Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tiếp tục đàm phán trong vài tuần tới để giải quyết bất đồng về những vấn đề hiện tại.
Giai đoạn thứ hai có khả năng là hội nghị thượng đỉnh Trump-Tập vào cuối tháng 3/2019, thời điểm để hai nhà lãnh đạo bàn về các vấn đề chưa được giải quyết.
Nếu hội nghị thượng đỉnh Trump-Tập diễn ra ở Florida, Goldman Sachs dự báo có xác suất tới 75% là hai nhà lãnh đạo sẽ tuyên bố tiến tới một thỏa thuận chính thức.
Trong các cuộc đàm phán gần nhất, các quan chức bàn về những vấn đề khó nhằn như triển khai trừng phạt đối với đánh cắp sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ và cải cách cấu trúc có liên quan tới chính sách thương mại và kinh tế.
“Theo đó, chúng tôi kỳ vọng những gì được nhất trí tại thời điểm đó sẽ thiếu đi những thông tin cụ thể trong nhiều lĩnh vực và những phần việc kỹ thuật sẽ cần phải hoàn tất sau khi hội nghị thượng đỉnh Trump-Tập diễn ra”, Goldman Sachs cho biết trong báo cáo.
Giai đoạn thứ ba – giai đoạn khó lường nhất – là triển khai thỏa thuận.
Triển khai thỏa thuận là yếu tố then chốt
Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) Robert Lighthizer cho biết, nếu Trung Quốc không tuân theo các cam kết, Mỹ sẽ thực hiện động thái “tương xứng và đơn phương” để thực thi các điều khoản của thỏa thuận. Theo Goldman Sachs, điều này có nghĩa là Mỹ sẽ áp thuế mới nếu Mỹ tin rằng Trung Quốc không tuân theo thỏa thuận.
“Vẫn còn chưa rõ liệu các hàng rào thuế quan có được dỡ bỏ hay ít nhất là giảm bớt như là một phần của thỏa thuận hay không”, trích từ báo cáo của Goldman Sachs. “Chúng tôi cho rằng Mỹ sẽ giữ các hàng rào thuế quan hiện tại trong ngắn hạn và chỉ giảm bớt khi Trung Quốc thực hiện các điều khoản của thỏa thuận”.
Nếu Mỹ thực hiện lời đe dọa bao gồm nâng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc cũng như áp thuế bổ sung lên 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, thì Mỹ có thể thu thêm 97 tỷ USD từ nguồn thu thuế, Goldman Sachs ước tính.
Tác động lên nền kinh tế Trung Quốc
Việc Mỹ thực hiện hoàn toàn lời đe dọa về thuế quan sẽ khiến GDP Trung Quốc giảm thêm 0.3% (tương đương 36 tỷ USD), bên cạnh những tác động của các hàng rào thuế quan hiện tại, Goldman Sachs ước tính.
Dù rằng việc áp thêm thuế 25% lên tất cả hàng hóa Trung Quốc khó mà trở thành hiện thực, nhưng các nhà hoạch định chính sách ở Trung Quốc có thể sẵn lòng “hấp thụ” chi phí ít nhất 10 tỷ USD mỗi năm – hoặc thậm chi là hơn thế “dựa trên việc họ đánh giá rủi ro từ các hàng rào thuế quan bổ sung thế nào”, Goldman Sachs nhận định.
Để làm vậy, Trung Quốc có thể tăng cường mua hàng hóa từ Mỹ. Các nguồn tin xác nhận với CNBC rằng Trung Quốc cam kết mua thêm 1.2 ngàn tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Theo báo cáo Goldman Sachs, Trung Quốc đang xem xét một vài lĩnh vực:
- Nông nghiệp: Mua thêm đậu nành, bắp và gạo, mua thêm tới 30 tỷ USD mỗi năm – gấp 3 lần mức hiện tại.
- Năng lượng: Dầu thô, LNG và ethanol.
- Nhập khẩu thêm 200 tỷ USD sản phẩm bán dẫn trong 6 năm tới.
Vũ Hạo (Theo CNBC)
