Vietstock - Ông Trump: “Những kẻ đầu đất” ở Fed nên giảm lãi suất xuống 0 hoặc thấp hơn
Trong ngày thứ Tư (11/09), Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục buông lời cay đắng về Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cho rằng Fed chính là nguyên nhân khiến kinh tế giảm tốc. Tổng thống Mỹ tweet rằng NHTW nên giảm lãi suất xuống 0 hoặc thậm chí âm. Ông Trump cũng gọi quan chức Fed là “những kẻ đầu đất” trong dòng tweet.
“Fed nên hạ lãi suất xuống 0 hoặc thấp hơn và chúng ta nên bắt đầu tái tài trợ cho các khoản nợ. CHI PHÍ LÃI VAY CÓ THỂ ĐƯỢC HẠ XUỐNG, đồng thời kéo dài kỳ hạn”, ông nói.
Phát ngôn viên của Fed từ chối nhận định về dòng tweet của ông Trump.
Tổng thống Mỹ cũng đưa ra đề xuất chưa từng xuất hiện trong những lần đả kích Fed trước đó, cho rằng Mỹ nên tái tài trợ cho khoản nợ. Mỹ nợ đến 22.5 ngàn tỷ USD, trong đó 16.7 ngàn tỷ USD là nợ công.
Khoản nợ này đã tăng thêm 2.6 ngàn tỷ USD (tương đương 13%) dưới thời của ông Trump, một phần xuất phát từ đợt cắt giảm thuế năm 2017 do Tổng thống Mỹ khởi xướng. Những người đóng thuế đã bỏ ra 538.6 tỷ USD dưới dạng chi phí lãi vay trong năm tài chính 2019 và đây là một mức kỷ lục.
Ý tưởng tái tài trợ cho nợ công chưa hề có tiền lệ trước đó.
“Ý tưởng này không khả thi và có thể tạo ra vấn đề rất lớn cho nhà đầu tư, thị trường tài chính và cuối cùng là nền kinh tế”, Mark Zandi, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, cho hay. “Khoản nợ này không phải trả trước. Giữa Bộ Tài chính Mỹ và nhà đầu tư đã thiết lập quan hệ hợp đồng thông qua trái phiếu. Đây không phải là khoản thế chấp, đây là trái phiếu Chính phủ Mỹ. Tôi nghĩ ý tưởng này sẽ gây gián đoạn mạnh đến thị trường tài chính và lãi suất rồi sẽ tăng chứ không giảm”.
Nhận xét về nỗ lực kêu gọi giảm lãi suất xuống mức 0 hoặc âm của Tổng thống Mỹ, ông Zandi cho rằng ông không thấy quá nhiều lợi ích từ việc này.
“Bạn phải tự hỏi nếu lãi suất xuống mức 0 và kinh tế thực sự rơi vào suy thoái, thì mọi chuyện sẽ như thế nào?”, ông nói.
“Đây là một ý tưởng táo bạo”
Vẫn chưa rõ ý tưởng tái tài trợ sẽ vận hành như thế nào. Bộ Tài chính Mỹ có thể phải tham gia vào và gần đây, xuất hiện nhiều lời kêu gọi phát hành trái phiếu kỳ hạn dài, như 50 hoặc 100 năm.
“Từ góc độ lý thuyết, rõ ràng đây là điều tuyệt vời dành cho Chính phủ Mỹ trong nhiều năm nếu họ được kéo dài kỳ hạn nợ của những trái phiếu có lãi suất dưới 1%”, Dick Bove, Chuyên viên phân tích ngân hàng tại Odeon Capital Group, cho hay. “Chắc chắn điều này sẽ có lợi cho Chính phủ Mỹ. Nhưng có lợi cho nền kinh tế Mỹ hay không thì vẫn còn là câu hỏi mở”.
Việc hạ lãi suất xuống mức 0 hoặc âm sẽ làm giảm chi phí sử dụng nợ, nhưng cũng làm giảm khả năng thu hút vốn của Mỹ vì khả năng tạo lợi suất cao sẽ trở nên khó hơn.
Fed được dự báo giảm lãi suất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tuần tới, sau đợt hạ lãi suất tháng 7/2019 – vốn là động thái đầu tiên trong 11 năm. Thị trường dự báo sẽ có thêm 1 đợt hạ lãi suất trước khi kết thúc năm 2019 và có thêm 1 đợt nữa vào đầu năm 2020.
Trong khi các quan chức Fed kỳ vọng lãi suất sẽ xuống gần mức 0% khi xuất hiện suy thoái, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết trong ngày thứ Sáu (06/09) rằng ông không thấy dấu hiệu của suy thoái trong thời gian tới.
“Nếu chúng ta có đến giai đoạn lãi suất âm, dòng tiền sẽ ngừng chảy vào Mỹ và sẽ bắt đầu chảy vào những nơi mà nhà đầu tư có thể tìm thấy tỷ suất sinh lợi hợp lý và dĩ nhiên là tỷ suất sinh lợi dương”, ông Bove cho biết. “Điều này sẽ làm chậm lại tăng trưởng của khu vực tư nhân. Chắc chắn đây là vùng phạm vi chưa ai biết đến. Đây là một ý tưởng táo bạo. Xét tổng thể, tôi nghĩ ý tưởng này có hại nhiều hơn lợi”.
Ông Trump đã đưa ra đề xuất trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016, trong đó có tái thương lượng về nợ. Ý tưởng này sau đó đã bị bác bỏ vì nó có thể đẩy lợi suất trái phiếu Chính phủ lên cao hơn, hủy hoại vị thế của quốc gia trong mắt các chủ nợ và gây hại đến đồng USD.
Trong suốt cuộc phỏng vấn với CNBC trong tháng 5/2016, ông Trump cho biết nếu nền kinh tế chuyển xấu, ông sẽ cố gắng kêu gọi các chủ nợ chấp nhận thanh toán một phần đối với nợ của Mỹ.
Tại thời điểm đó, ông nói: “Tôi sẽ vay nợ khi biết rằng nếu nền kinh tế Mỹ vụn vỡ, bạn có thể đưa ra thỏa thuận”.
Ý tưởng của ông là Mỹ sẽ trả ít hơn so với mệnh giá trái phiếu. Tuy nhiên, làm như vậy chỉ khiến chi phí phát hành trái phiếu tăng thêm khi các chủ nợ đòi hỏi khoản thanh toán tiền lãi cao hơn.
Ông Trump từ lâu đã lên tiếng đả kích chính sách của Fed, cho rằng Fed nên giảm lãi suất về gần mức 0% như những quốc gia cạnh tranh với Mỹ. Fed hiện đang giữ phạm vi lãi suất mục tiêu ở mức 2-2.25%, cao nhất trong số những quốc gia G7.
“Mỹ nên luôn luôn trả lãi suất thấp nhất. Không lạm phát! Chính sự ngây thơ của Jay Powell (Chủ tịch Fed) và Fed không cho phép chúng ta làm những điều mà các quốc gia khác đã và đang thực hiện. Chúng ta đang bỏ lỡ cơ hội một lần trong đời chỉ vì ‘những kẻ đầu đất’ (ở Fed)”, ông Trump viết trong các dòng tweet ngày thứ Tư (11/09).
Vũ Hạo (Theo CNBC)
