Vietstock - Cá tính ảnh hưởng tới phong cách đầu tư của bạn như thế nào?
Để có thể thành công trên thị trường chứng khoán, một trong những điều kiện quan trọng nhất là nhà đầu tư phải hiểu rõ về bản thân mình. Đã có nhiều nghiên cứu về tài chính học hành vi chứng minh rằng cá tính của nhà đầu tư có ảnh hưởng lớn tới phong cách đầu tư và kết quả đầu tư của họ trên thị trường. Vì vậy, đã có nhiều công trình nghiên cứu phát triển các mô hình phân loại nhà đầu tư để tối ưu chiến lược đầu tư. Mỗi mô hình đều có những ưu nhược điểm riêng, không có mô hình nào là tối ưu, nhưng một trong những mô hình nổi tiếng nhất vì tính chất phổ biến, được áp dụng rộng rãi không chỉ trong lĩnh vực tài chính hành vi mà còn được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác đặc biệt là quản trị nguồn nhân lực, và đây cũng là mô hình cho thấy tính đa dạng về tính cách con người, khó có mô hình nào có thể mô phỏng hết được, bản thân mô hình này cũng có nhiều thiếu sót, đó là mô hình Myers-Briggs Type Indicator (MBTI).
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu mô hình MBTI và ứng dụng của nó vào hoạt động đầu tư chứng khoán.
MBTI là một hệ thống phân loại tính cách được phát triển bởi Katharine Cook Briggs và con gái bà, Isabel Briggs Myers, dựa trên lý thuyết các loại tâm lý của Carl Gustav Jung. Trắc nghiệm MBTI phân loại tính cách thành 16 nhóm dựa trên bốn cặp đối lập sau:
- Hướng ngoại (Extraversion - E) và Hướng nội (Introversion - I)
- Cảm giác (Sensing - S) và Trực giác (Intuition - N)
- Lý trí (Thinking - T) và Cảm xúc (Feeling - F)
- Nguyên tắc (Judging - J) và Linh hoạt (Perceiving - P)
Kết hợp các cặp đối lập này lại với nhau, ta có 16 kiểu tính cách khác nhau như ISTJ, ENFP, INFJ, v.v. Mỗi kiểu tính cách mô tả các đặc điểm, hành vi, sở thích và cách mà một người thường tương tác với thế giới xung quanh. Thông tin này thực sự rất hữu ích khi bạn đầu tư chứng khoán, khi hành vi và cách bạn ra quyết định không chỉ phụ thuộc vào việc bạn xử lý thông tin mà còn bị ảnh hưởng rất nhiều bởi yếu tố tâm lý. Vì vậy, với mỗi nhóm tính cách khác nhau, chúng ta sẽ có những đặc điểm tương tác và xu hướng hành vi khác nhau và vì thế phù hợp với những chiến lược đầu tư khác nhau. Dưới đây là bảng mô tả ngắn gọn 16 nhóm tính cách theo mô hình MBTI và chiến lược đầu tư phù hợp với từng nhóm:
Mỗi chiến lược trên phù hợp với các đặc điểm tính cách riêng, giúp nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận và quản lý rủi ro hiệu quả dựa trên phong cách cá nhân của họ. Tuy nhiên, như đã nói, mô hình có nhiều hạn chế, và chỉ nên sử dụng như một kênh tham khảo trong quá trình xây dựng chiến lược đầu tư. Một trong những khiếm khuyết lớn nhất của mô hình đó là tập trung nhiều vào yếu tố tính cách, không phải là mô hình tối ưu danh mục theo các điều kiện thị trường hay cơ hội kinh doanh. Vì vậy mục tiêu chính của mô hình là giúp nhà đầu tư lựa chọn được phong cách đầu tư phù hợp, đem lại sự thoải mái nhất về mặt tâm lý, tính cách, tìm được sự cân bằng, hài hòa giữa cuộc sống và việc đầu tư như một công việc, một nguồn thu nhập.
LH
