Chiều 20/10, tại Đắk Lắk, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội nghị Kết nối ngân hàng - doanh nghiệp khu vực Tây Nguyên.
Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/HT
Khả năng hấp thụ tín dụng giảm
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phân tích: Thời gian qua, kinh tế thế giới khó khăn, trong khi đó, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, những khó khăn của nền kinh tế tác động mạnh đến kinh tế trong nước. Trong bối cảnh đó, Chính phủ có những chỉ đạo quyết liệt thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ, vừa phải chống đỡ khó khăn giai đoạn trước cũng như sự suy giảm kinh tế quốc tế trong bối cảnh hiện tại.Trên cơ sở bám sát các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, NHNN đã triển khai quyết liệt nhiều giải pháp điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt và đồng bộ nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng phục vụ sản xuất và kinh doanh cho người dân, doanh nghiệp (DN)...
Bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết thêm: Đến cuối tháng 9/2023, tín dụng đối với nền kinh tế đạt trên 12,7 triệu tỷ đồng, tăng 6,92% so với cuối năm 2022, đạt mức tăng trưởng cao so với các tháng gần đây. Trong đó, tín dụng tại khu vực Tây Nguyên đến ngày 30/9/2023 đạt khoảng trên 508.000 tỷ đồng, tăng 6% so với cuối 2022 (toàn quốc cuối tháng 9 tăng 6,92%) và chiếm khoảng 4,01% tổng dư nợ nền kinh tế.
Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, trong quá trình trao đổi thực tế cho thấy, nhiều DN, trong đó có các DN xuất khẩu gặp nhiều khó khăn. Do khả năng hấp thụ vốn sụt giảm, lượng vốn trong ngân hàng đang dư thừa, tăng trưởng tín dụng đến thời điểm này chưa đạt 7% thấp hơn nhiều so với mức 10% trong năm 2022.
"Có DN chia sẻ dù lãi suất tiếp tục hạ nhưng cũng không vay vì không biết vay để làm gì do thiếu đơn hàng, đầu ra sụt giảm. Về phía ngân hàng nếu DN chưa trả được nợ cũ mà cố tiếp tục cho vay sẽ khiến DN không có khả năng trả nợ, dẫn đến không hiệu quả, thậm chí để thất thoát vốn, sai quy định. Do đó, cần phân tích đầy đủ những khó khăn, từ đó tháo gỡ thực chất điểm nghẽn", Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nói.
Hội nghị Kết nối Ngân hàng-DN khu vực Tây Nguyên - Ảnh: VGP/HT
Cần có các chương trình tín dụng đặc thùTại Hội nghị, đại diện các địa phương, DN trên địa bàn Tây Nguyên nêu một số kiến nghị để tháo gỡ khó khăn cho DN.
Bà Trần Thị Lan Anh, Phó Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, tỉnh Gia Lai chia sẻ, các DN tư nhân vừa và nhỏ đang phải vay vốn theo hình thức thế chấp bằng các bất động sản là chủ yếu. Việc vay vốn bằng thế chấp tài sản đang khiến các DN tư nhân chỉ được vay với số tiền rất hạn chế, trong khi việc thu mua cà phê lại rất khẩn trương vì đây là một mặt hàng nông sản có tính thời vụ cao. Do đó, cần có chính sách cấp tín dụng phù hợp theo nghành nghề, đáp ứng nhu cầu vốn cho DN hoạt động sản xuất kinh doanh vào vụ mùa, tạo điều kiện cho DN phát triển cạnh tranh công bằng với DN FDI cũng như DN nhà nước.
Bà Trần Thị Lan Anh đề nghị ngân hàng có chính sách cấp tín dụng theo từng ngành hàng, đặc biệt là ngành nông sản xuất khẩu trong đó có cà phê.
Đại diện chi nhánh Tổng Công ty Cà phê Việt Nam-Công ty Cà phê Đăk Uy đề nghị trong thời gian tới NHNN tiếp tục đưa ra các chính sách ưu đãi lãi suất đối với chương trình tái canh cà phê, giúp DN có thể tiếp cận được nguồn vốn dài hạn với mức lãi suất thấp, bảo đảm cho DN hoàn thành tái canh cà phê, mang lại năng suất ổn định và bảo đảm nguồn vốn trả nợ ngân hàng.
Dưới góc độ ngân hàng thương mại (NHTM), ông Trần Phương, Phó Tổng Giám đốc BIDV (HM:BID) cho biết, dư nợ tín dụng của BIDV tại Tây Nguyên tính đến ngày 30/9 đạt 90.560 tỷ đồng, chiếm khoảng 18,7% thị phần. Đáng chú ý, khu vực này có điểm khác biệt là quy mô tín dụng cao gấp đôi quy mô vốn huy động, do đó, BIDV phải điều chuyển vốn từ khu vực khác sang phục vụ nhu cầu tín dụng tại đây.
Phó Tổng Giám đốc BIDV kiến nghị, cần xem xét khuyến khích chương trình tín dụng xanh, tài chính bền vững, tạo điều kiện để ngân hàng thương mại đồng hành cùng DN. NHNN cũng cần có cơ chế khuyến khích hỗ trợ các TCTD trong việc phát triển tín dụng xanh... Về phía các DN, đại diện BIDV góp ý cần bám sát tình hình thị trường thế giới, tiết giảm chi phí, đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm, ứng dụng công nghệ, xuất khẩu các sản phẩm có thế mạnh.
Sau khi lắng nghe các ý kiến trao đổi, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phân tích, khu vực Tây Nguyên có một số sản phẩm nông nghiệp đặc sản như cà phê, tiêu, điều, sầu riêng... cần có các cơ chế đặc thù hơn. Trước đây đã có chương trình tái canh cây cà phê nhưng chưa thật sự hoàn thiện, do đó, trong thời gian tới, NHNN cùng các NHTM sẽ có các cơ chế chính sách phù hợp tích cực nhất để hỗ trợ.
Lãnh đạo NHNN cho hay, sau Hội nghị, NHNN sẽ chỉ đạo Agribank, ngân hàng 100% vốn nhà nước, là ngân hàng cho vay chủ lực lĩnh vực nông nghiệp là đầu mối cùng các ngân hàng thương mại khác nghiên cứu, khẩn trương đưa ra các giải pháp hỗ trợ mở rộng tái canh cây cà phê, giúp cho việc thu mua chế biến xuất khẩu hiệu quả nhất.
Đồng tình với kiến nghị về tín dụng mùa vụ cho DN, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, thực tế lúc thời vụ, DN rất cần hỗ trợ vốn kịp thời. Do đó, NHTM phải nắm bắt xu hướng, tính toán hiệu quả, kết quả mùa vụ, bám sát nhu cầu vốn của DN nói riêng cũng nhu toàn bộ ngành nghề ở địa phương. Qua đó, các địa phương, các sở ban ngành, hiệp hội cần phối hợp chặt chẽ với ngân hàng có sự chủ động hơn để bà con tiếp cận vốn phục vụ cho mùa vụ.
NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTD tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng trong tiếp cận tín dụng, chỉ đạo các TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí, tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin và các giải pháp khác để có điều kiện tiếp tục giảm lãi suất cho vay đối với cả khoản vay mới và dư nợ hiện hữu; rà soát, cắt giảm phí nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho DN, người dân.
Chủ động xây dựng các chương trình, sản phẩm tín dụng với lãi suất hợp lý, đáp ứng linh hoạt nhu cầu của nhiều đối tượng, phân khúc khách hàng. Các ngân hàng cần đồng hành, không đột ngột giảm hạn mức DN, thiếu sự tương tác, khiến DN gặp khó khăn. Cần tiếp tục rà soát, đơn giản hóa quy trình, thủ tục nội bộ để tạo thuận lợi cho khách hàng tăng khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn...
Về lãi suất, Phó Thống đốc lưu ý, tinh thần chỉ đạo của Chính phủ là hạ lãi suất, do đó, các NHTM phải tích cực thực hiện chủ trương đó. Tuy nhiên, việc triển khai hiện nay chưa đồng đều, còn NHTM lãi suất còn cao.
"Lãi suất mới đã giảm, nhưng có thể lãi suất cũ có thể còn cao, các NHTM cần rà soát lại lãi suất các khoản vay cũ. Cơ quan thanh tra của NHNN cần rà soát đánh giá về trách nhiệm cộng đồng của các NHTM", Phó Thống đốc đề nghị .
Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định, với tinh thần đồng hành, chia sẻ cùng người dân, DN, ngành ngân hàng sẵn sàng triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phát triển kinh tế trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên.
