Chúng ta đang trải qua một thập kỷ khác biệt. Trái phiếu 10 năm của chính phủ Bồ Đào Nha đang hướng tới mức lợi suất là 0%, so với mức 16% ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng nợ khu vực đồng Euro vào năm 2012 và 4% gần đây vào năm 2017.
Bồ Đào Nha đã cải thiện tình hình tài chính nhưng sự khác biệt chính là việc Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) mua trái phiếu trên diện rộng như một phần trong nỗ lực nhằm giảm bớt tác động của đại dịch Covid-19.
Thu mua nhiều hơn đồng nghĩa sẽ phải thận trọng hơn
Và ECB đã bật đèn xanh cho các nhà đầu tư trong những ngày gần đây rằng ngân hàng trung ương đang thúc đẩy nhiều giao dịch thu mua. Luis de Guindos – Phó chủ tịch ngân hàng trung ương, cho biết hôm thứ Hai rằng các nền kinh tế trong khu vực đồng Euro đang mất đà và ECB sẽ phản ứng tương ứng nếu dữ liệu chính thức xác nhận sự trì trệ đó.
Biên bản cuộc họp tháng 9 của hội đồng quản trị ngân hàng trung ương được công bố tuần trước cho thấy các nhà hoạch định chính sách muốn tăng cường bơm thêm tiền vào nền kinh tế bên cạnh chương trình mua khẩn cấp trị giá 1,35 nghìn tỷ Euro.
Theo các chuyên gia kinh tế, việc đề cập đến “ việc nới lỏng thu mua” gần hai chục lần trong một phút là một manh mối nữa cho thấy ngân hàng trung ương đang có kế hoạch kích thích nhiều hơn, theo nhận định từ các nhà kinh tế.
Kết hợp với quỹ phục hồi của EU trị giá 750 tỷ Euro đã được lên kế hoạch, khoản viện trợ của Châu Âu đang hỗ trợ trái phiếu của Bồ Đào Nha, cũng như của các quốc gia ngoại vi phía nam khác đang gặp khó khăn trong cuộc khủng hoảng nợ tiêu biểu như: Hy Lạp, Ý và Tây Ban Nha.
Trong giao dịch gần đây, trái phiếu kỳ hạn 10 năm Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đạt khoảng 0,14%.
Các nhà phân tích nhận thấy khả năng cao rằng Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đang đi vào xu hướng suy giảm mạnh mẽ.
Lợi tức trái phiếu 10-năm của Ý đã đánh bai mức 0,70% và chỉ đạt 0,66% vào thứ Ba, trong khi điểm chuẩn 10 năm của Hy Lạp đạt mức lợi suất 0,78%, giảm so với mức gần 1,0% của tuần trước. Ý đã đấu giá 3,75 tỷ euro trái phiếu không lãi suất ba năm với mức phí bảo hiểm nhẹ để thu lợi nhuận -0,14%.
Lạm phát tại khu vực đồng tiền chung Châu Âu đã giảm xuống âm 0,3% trong tháng 9 từ mức âm 0,2% của tháng 8, đánh dấu tháng thứ hai liên tiếp suy giảm và dấy lên khả năng dự báo cho giảm phát. Kết hợp với sự gia tăng của Covid-19, xu hướng giảm lạm phát cho thấy các nhà đầu tư chi tiêu nhiều hơn.
Việc tìm kiếm lợi suất dương, dù nhỏ đến mức nào, cũng đang thúc đẩy các nhà đầu tư vào trái phiếu Nam Âu, đẩy giá lên (lợi tức trái phiếu chuyển động nghịch với giá).
Mức chênh lệch giữa trái phiếu 10 năm điểm chuẩn của Đức và của Ý đã thu hẹp khoảng cách xuống dưới 120 điểm cơ bản vào thứ Ba so với hơn 300 điểm khi Covid bùng phát vào tháng Ba, khiến cho mức chênh lệch giảm xuống dưới mức âm 0,535%.
Các cuộc đàm phán lặp đi lặp lại giữa Quốc hội Mỹ và Nhà Trắng liên quan đến việc kích thích tài khóa hơn cũng khiến các nhà đầu tư thận trọng và củng cố giá trái phiếu chính phủ Châu Âu.
Sự thận trọng này tác động đến các cổ phiếu khi xuất hiện trở lại sự gia tăng các ca nhiễm mới và tin tức rằng Johnson & Johnson (NYSE: JNJ) đang tạm dừng nghiên cứu vắc-xin cùng lúc đó Eli Lilly (NYSE: LLY) cũng đã tạm dừng tuyển dụng những người tham gia thử nghiệm đã làm dấy lên lo ngại về tác động của đại dịch và ảnh hưởng đến sự yêu thích rủi ro.
Các chính phủ đã tận dụng lợi thế của lãi suất đi vay thấp và hầu hết các nước khu vực đồng Euro đã hoàn thành hơn 3/4 khoản vay theo kế hoạch của họ. Việc chậm phát hành sẽ tiếp tục đẩy giá và giữ cho lợi suất tiếp tục giảm.
Các nhà kinh tế kỳ vọng ECB sẽ công bố biện pháp kích thích mới tại cuộc họp vào tháng 12, khi họ sẽ công bố các dự báo về lạm phát và tăng trưởng. Trong khi đó, các nhà đầu tư trái phiếu đang đẩy mạnh trong các hành động, bất chấp cả việc mua trái phiếu khẩn cấp của ngân hàng trung ương đã giảm xuống 70 tỷ Euro vào tháng 9 từ 120 tỷ Euro vào tháng 6, theo một ước tính.