Vai trò lãnh đạo và định hướng giá dầu của OPEC+ gần đây đang bị lung lay và đang ảnh hưởng lớn đến triển vọng của thị trường dầu mỏ. Vài ngày gần đây, OPEC+ đưa ra những tín hiệu nhiễu về cuộc họp tháng sáu khiến chẳng ai đoán được kế hoạch của họ là gì. Hiện tại trong nội bộ OPEC+ đang tranh luận việc cắt giảm sản lượng dầu nên được thực hiện mỗi tháng hay mỗi hai tháng.
Dưới đây là những phân tích sâu hơn về những động thái của OPEC+, những thay đổi quan trọng và thách thức trong tổ chức này, có thể ảnh hưởng sâu sắc đến giá dầu thế giới.
Thất bại trong việc đưa ra dự báo sản xuất dài hạn
OPEC và giờ đây là OPEC+ hoạt động hiệu quả nhất khi họ có thể đưa ra khuyến nghị về hạn mức sản xuất cho các nước trong khối trước một khoảng thời gia dài từ 6 đến 12 tháng. Hạn mức này giúp chính phủ các nước đặt kế hoạch chi tiêu ngân sách của họ bởi vì phần lớn thu nhập của các nước trong khối phụ thuộc vào nguồn thu dầu mỏ. Kế hoạch sản xuất dầu của OPEC cũng có thể giúp giá dầu ổn định hơn và các công ty có sẵn nguồn cung cho khách hàng.
Thế nhưng hiện tại OPEC+ không thể đưa ra bất kỳ dự báo dài hạn nào. Khi OPEC+ thay đổi như chong chóng và chỉ đưa ra kế hoạch trước 1, 2 tháng như hồi tháng 4 vừa rồi và có thể là tuần sau, chính phủ các nước thành viên và các công ty dầu khí lớn sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động.
OPEC+ đã bị chỉ trích vì không phản ứng kịp thời khi các điều kiện thị trường thay đổi. Chẳng hạn khi Trung Quốc bùng phát dịch Coronavirus OPEC+ đã không có bất cứ cuộc họp khẩn nào để đánh giá tình hình. Đến mãi đầu tháng 3 tổ chức này mới cảnh bảo về nhu cầu năng lượng suy giảm tại châu Á, lúc đó Ả Rập Saudi mới gây sức ép buộc Nga giảm sản lượng 1.5 triệu thùng dầu/ngày nhưng không thành công. Rốt cuộc dẫn đến tình trạng dư cung trong suốt 1 tháng và ảnh hưởng mạnh đến giá dầu.
OPEC+ đang dần mất đi niềm tin của thị trường khi cố gắng phản ứng với từng hành động giá nhỏ, phần lớn là do đầu cơ hơn là cung cầu thực sự. Tổ chức này đang cố gắng đàm phán với 20 quốc gia thành viên để thay đổi kế hoạch sản xuất theo từng tháng.
Kế hoạch sản xuất mà thay đổi từng tháng là một điều khó để thực hiện kể cả trong những điều kiện tối ưu nhất. Nếu OPEC+ không có giải pháp nào khác ngoài bị động phản ứng với giá dầu thì các nhà giao dịch, bên thu mua dầu, các tổ chức tài chính không có cách nào lên kế hoạch cho hoạt động của họ cũng như không biết nên phản ứng như thế nào với những tuyên bố về sau của OPEC+.
Ai sẽ phải cắt giảm sản lượng?
Ả Rập Saudi, Kuwait và UAE đã cam kết cắt giảm 1.2 triệu thùng dầu theo yêu cầu của OPEC+ nhưng không có gì chắc chắn là họ sẽ làm theo cam kết.
Mặc dù Ả Rập Saudi và Nga đều thấy được lợi ích đối với giá dầu trong 1 tháng qua khi đồng ý cắt giảm sản lượng nhưng cả 2 nước này vẫn đe dọa rút khỏi thỏa thuận cắt giảm nếu các nước nhỏ hơn không chịu tuân thủ. Các quốc gia hiện đang chậm trễ trong việc cắt giảm là Kazakhstan, Azerbaijan, Nigeria, Angola và Iraq. Ả Rập Saudi đã hứa sẽ cắt giảm khoản 1,2 triệu thùng trong tháng 6. Rất có thể sản lượng của OPEC có thể giảm khoảng 2.5 triệu thùng/ngày trong thời gian tới.
Tại Mỹ, nhu cầu đối với dầu đang tăng lên nhưng nhu cầu xăn và diesel vẫn đang rất yếu. Theo ước tính của EIA, sản lượng dầu tại Mỹ vẫn đang tiếp tục giảm và hiện đang ở mức 11.2 triệu thùng/ngày. Giá dầu WTI đang tăng cao hơn và đạt $37/thùng hồi đầu tuần. EOG Resources (NYSE:EOG), một trong những nhà sản xuất dầu khí đá phiến lớn nhất ở Mỹ cho biết chỉ cần giá cao hơn $30 họ có thể cung ứng trở lại trong quý 3. Công suất của họ là 125.000 thùng/ngày. Một nhà sản xuất dầu khác của Mỹ là Diamondback (NASDAQ:FANG) Energy cũng có ý tương tự, điều đó có nghĩa là tốc độ giảm sản lượng dầu của Mỹ có thể chậm lại.