Trong thế giới dầu mỏ, Ả Rập Xê-út luôn tự hào là nhà sản xuất có tầm ảnh hưởng rất lớn đối với chính sách thị trường năng lượng. Tuy nhiên, những năm gần đây đã chứng minh một mô tả phù hợp hơn cho vương quốc này với tư cách là một nhà sản xuất dầu thô: một người thua cuộc đầu tiên.
Sau khi thống trị toàn cầu trong việc sản xuất hydrocacbon và tác động đến việc định giá cho một thùng dầu chuyển từ Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) với một đợt cấm vận Ả Rập năm 1973, Ả Rập Xê Út hầu như không thể thay đổi tình hình do ngành công nghiệp trong 40 năm của họ vẫn đang bị siết chặt.
Nhưng trong 5 năm gần đây, vương quốc này đã thể hiện được vị thế là một nhà thống trị hàng đầu trong tổ chức OPEC, theo mong muốn của các thành viên thuộc tổ chức.
Về mặt tích cực, Ả Rập Xê Út vẫn nên là một quốc gia dẫn dầu trong các quyết định liên quan đến việc điều chỉnh sản lượng sản xuất / doanh thu lý tưởng của mình trong OPEC+.
Cố gắng nỗ lực thúc đẩy sản lượng sản xuất lại thất bại
Kể từ năm 2016, vương quốc này đã ‘hy sinh’ sản lượng của mình trong nỗ lực tuyệt vọng để giữ giá dầu thô tăng. Tuy nhiên, trong khi Ả Rập Xê Út vẫn đang phải cắt giảm sản lượng, thì những thành viên khác thuộc OPEC+ – tiêu biểu là Nga vẫn tiếp tục sản xuất số lượng thùng vượt hạn ngạch tính đến thời điểm năm ngoái, và điều đó đã làm tăng thêm nguồn cung dầu. Chính vì điều này đã khiến cho các nỗ lực của Ả Rập Xê Út trở nên vô ích.
Trong cuộc họp sắp tới diễn ra trong tuần này của OPEC+ để đặt hạn ngạch sản xuất cho tháng 4 sắp tới, một thỏa hiệp lớn khác – hoặc mất cơ hội của Ả Rập Xê Út trong việc tối ưu hóa sản xuất và tăng thị phần – dường như đang được thực hiện.
Trong giai đoạn trước đây, Bộ trưởng Dầu mỏ Ả Rập Xê Út, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman, đã cắt giảm sản lượng 1,0 triệu thùng mỗi ngày của vương quốc trong tháng 2 và tháng 3, quyết định được đưa ra trong cuộc OPEC+ vào tháng Giêng.
Sau đó, Nga và Kazakhstan – đều là thành viên không thuộc liên minh OPEC – muốn tăng sản lượng, sau khi 2 nước này cắt giảm sản lượng kể từ tháng 5 đã khiến giá dầu thô tăng gần gấp đôi. Với mong muốn không làm khuấy động thị trường năng lượng, Bộ trưởng Dầu mỏ Ả Rập Xê Út đã làm điều không tưởng: thông báo cắt giảm sản lượng thay vì tăng sản lượng.
Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak – người không thể tin được những gì ông đang nghe từ thái tử – đã vui mừng nói với giới truyền thông về sự kiện rằng việc Ả Rập Xê Út đơn phương cắt giảm là “một món quà năm mới tuyệt vời cho toàn ngành dầu mỏ”, theo Bloomberg.
Amrita Sen – nhà đồng sáng lập của công ty tư vấn năng lượng ở London – cho biết Novak có lẽ đang “nếu OPEC+ không sẵn sàng tăng sản lượng chỉ nửa triệu thùng / ngày khi giá dầu trên thị trường ở mức $50, thì vào thời điểm Ả Rập Xê Út sẵn sàng tăng sản lượng, có thể nước này sẽ bị mất thị phần”.
Nhưng Abdulaziz đã đưa ra quyết định với người anh cùng cha khác mẹ của mình, Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman. Cả hai đều muốn chứng minh rằng họ hiểu rõ thị trường này hơn các nhà quản lý quỹ đầu cơ ở New York và London, những người kiếm sống bằng cách bán khống dầu.
Lời khuyên của Novak đã bị từ chối một cách lịch sự, và Bộ trưởng Nga vẫn bước đi một cách vui vẻ khi ông biết rằng việc tăng giá sẽ kéo theo chi phí mà Ả Rập Xê Út sẽ phải bù đắp cho bất kỳ thỏa hiệp nào mà ông đưa ra đối với việc tăng sản lượng mà ông muốn trong giao dịch với Ả Rập Xê Út. Hoàng gia Salman đã được chứng minh là đúng: Giá dầu thô tăng từ hơn 50 USD / thùng trước cuộc họp OPEC+ vào tháng 1 lên trên 67 USD / thùng đối với dầu Brent và hơn 63 USD đối với dầu thô Mỹ.
Ả Rập Xê Út có kế hoạch không gây tác động quá lớn đối với thị trường dầu mỏ sắp tới; Nhưng Nga có thể sẽ làm điều ngược lại
OPEC+ sẽ đồng ý trong tuần này với mức tăng 500.000 thùng / ngày so với tháng 4, điều này sẽ không làm rung chuyển “con thuyền dầu” trong giai đoạn phục hồi coronavirus vốn đã rất mong manh.
Nhưng cũng có nhiều đồn đoán rằng Nga – luôn tỏ ra háo hức đối với việc tăng sản lượng sản xuất dầu cao hơn Ả Rập Xê Út – sẽ muốn tăng 1,0 triệu thùng / ngày hoặc thậm chí cao hơn.
Ả Rập Xê Út và Nga đã có một cuộc đối đầu gay gắt cách đây một năm, dẫn đến việc Riyadh bắt tay vào một chiến dịch tăng sản lượng tối đa vào giai đoạn đỉnh điểm của đợt bùng phát Covid-19 đã khiến dầu WTI rơi về mức giá thấp nhất trong lịch sử -40 USD / thùng. Sau đó, kể từ khi hai bên cải thiện mọi thứ vào tháng 5, OPEC+ đã giữ lại ít nhất 7,0 triệu thùng / ngày từ thị trường mỗi ngày.
Cũng có thể hiểu rằng, sau 10 tháng liên tiếp cắt giảm sản lượng, OPEC+ đã rút đáng kể lượng dầu dự trữ toàn cầu xuống gần mức tồn kho bình thường trong 5 năm. Dự báo nhu cầu năng lượng cao hơn trong những tháng tới khi việc tiêm chủng vắc-xin Covid-19 được mở rộng cũng có thể giữ cho giá dầu được hỗ trợ ở mức hiện tại hoặc cao hơn.
Nhưng điều đó dường như không quan trọng đối với các nhà kinh doanh dầu mỏ khi chỉ nghĩ đến việc làm sao để có sản xuất được nhiều dầu hơn – bất chấp mức cắt giảm 1,0 triệu thùng / ngày từ Ả Rập Xê Út vào tháng Hai. Nỗi lo sợ về những gì OPEC+ có thể làm cuối cùng đã khiến giá dầu giảm khoảng 5% kể từ thứ Sáu.
Sự xoay chuyển thị trường đó có khả năng ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà sản xuất dầu tại Ả Rập Xê Út – khi một lần nữa ngăn cản họ mở rộng các hoạt động sản xuất trở lại, hoặc ít nhất là họ cần có một động thái gì đó để bào vệ thị phần. Người ta thường cho rằng Ả Rập Xê Út cần xuất khẩu khoảng 8,0 triệu thùng mỗi ngày, ít nhất là 80 USD / thùng, để duy trì nền kinh tế của họ.
'Lời nguyền' của Ả-rập Xê-út – cắt giảm hoặc hoàn toàn mất thị phần
Adam Button, nhà bình luận thị trường trên Tỷ giáLive, tin rằng Ả Rập Xê Út muốn tăng thêm sản lượng sau khi đã tự nguyện cắt giảm 1,0 triệu thùng / ngày trong giai đoạn trước và sẽ đến hạn vào tháng Tư. “Đồng thời, tất cả họ phải hài lòng với mức giá cao hơn và sẽ không muốn bán chúng thấp hơn 6-8 đô la”.
John Kilduff, đối tác tại quỹ đầu cơ năng lượng Again Capital ở New York, cho biết Riyadh có khả năng sẽ nhường phần lớn mức tăng sản lượng cho Nga và dành phần nhỏ hơn về họ hoặc thậm chí bỏ qua một mức tăng ngay lập tức cho đến tháng 5 trên tinh thần hỗ trợ thị trường.
Ông cũng nói thêm:
“Tôi không thấy lối thoát nào cho Ả Rập Xê Út. Họ đang ở trong cái bẫy là tiếp tục cắt giảm và mất thị phần vĩnh viễn vào tay Nga cũng như tất cả những thành viên khác trong OPEC+ nếu họ vẫn muốn hỗ trợ giá dầu. Họ đã cố gắng bảo trợ cho các thành viên khác trong liên minh và bây giờ họ phải trả giá cho việc này. Thị trường mong đợi điều đó ở họ. Đó là lời nguyền của Ả Rập Xê Út – tiếp tục cắt sản lượng hoặc bị lên án”.
------------------------------------------------------
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Barani Krishnan sử dụng một loạt quan điểm bên ngoài của riêng mình để mang lại sự đa dạng cho phân tích của mình về bất kỳ thị trường nào. Với tư cách là một nhà phân tích của Investing.com, anh ấy trình bày các quan điểm khác nhau và các biến số thị trường. Anh ta không giữ một vị trí nào trong các loại hàng hóa và chứng khoán mà anh ta viết về.