Khi rung lắc trở thành "điều bình thường mới"
Investing.com - Quan hệ Mỹ - Ấn đang rơi vào giai đoạn căng thẳng hiếm thấy trong nhiều thập kỷ. Nguyên nhân không chỉ đến từ chính sách thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump, mà còn bởi những phát ngôn công kích liên tiếp từ ông Peter Navarro – một trong những cố vấn lâu năm và có ảnh hưởng nhất với ông chủ Nhà Trắng.
Trong nhiều phát biểu gần đây, ông Navarro gọi cuộc chiến Nga – Ukraine là “cuộc chiến của ông Modi”, cáo buộc Ấn Độ trở thành “bên tiếp tay” để dầu thô Nga né trừng phạt và thậm chí khẳng định New Delhi đang hưởng lợi từ xung đột. Những tuyên bố này đã gây phẫn nộ trong dư luận Ấn Độ, vốn từ lâu coi quan hệ với Washington là trụ cột chiến lược, nhưng nay phải gánh chịu mức thuế quan 50% mà Mỹ áp đặt hồi tháng trước để trừng phạt việc mua dầu Nga.
Giới quan sát cho rằng các phát ngôn của ông Navarro khiến nỗ lực duy trì quan hệ đối tác song phương trở nên khó khăn hơn, thậm chí có nguy cơ làm bùng phát làn sóng chống Mỹ tại Ấn Độ. Các chuyên gia Nam Á cảnh báo New Delhi có thể giảm mức độ hợp tác với Washington trong các lĩnh vực nhạy cảm như quốc phòng nếu tình hình không sớm được kiểm soát.
Một quan chức Mỹ giấu tên thừa nhận những lời lẽ này “không có lợi”, và Bộ Ngoại giao đã được giao nhiệm vụ tìm cách ổn định lại quan hệ. Ngoại trưởng Marco Rubio cùng Đại diện Thương mại Jamieson Greer từng đề xuất một thỏa thuận thương mại mới với Ấn Độ, trong đó New Delhi sẽ hạ thuế nhập khẩu với hàng Mỹ, nhưng ý tưởng này bị ông Trump gạt bỏ. Nhà lãnh đạo Mỹ chỉ chấp nhận thương lượng nếu Ấn Độ cam kết cắt giảm mạnh nhập khẩu dầu từ Nga.
Thủ tướng Narendra Modi đã phản ứng cứng rắn. Ông tuyên bố Ấn Độ “sẵn sàng trả giá” để bảo vệ lợi ích của nông dân và công nhân trong nước, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tự lực tự cường trong Ngày Độc lập. New Delhi cũng khẳng định không vi phạm quy định quốc tế khi mua dầu Nga, thậm chí coi việc này giúp giữ ổn định giá năng lượng toàn cầu.
Không chỉ vậy, ông Modi còn tranh thủ mở rộng kênh đối thoại với các đối tác khác, trong đó có Trung Quốc, qua các hội nghị đa phương như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Động thái này được xem là tín hiệu cho thấy Ấn Độ sẵn sàng cân bằng lại quan hệ nếu Washington tiếp tục gia tăng sức ép.
Trong khi đó, ở trong nước, làn sóng kêu gọi tẩy chay hàng hóa Mỹ đang lan rộng. Một số doanh nhân có ảnh hưởng và các chính trị gia đã thúc giục người tiêu dùng tránh xa các thương hiệu Mỹ như Pepsi, Coca-Cola, Subway, KFC hay McDonald’s để đáp trả chính sách thuế quan mới. Điều này cho thấy thiện cảm dành cho Mỹ ở Ấn Độ đang giảm sút nhanh chóng.