Vietstock - GDP của Mỹ sẽ bị ảnh hưởng thế nào vì Chính phủ đóng cửa?
Nền kinh tế Mỹ sẽ chịu tổn thất đáng kể nếu Chính phủ tiếp tục đóng cửa đến hết tháng 1 (giờ đã là tuần thứ tư và là đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử Mỹ), và các nhà kinh tế dự đoán tăng trưởng quý đầu tiên sẽ bị giảm 0.6 điểm phần trăm, xuống còn 1.5%.
Nancy Houten, chuyên gia kinh tế cao cấp tại Oxford Economics, ước tính cứ mỗi tuần Chính phủ đóng cửa, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực của Mỹ bị giảm 700 triệu USD, tương đương 0.05%. Bà dự báo tăng trưởng quý đầu tiên sẽ giảm 0.2 điểm phần trăm nếu Chính phủ đóng cửa đến cuối tháng 1 và sẽ giảm 0.6 điểm phần trăm nếu việc ngừng hoạt động kéo dài đến hết quý 1.
Mike Cosgrove, người đứng đầu tại EEoclast, cho biết nếu việc đóng cửa tiếp tục đến hết quý đầu tiên, các tác động gián tiếp của nó sẽ trở nên đáng chú ý hơn và làm giảm 0.5% GDP.
Houten cho biết thời gian đóng cửa càng lâu, thì con số đó sẽ càng lớn do sự gián đoạn đối với các dịch vụ thiết yếu như tem thực phẩm và sự bất ổn ở lĩnh vực tư nhân tăng lên.
Yung Yu-Ma, chiến lược gia đầu tư trưởng của BMO Wealth Management, cho biết nếu việc đóng cửa này tiếp diễn trong nhiều tháng, cả tác động kinh tế trực tiếp lẫn gián tiếp sẽ trở nên nghiêm trọng và sẽ có rủi ro bất lợi đối với tâm lý thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế có dấu hiệu lòng tin bị suy yếu. Số lượng nhân viên liên bang không được trả lương hiện chiếm khoảng 0.5% lực lượng lao động, do đó, việc giảm chi tiêu và “hiệu ứng số nhân” của việc giảm chi tiêu đó sẽ rất đáng chú ý, ông nói.
Chính phủ Mỹ đóng cửa sau khi Tổng thống Donald Trump quyết định không ủng hộ luật tài trợ cho khoảng 1/4 hoạt động của chính phủ, trừ khi các nhà lập pháp cung cấp 5.7 tỷ USD để xây dựng bức tường dọc biên giới với Mexico mà ông đã hứa từ lâu. Những người theo đảng Dân chủ dưới sự lãnh đạo của bà Nancy Pelosi đã từ chối tài trợ cho việc xây tường và không sẵn sàng nhượng bộ.
Vào hôm 11/1 vừa qua, S&P Global Ratings ước tính nền kinh tế Mỹ mất khoảng 3.6 tỷ USD do việc đóng cửa và cho rằng con số này sẽ vượt quá 5.7 tỷ USD trong hai tuần tới. Trớ trêu thay, đó là số tiền mà Nhà Trắng đã muốn có để xây bức tường.
Gary Clyde Hufbauer, thành viên cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, nói rằng sự bế tắc trong chi tiêu ngân sách sẽ không hỗ trợ tốt cho thị trường tài chính và niềm tin kinh doanh. “Nếu Tổng thống Trump và Chủ tịch Hạ viện không thể đồng ý về một vấn đề ngân sách nhỏ như vậy - vì cả hai bên đều tỏ ra căng thẳng – thì đâu là triển vọng cho thỏa thuận về những vấn đề kinh tế lớn hơn nhiều?”, ông hỏi.
Chuyên gia Yung của BMO tỏ ra đồng ý với điều này. “Vào thời điểm mà các cuộc khảo sát tâm lý kinh doanh đang cho thấy sự sụt giảm, việc Chính phủ đóng cửa có thể làm tổn thương tâm lý lớn hơn và làm giảm các kế hoạch chi tiêu cho việc kinh doanh. Đó là một sự xung đột nguy hiểm”, ông phân tích.
“Bạn có thể đóng cửa Chính phủ trong một tháng mà không gây ra thiệt hại kinh tế lớn nào. Tuy nhiên, nếu điều này kéo dài đến ba, bốn hoặc năm tháng, thì nó sẽ làm tăng thêm đà kinh tế vốn đã đang đi xuống”, Yung nói thêm.
Trong lưu ý của mình, Oxford Economics cho biết việc đóng cửa có 3 sự đe dọa đối với nền kinh tế: Mất sản lượng trực tiếp từ các nhân viên Chính phủ và các bên liên kết; tăng sự thiếu hiệu quả của hệ thống và giảm viện trợ cho các gia đình có thu nhập thấp; và gây trở ngại cho khu vực tư nhân và các nhà hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào thời điểm mà nền kinh tế dường như đang tăng trưởng chậm lại.
Cosgrove cho rằng tác động lên tăng trưởng quý 4/2018 có thể là khoảng 0.1%, khi khoảng 800,000 trong số 150 triệu người làm việc tại Mỹ bị ảnh hưởng bởi việc đóng cửa một phần.
“Do đó, tác động bất lợi lên GDP ban đầu là rất nhỏ, có lẽ làm giảm tăng trưởng GDP trong quý 4/2018 từ 2.5% xuống 2.4%. Nhưng một khi việc đóng cửa kết thúc, người lao động sẽ được trả tiền, do đó, tăng trưởng GDP dự kiến có thể tăng thêm một lượng tương tự”, ông nói.
Thiếu dữ liệu sẽ khiến cho Fed thận trọng
Việc đóng cửa một phần sẽ có tác động lan tỏa đến dữ liệu nhà ở và tiền vay mua nhà, các nhà phân tích cho biết.
Ryan Sweet, Giám đốc Moody’s Analytics, dự kiến doanh số bán và giá nhà sẽ giảm nếu việc đóng cửa diễn ra trong vài tuần nữa. Những người mua nhà tiềm năng có thể gặp phải sự chậm trễ trong việc nhận được tiền vay mua nhà để đóng cho các giao dịch mua, đặc biệt là nếu họ dựa vào các khoản vay của cơ quan quản lý nhà ở liên bang hoặc Bộ Nông nghiệp, ông nói.
Scott Brown, chuyên gia kinh tế trưởng tại Raymond James, cho biết việc đóng cửa chính phủ đã gây ra sự chậm trễ trong các phê duyệt vay tiền mua nhà, có thể tạo ra tác động dây chuyền. Ông nói thêm rằng việc ngừng hoạt động đang làm gián đoạn công tác thu thập dữ liệu khi các báo cáo của chính phủ (doanh số bán nhà mới, hàng tồn kho, đơn đặt hàng nhà máy, cán cân thương mại, doanh số bán lẻ) đang bị hoãn lại.
Một số bản phát hành kinh tế quan trọng gồm dữ liệu thương mại, nhà ở và chi tiêu tiêu dùng đã bị hoãn lại do Chính phủ đóng cửa. Sự chậm trễ này đến vào thời điểm Fed đang cố gắng đánh giá hiệu quả của nền kinh tế trong bối cảnh thị trường tài chính và kinh tế toàn cầu đang trở nên xấu hơn.
“Việc thiếu dữ liệu này sẽ ủng hộ cách tiếp cận thận trọng hơn từ Fed khi nói đến vấn đề bình thường hóa chính sách tiền tệ”, Oxford Economics cho biết trong lưu ý của họ.
Nhã Thanh (Theo IBTimes)
