Tesla (NASDAQ:TSLA) vs BYD và Blockbuster vs Netflix là hai trong số những ví dụ điển hình của việc cười người hôm trước, hôm sau người truất ngôi đầu bảng. Trên thương trường, người ta chứng kiến không ít lần các ông lớn cười nhạo những đối thủ còn non trẻ. Thế nhưng, họ cũng không thể ngờ chính sự tự mãn này lại khiến bản thân phải ngậm ngùi nhận thua trước chính những kẻ mà mình coi thường.
Trong đó, Tesla vs BYD và Blockbuster vs Netflix là hai trong số những ví dụ điển hình.
Tesla vs BYD
Trên Twitter, người ta chia sẻ đoạn video ngắn phỏng vấn Elon Musk về hãng xe điện BYD. Buổi phỏng vấn do phóng viên Bloomberg thực hiện hơn một thập kỷ về trước, hỏi liệu Musk có lo lắng gì về việc cạnh tranh với hãng xe điện BYD tới từ Trung Quốc hay không.
Elon Musk thẳng thắn thừa nhận: “Tôi không nghĩ rằng họ có một sản phẩm tốt. Với tôi, xe điện của họ không có sức hút, công nghệ thì không cao và bản thân BYD cũng có nhiều vấn đề phải đối mặt tại Trung Quốc. Theo tôi thì BYD chỉ nên tập trung sao cho đừng phá sản ở Trung Quốc là được”, tỷ phú Elon Musk cười.
Mọi thứ đã khác ở thời điểm hiện tại. Công ty sản xuất ô tô BYD chính thức vượt mặt Tesla vào tháng 6/2022 để trở thành nhà sản xuất xe điện có doanh số xe điện (bao gồm cả xe năng lượng mới và xe hydbrid) cao nhất thế giới.
BYD bán được 641.000 xe điện trong nửa đầu năm 2022, tuy nhiên số lượng xe thuần điện (BEV) mà BYD vẫn thua kém Tesla.
| “Đó đã là quá khứ nhiều năm trước. Sản phẩm của BYD giờ đây cực kỳ cạnh tranh”, theo Elon Musk. |
Theo Fortune, tính đến tháng 2/2023, BYD có trị giá 766,68 tỷ USD Hong Kong (tương đương 98 tỷ USD), gần bằng vốn hóa của hai hãng xe GM và Ford (NYSE:F) cộng lại. Chỉ trong 3 tháng đầu năm nay, BYD công bố lợi nhuận tăng hơn 400% so với cùng kỳ năm ngoái với doanh số bán xe tăng gần 100% lên 550.000 trên toàn cầu.
Nói đến đây, chúng ta có thể thấy BYD đã thay đổi mạnh mẽ thế nào trong 20 năm qua: họ dần tìm được chỗ đứng của mình trong thị trường xe điện vẫn còn tương đối mới mẻ, thậm chí khiến Elon Musk phải thay đổi ý kiến của mình.
Blockbuster vs Netflix
Năm 2000, nhà sáng lập Reed Hastings của công ty còn non trẻ Netflix đã tới Dallas để đề xuất hợp tác với gã khổng lồ Blockbuster.
Vào những năm 90, Blockbuster có 60.000 nhân viên với 9.000 cơ sở cho thuê băng đĩa và hàng triệu khách hàng, cùng doanh thu 5,9 tỷ USD. Blockbuster khi đó gần như thống trị ngành công nghiệp cho thuê băng đĩa và đè bẹp hầu như mọi đối thủ.
Vì vậy, chẳng có gì ngạc nhiên khi CEO Blockbuster không chấp nhận hợp tác với Netflix bởi điều này đồng nghĩa Blockbuster sẽ phải chia sẻ lợi nhuận thị trường cho thuê băng đĩa.
Thế nhưng Netflix đã nhanh chóng chứng minh rằng Blockbuster thực sự sai lầm.
Khi khách hàng thuê băng đĩa của Blockbuster và chậm trả theo hạn, họ sẽ bị phạt một khoản phí và đây là một khoản doanh thu khá lớn trong mô hình hoạt động của công ty. Rõ ràng, lợi nhuận của Blockbuster chịu ảnh hưởng khá lớn từ những khoản phí phạt trả chậm này.
Trong khi đó, Netflix có nhiều lợi thế cạnh tranh hơn. Bởi hãng không có nhiều chi nhánh nên công ty hạ thấp được chi phí thuê địa điểm, qua đó người dùng Netflix có thể thuê, xem bất kỳ video nào và bất kỳ lúc nào, trong bao lâu tùy thích mà không phải lo lắng đến phí quá hạn. Dần dà, dịch vụ của Netflix được nhiều người biết đến và ưa chuộng.
| Doanh thu của Blockbuster vs Netflix trong giai đoạn 2004 - 2010. |
Tuy nhiên, động thái này lại vấp phải sự phản đối từ cổ đông bởi việc loại bỏ phí phạt trả chậm có thể khiến công ty mất 200 triệu USD doanh thu. Chưa kể, kế hoạch đầu tư thêm 200 triệu USD vào mảng cho thuê trực tuyến cũng bị phản đối dữ dội.
Cuối cùng, ông Antioco cũng khiến hội đồng quản trị mất niềm tin và bị thay thế bởi ông Keyes vào năm 2005. Ngay lập tức, vị giám đốc mới đảo ngược những quyết định của ông Antioco nhằm tăng lợi nhuận của Blockbuster và làm hài lòng cổ đông.
Tuy nhiên, hãng vẫn không thực sự thấy được sức mạnh của Netflix khi đó. Mãi đến 5 năm sau, khi Blockbuster chính thức phá sản, nhiều người mới nhận ra lo lắng của CEO Antioco là hoàn toàn đúng.
Khi cái tên Blockbuster giờ chỉ còn là dĩ vãng thì hiện Netflix có tới 230,75 triệu người dùng trả phí với doanh thu 31,62 tỷ USD trong năm 2022.
