Giấc mơ sản xuất xe điện của nhiều công ty Trung Quốc dần lụi tắt khi 80% startup xe năng lượng mới đã và đang rời khỏi thị trường. Những năm gần đây, ngành xe điện Trung Quốc bùng nổ nhờ các chính sách trợ cấp từ Chính phủ. Tuy nhiên, hiện chỉ còn khoảng 100 nhà sản xuất đang tung ra các mẫu xe plug-in hybrid và điện thuần túy, chỉ tương đương 1/5 mức đăng ký hồi năm 2019, theo Bloomberg.
Wang Hanyang, Chuyên gia phân tích tại 86Research cho biết, “nếu tính từ khi Trung Quốc bắt đầu trợ cấp, 80% các startup xe năng lượng mới đã hoặc đang rời khỏi thị trường”.
Quá trình “chọn lọc tự nhiên”
Chính phủ Trung Quốc đã chọn kéo dài thời gian miễn thuế cho người mua phương tiện năng lượng mới, tuy nhiên không cung cấp thêm hỗ trợ cho các nhà sản xuất đang gặp khó khăn.
Việc ngừng trợ cấp dẫn đến sự gia tăng các vụ sáp nhập, giảm số lượng doanh nghiệp, từ đó giúp các thương hiệu còn tồn tại có khả năng cạnh tranh quốc tế., ông Xin Guobin - đại diện của Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc giải thích.
Thị trường tỷ dân này đang dần loại bỏ những cái tên không đủ thực lực. Những người chiến thắng lớn nhất, như BYD, Tesla (NASDAQ:TSLA) vẫn tiếp tục củng cố quyền lực, trong khi kẻ yếu thế hơn thì dần thụt lùi.
| Thị phần của BYD và Tesla. |
Hơn 1/3 xe điện bán ở Trung Quốc đến từ BYD, tăng từ mức dưới 15% vào cuối năm 2020, kể từ khi thị trường xe sạch lần đầu tiên bán đều đặn hơn 100.000 xe mỗi tháng.
Thậm chí, BYD đang lấy thị phần của Tesla (hãng xe điện lớn thứ hai ở Trung Quốc) trong 2 năm qua. Hiện hãng xe của Elon Musk chỉ còn chiếm 11% thị phần.
Nhiều hãng xe biến mất
Trong khi đó, một số “viên ngọc quý” trong ngành đã âm thầm biến mất.
Nhiều phương tiện điện ban đầu được phát triển chủ yếu với mục đích đáp ứng các tiêu chí đủ điều kiện nhận trợ cấp từ chính phủ, nhưng không may thiếu các tiêu chuẩn chất lượng cần thiết để thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.
Một ví dụ điển hình là Zhidou Electric Vehicle Co., nhà sản xuất xe điện có trụ sở tại Ninh Hải, đã bán được tổng cộng khoảng 100.000 xe với quãng đường di chuyển chỉ 100 km mỗi lần sạc từ năm 2015 đến 2017.
Thế nhưng nhà sản xuất ô tô siêu nhỏ này đã nhanh chóng mất đà sau khi Trung Quốc chấm dứt trợ cấp cho những chiếc xe điện có quãng đường di chuyển dưới 150 km giữa các lần sạc vào năm 2018.
Tương tự, Beijing Electric Vehicle – đơn vị sản xuất xe điện của BAIC Motor – đã từng dẫn đầu doanh số xe thuần điện trong hơn 5 năm bằng cách nhắm vào các nhà khai thác vận chuyển, nhưng bắt đầu báo lỗ sau khi không còn nhận trợ cấp.
Ngay cả Byton – công ty được thành lập bởi các cựu quản lý của hãng xe BMW – cũng phải tạm dừng sản xuất trước khi giao chiếc xe đầu tiên. Còn Zhiche Youxing Tecnology Shanhai ban đầu định niêm yết vào năm 2019 lại đệ đơn phá sản vào năm 2022.
Ngoài ra, WM Motor Technology Group, được hỗ trợ bởi “ông lớn” Baidu, hiện cũng đang vật lộn với những khó khăn, dẫn đến việc bắt buộc phải cắt giảm lương và thu hẹp quy mô lực lượng lao động.
