Thống đốc BoE cảnh báo nguy cơ lặp lại khủng hoảng tài chính 2008
Investing.com - Cơ quan quản lý thị trường chứng khoán đang xây dựng khuôn khổ pháp lý cho phép các công ty chứng khoán toàn cầu thực hiện lệnh giao dịch trực tiếp cho nhà đầu tư tại Việt Nam. Đây được xem là bước tiến quan trọng giúp mở rộng khả năng tiếp cận dòng vốn quốc tế, tăng tính minh bạch và đưa thị trường Việt Nam tiệm cận chuẩn mực toàn cầu.
Theo báo cáo mới nhất của SSI Research, sau khi Việt Nam được FTSE Russell công bố nâng hạng lên nhóm “thị trường mới nổi thứ cấp” (có hiệu lực dự kiến từ tháng 9/2026), trọng tâm sắp tới sẽ là đợt rà soát giữa kỳ vào tháng 3/2026 và lộ trình hướng tới nâng hạng theo tiêu chí của MSCI trong trung – dài hạn.
Hiện nhiều cải cách trọng yếu đang được triển khai, trong đó đáng chú ý là việc thiết lập cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP), rút ngắn thủ tục và đơn giản hóa quy trình tiếp cận đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Song song với đó, cơ quan quản lý đang soạn thảo khung pháp lý cho phép các công ty chứng khoán toàn cầu được quyền thực hiện lệnh trực tiếp cho khách hàng trong nước, thay vì phải thông qua nhiều tầng trung gian như hiện nay.
Đây là một trong những tiêu chí quan trọng nhất để thị trường Việt Nam đạt chuẩn “thị trường mới nổi” trong hệ thống đánh giá của các tổ chức xếp hạng quốc tế. Việc triển khai mô hình giao dịch trực tiếp không chỉ giúp giảm rủi ro đối tác, tăng độ tin cậy của lệnh giao dịch, mà còn tạo thuận lợi cho các quỹ đầu tư lớn và nhà quản lý tài sản toàn cầu tham gia sâu hơn vào thị trường Việt Nam.
Theo SSI, dự thảo mô hình đang được các bên thảo luận kỹ lưỡng nhằm đơn giản hóa việc tham gia của nhà đầu tư nước ngoài và đảm bảo tính tương thích với thông lệ quốc tế. Một số công ty môi giới toàn cầu đã đánh giá cao định hướng này, song cho rằng quá trình triển khai thực tế vẫn cần tinh chỉnh thêm về quy trình kỹ thuật, quản trị rủi ro và phối hợp giám sát giữa các bên liên quan.
SSI Research dự báo, việc sửa đổi và ban hành các thông tư hướng dẫn liên quan có thể hoàn tất trước đợt đánh giá giữa kỳ của FTSE Russell vào tháng 3/2026, mở đường cho việc triển khai mô hình mới trong năm sau đó. Nếu được thực thi hiệu quả, đây sẽ là bước đột phá giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách với các thị trường mới nổi trong khu vực như Thái Lan, Indonesia hay Philippines.
Theo các chuyên gia, cùng với các cải cách về thanh toán, cơ chế ký quỹ và tỷ lệ sở hữu nước ngoài (FOL), mô hình giao dịch trực tiếp sẽ giúp hệ sinh thái chứng khoán Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là các quỹ thụ động (ETF) quy mô lớn. Dòng vốn nước ngoài mới được kỳ vọng có thể đạt từ 5–7 tỷ USD, thậm chí cao hơn nếu Việt Nam được MSCI nâng hạng trong giai đoạn tiếp theo.
Kể từ khi được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng từ năm 2018, Việt Nam đã từng bước tháo gỡ các rào cản kỹ thuật như yêu cầu dự ứng trước (pre-funding), cải thiện quy trình thanh toán bù trừ, và nâng cao minh bạch thông tin. Gần đây, Nghị định 245/2025/NĐ-CP tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư nước ngoài thông qua việc đơn giản hóa quy định đăng ký mã số giao dịch và nới lỏng giới hạn sở hữu trong một số lĩnh vực.
Theo nhận định của SSI, những cải cách đồng bộ này không chỉ phục vụ mục tiêu nâng hạng, mà còn góp phần tăng sức cạnh tranh của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh khu vực đang thu hút mạnh dòng vốn quốc tế. Việc các công ty chứng khoán toàn cầu có thể thực hiện lệnh trực tiếp được kỳ vọng sẽ mở ra chương mới cho thị trường tài chính Việt Nam, đưa Việt Nam tiến gần hơn tới chuẩn mực minh bạch, hiệu quả và hội nhập của các nền kinh tế phát triển.