Vietstock - Trung Quốc lo sợ xảy ra hoảng loạn tài chính
Một báo cáo bị rò rỉ từ viện nghiên cứu – do Chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn – đã lên tiếng cảnh báo về khả năng xảy ra “hoảng loạn tài chính” ở nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới. Đây được xem là một dấu hiệu cho thấy một số chuyên gia về chính sách của Trung Quốc ngày càng lo ngại khi thị trường biến động mạnh và căng thẳng thương mại gia tăng.
Các vụ vỡ nợ trái phiếu, thiếu hụt thanh khoản, và đợt lao dốc gần đây của thị trường chứng khoán Trung Quốc đã gây ra những mối đe dọa không nhỏ đối với nước này trong lúc lãi suất của Mỹ gia tăng và căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, dựa theo một tài liệu rò rỉ của Viện Tài Chính và Phát triển Quốc gia (NIFD) của Trung Quốc do Bloomberg News thu thập và đã được một quan chức NIFD xác nhận. Viện nghiên cứu này cảnh báo rằng khoản mua cổ phiếu bằng vay nợ trên thị trường chứng khoán Trung Quốc đã đạt mức cao như hồi năm 2015, thời điểm thị trường chứng khoán Trung Quốc bị thổi bay 5 nghìn tỷ USD vốn hóa.
“Chúng tôi nghĩ Trung Quốc hiện có nhiều khả năng xảy ra hoảng loạn tài chính”, NIFD cho biết trong bài nghiên cứu, vốn xuất hiện trên mạng Internet trong thời gian rất ngắn hôm thứ Hai (25/06), trước khi bị gỡ bỏ. “Việc ngăn chặn sự hoảng loạn đó xảy ra và lan rộng cần được xem là ưu tiên lớn nhất của các cơ quan quản lý tài chính và kinh tế vĩ mô trong vài năm tới".
Nghiên cứu này còn cung cấp thêm một chỉ báo khác cho thấy Trung Quốc đang lo ngại về hiệu ứng dây chuyền (knock-on effects) từ cuộc xung đột thương mại với Mỹ trong vài tuần gần đây, các nhà học thuật nổi bật đã bắt đầu đặt ra câu hỏi: Liệu nền kinh tế đang giảm tốc và phụ thuộc vào thương mại như Trung Quốc có thể đứng vững trước tình trạng xung đột kéo dài hay không? Chính căng thẳng thương mại đã đè nặng lên giá cổ phiếu và đồng Nhân dân tệ.
Trung Quốc nên chuẩn bị sẵn sàng để triển khai các biện pháp tài khóa và biện pháp trong lĩnh vực tài chính phòng trường hợp xảy ra khủng hoảng hệ thống, theo NIFD. Các cơ quan quản lý cũng nên sẵn lòng can thiệp bằng sự hỗ trợ tài chính đầy đủ nếu xảy ra một vụ vỡ nợ lớn gây chấn động trên thị trường, thay vì chỉ đưa ra những biện pháp theo từng phần.
Thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện đã bước thị trường con gấu trong tuần này, khi chỉ số Shanghai Composite giảm hơn 20% so với mức đỉnh tháng 1/2018. Đồng Nhân dân tệ đã giảm giá hơn 3% trong vòng 2 tuần qua, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 12/2017 trong ngày thứ Tư (27/06).
NIFD nói Trung Quốc đã thất bại trong việc giải quyết vấn đề mua cổ phiếu bằng vốn vay - một nguyên nhân chính dẫn tới cú đổ đèo của thị trường chứng khoán nước này trong năm 2015. Hiện tại, khoản đầu tư cổ phiếu bằng tiền đi vay ở Trung Quốc đã đạt khoảng 5 ngàn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 760 tỷ USD), một mức từng thấy trong năm 2015, báo cáo của NIFD cho thấy.
* Cú đổ đèo năm 2015 có lặp lại ở Trung Quốc?
"Chúng ta đã không ‘dọn dẹp’ được tình trạng mua chứng khoán bằng nợ vay sau đợt sụt giảm năm 2015. Tình trạng này đã quay trở lại dưới một vỏ bọc mới", báo cáo cho thấy.
Ngày nay, một loại nhà đầu tư có sử dụng đòn bẩy vừa mới bước vào thị trường: Những nhà sáng lập công ty và những cổ đông lớn cũng thực hiện vay nợ và sử dụng chính cổ phiếu của công ty họ làm vật thế chấp. Các cổ đông này thường sẽ vay ở quy mô lớn để đầu tư vốn vào doanh nghiệp của họ hay các tài sản kém thanh khoản khác. Khả năng bổ sung thế chấp của họ rất thấp, nhất là đối với những nhà sáng lập với phần lớn tài sản gắn chặt vào công ty của họ.
NIFD khuyến nghị Hội đồng Nhà nước Trung Quốc cần sẵn sàng triển khai mọi biện pháp hỗ trợ thị trường cùng với Ngân hàng Trung ương (PBoC), các cơ quan điều tiết khác, các bộ ngành hữu quan và lực lượng cảnh sát.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
