Tỷ giá USD/VND tăng kỷ lục, đâu là nguyên nhân chính?
Investing.com -- Các chuyên gia từ S&P Global Ratings dự báo hệ thống ngân hàng Việt Nam sẽ duy trì mức tăng trưởng tín dụng từ 12-15% hàng năm trong 3-5 năm tới.
Tại hội thảo "Tâm điểm tín dụng Việt Nam 2025" vào ngày 27/2, ông Ivan Tan, Giám đốc Xếp hạng định chế tài chính của S&P Global Ratings, nhận định triển vọng của hệ thống ngân hàng Việt Nam ổn định, tuy nhiên, có sự phân hóa rõ rệt giữa các ngân hàng. Các ngân hàng quốc doanh sẽ giữ vững vị thế dẫn đầu về lợi nhuận và sức mạnh tài chính, trong khi các ngân hàng nhỏ hơn sẽ đối mặt với thách thức về vốn và chất lượng tài sản.
Ông Tan dự báo tốc độ tăng trưởng tín dụng sẽ tiếp tục duy trì ở mức 12-15% trong 3-5 năm tới, giống như giai đoạn từ năm 2020 đến nay. Sự phục hồi của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp có thể sẽ tác động tích cực đến chất lượng tài sản và tăng tài sản cho các ngân hàng. Trong hơn mười năm qua, chỉ có ba năm tín dụng ngân hàng đạt mức tăng trưởng trên 17-18% mỗi năm, sau đó giảm xuống khoảng 13-14%. Đặc biệt, năm 2021, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, tăng trưởng tín dụng chỉ còn 12%, thấp nhất từ năm 2014.
Việt Nam vẫn là thị trường có đặc trưng tăng trưởng vốn và giá tài sản mang tính chu kỳ cao, tạo ra rủi ro đặc thù cho hệ thống ngân hàng. Ông Tan nhấn mạnh rằng nhiều ngân hàng vẫn có bộ đệm vốn yếu và có thể tiếp tục áp dụng chính sách trả cổ tức bằng cổ phiếu để duy trì vốn phục vụ mục tiêu tăng trưởng tín dụng. Ngành ngân hàng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay ở mức 16%, gấp đôi mục tiêu tăng trưởng GDP. Tuy nhiên, ông Tan cảnh báo việc tăng tín dụng quá nhanh có thể gây rủi ro cho các ngân hàng, đặc biệt là trong bối cảnh nợ xấu có thể gia tăng.
Cùng quan điểm, ông Nguyễn Anh Quân từ FiinRatings nhận định rằng nhiều ngân hàng có thể vượt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% năm nay, nhưng tốc độ tăng trưởng quá nhanh có thể gây áp lực lên chất lượng tài sản của các ngân hàng. Tín dụng ngân hàng vẫn là nguồn vốn quan trọng cho nền kinh tế, trong khi Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP tối thiểu 8% trong năm nay, tạo đà cho tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030. Việt Nam cần huy động nguồn lực lên tới hơn 4 triệu tỷ đồng (khoảng 160 tỷ USD) trong tương lai gần.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinRatings, cho rằng nền kinh tế vẫn phụ thuộc lớn vào vốn ngân hàng, và nếu đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm nay, hơn 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được bơm vào nền kinh tế. Trong bối cảnh này, thị trường vốn, bao gồm các kênh chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp và các công cụ tài chính khác, cần phát huy vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn lực tài chính dài hạn cho nền kinh tế.
Việc nâng hạng tín nhiệm quốc gia sẽ củng cố niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế và thu hút vốn dài hạn cho nền kinh tế. Điều này cũng giúp Việt Nam huy động vốn với chi phí thấp hơn và giảm lãi suất vay cho các doanh nghiệp tư nhân trong nước. Ông Louis Kuijs từ S&P Global Ratings cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài sẽ dựa vào xếp hạng tín nhiệm để quyết định đầu tư vào các thị trường. Hạng tín nhiệm cao đồng nghĩa với chi phí vay và lãi suất thấp hơn trên thị trường vốn quốc tế.
Hiện tại, Việt Nam được xếp hạng BB+ với triển vọng ổn định, theo đánh giá của S&P Global Ratings vào tháng 6/2024. Chính phủ đặt mục tiêu nâng hạng tín nhiệm quốc gia lên mức "Đầu tư" (Baa3 theo Moody’s, BBB- theo S&P và Fitch) vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục kiểm soát nợ công, phối hợp chặt chẽ các chính sách tài khóa và tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy đầu tư công.
Xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam hiện dựa trên ba yếu tố: tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, tỷ lệ nợ Chính phủ ở mức trung bình và rủi ro nợ vay nước ngoài thấp. Các chuyên gia từ S&P cho rằng các chính sách ổn định và chiến lược thương mại mở sẽ giúp Việt Nam duy trì dòng vốn đầu tư dồi dào từ các tập đoàn đa quốc gia, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế. Tuy nhiên, hệ thống thể chế của Việt Nam còn thiếu minh bạch so với các quốc gia trong khu vực.
Về ngắn hạn, S&P cảnh báo tình hình địa chính trị bất ổn và căng thẳng thương mại có thể làm chậm quá trình phát triển của Việt Nam. Tuy nhiên, dự trữ ngoại hối đủ mạnh sẽ giúp Việt Nam đối phó với những cú sốc thương mại theo chu kỳ. Chính phủ cũng có nguồn thu ngân sách ổn định, giúp ứng phó với các thách thức tài khóa trong tương lai.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh việc cải thiện xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp, vì các doanh nghiệp Việt Nam hiện vẫn phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngân hàng, trong khi huy động vốn qua thị trường chứng khoán và trái phiếu vẫn còn hạn chế. Việc nâng cao tính minh bạch thông tin sẽ là yếu tố then chốt để thúc đẩy thị trường vốn.