Pháp lý khơi thông nhờ Nghị quyết 42, chất lượng tài sản VPBank tiếp đà cải thiện

Vietstock - Pháp lý khơi thông nhờ Nghị quyết 42, chất lượng tài sản VPBank tiếp đà cải thiện

Trong bối cảnh chất lượng tài sản toàn ngành ngân hàng có dấu hiệu suy giảm trong nửa đầu năm 2025, VPBank trở thành ngoại lệ hiếm hoi nhờ chủ động củng cố nội lực, nâng cao hiệu quả thu hồi nợ và cải thiện tỷ lệ nợ xấu. Đồng thời, việc luật hóa Nghị quyết 42 cũng tạo cú huých pháp lý quan trọng giúp ngân hàng tăng tốc xử lý tài sản.

Chủ động củng cố nội lực, VPBank cải thiện mạnh chất lượng tài sản

Trong bối cảnh chất lượng tài sản toàn ngành ngân hàng tiếp tục suy giảm trong nửa đầu năm, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank, HOSE: VPB) ngược lại xu hướng chung, ghi nhận sự cải thiện rõ nét. Theo tổng hợp từ báo cáo tài chính của 29 ngân hàng, VPBank nằm trong nhóm 8 ngân hàng báo cáo tỷ lệ nợ xấu giảm trong quý 2/2025 so với đầu năm.

Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu riêng lẻ của VPBank theo Thông tư 31 đã xuống còn 2.31% vào cuối tháng 6/2025. Đáng chú ý, nợ nhóm 2 tiếp tục xu hướng giảm quý thứ 4 liên tiếp  - là chỉ báo sớm phản ánh triển vọng tích cực trong việc nâng cao chất lượng tài sản. Song song với đó, trong nửa đầu năm, thu hồi từ các khoản nợ đã xử lý rủi ro hợp nhất đạt hơn 1,700 tỷ đồng. Nhờ kiểm soát tốt chất lượng tín dụng và đẩy mạnh công tác thu hồi nợ, chi phí tín dụng riêng lẻ của VPBank đã giảm xuống dưới 2%, phù hợp định hướng đề ra từ đầu năm.

Kết quả tích cực trên là minh chứng rõ nét cho tư duy chiến lược và sự chủ động của VPBank, khi ngay từ năm 2024, ngân hàng đã thành lập Khối Thu hồi và Xử lý nợ (DCD) nhằm chuyên môn hóa công tác xử lý tài sản. Trong bối cảnh quy mô tín dụng không ngừng mở rộng, danh mục sản phẩm ngày càng đa dạng và tệp khách hàng ngày càng rộng mở, bước đi này đã giúp VPBank nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, từ đó cải thiện chất lượng tài sản một cách bền vững.

Tại Hội nghị Nhà đầu tư vừa qua, ông Phùng Duy Khương - Phó Tổng Giám đốc thường trực phụ trách phía Nam kiêm Giám đốc Khối Khách hàng Cá nhân VPBank, phụ trách điều hành Khối DCD, cho biết VPBank tiếp tục hoàn thiện hoạt động của Khối DCD theo hướng chuyên biệt và chuyên môn hóa sâu hơn. Ngân hàng đồng thời triển khai các chiến lược thu hồi nợ “may đo” cho từng nhóm khách hàng và từng sản phẩm cụ thể, nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả.

Song song với việc nâng cấp bộ máy, VPBank cũng đẩy mạnh số hóa hoạt động thu hồi nợ, đặc biệt trong phân khúc vay tín chấp cá nhân - hiện chiếm khoảng 20% tổng dư nợ. Theo ông Khương, việc sử dụng nguồn lực con người để xử lý các khoản nợ có giá trị thấp hoặc nợ quá hạn trên 540 ngày là không còn tối ưu. Do đó, ngân hàng đã chủ động đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) và các công cụ tự động hóa như callbot, chatbot nhằm tăng tốc quá trình thu hồi, tối ưu chi phí và đồng thời giảm tải áp lực cho đội ngũ nhân sự.

Luật hóa Nghị quyết 42 - Cú huých pháp lý cho chất lượng của VPBank

Bên cạnh sự chủ động trong chiến lược xử lý nợ, chất lượng tài sản của VPBank kỳ vọng sẽ cải thiện tích cực nhờ cú huých từ hành lang pháp lý. Cụ thể, việc Nghị quyết 42 được luật hóa trong Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sẽ tạo điều kiện cho các ngân hàng, trong đó có VPBank, được trao quyền thu giữ tài sản đảm bảo khi khách hàng vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

Phó Tổng Giám đốc thường trực VPBank dự báo quy định mới sẽ tạo ra một hành lang pháp lý thông thoáng, minh bạch và rõ ràng hơn, từ đó tác động tích cực đến công tác thu hồi và xử lý nợ của ngân hàng theo 4 hướng quan trọng.

Thứ nhất, việc quyền thu giữ tài sản bảo đảm được luật hóa đã tạo nền tảng pháp lý vững chắc, cho phép ngân hàng chủ động triển khai biện pháp thu hồi mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào quy trình tố tụng phức tạp, kéo dài và tốn kém. Thứ hai, các thủ tục pháp lý được đơn giản hóa, giúp rút ngắn thời gian xử lý nợ, từ đó nhanh chóng giải phóng nguồn vốn bị “đóng băng” để tái đầu tư vào các hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn.

Thứ ba, hành lang pháp lý rõ ràng giúp giảm chi phí và rủi ro pháp lý trong toàn bộ quá trình xử lý nợ - vốn là rào cản khiến nhiều ngân hàng e dè trong triển khai các biện pháp mạnh. Và cuối cùng, theo ông Khương, khi các biện pháp thu giữ tài sản được thực thi hiệu quả, khách hàng cũng sẽ ý thức hơn về nghĩa vụ tài chính, từ đó tăng cường phối hợp với ngân hàng trong việc cơ cấu hoặc xử lý nợ, thay vì cố tình kéo dài thời gian, gây thiệt hại cho đôi bên.

Nhờ nền tảng nội lực đã được chuẩn bị kỹ càng từ trước, VPBank hiện được nhiều tổ chức đánh giá là một trong những ngân hàng có khả năng tận dụng tốt nhất hành lang pháp lý mới này.

"Chúng tôi cho rằng những ngân hàng lớn có chi phí trích lập lớn như VPB, CTG và những ngân hàng có quy mô nhỏ như OCB, MSB, VIB sẽ được hưởng lợi nhiều hơn nhóm còn lại nếu dự thảo này được thông qua", báo cáo của Chứng khoán MBS nhận định về triển vọng ngân hàng khi Nghị quyết 42 được luật hóa.

Còn theo đánh giá của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), việc luật hóa Nghị quyết 42 sẽ tạo ra những lợi ích đáng kể cho toàn ngành, đặc biệt với những ngân hàng có tỷ trọng tín dụng bán lẻ cao như VPBank… Lý do là quá trình thu giữ và xử lý tài sản bảo đảm của các khoản vay bán lẻ thường ít phức tạp hơn so với phân khúc khách hàng doanh nghiệp. Ngoài ra, quy định mới còn giúp các ngân hàng tiết giảm đáng kể chi phí xử lý nợ xấu, khi không còn phải dàn trải nguồn lực khắp nhiều địa phương để thực hiện quy trình tố tụng thu giữ tài sản đảm bảo như trước kia.

Ngoài ra, Chứng khoán Vietcap và Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) đều đánh giá Nghị quyết 42 sẽ tác động tích cực đến triển vọng VPBank. Cụ thể, Vietcap cho rằng hiệu quả thu hồi nợ của VPBank trong năm 2025 sẽ được cải thiện đáng kể, qua đó giảm áp lực từ chi phí huy động và cạnh tranh lãi suất.

KBSV kỳ vọng VPBank có thể rút ngắn thời gian xử lý tài sản đảm bảo với quy định mới, từ đó tăng thu nhập từ thu hồi nợ xấu. Với quy mô dư nợ ngoại bảng hiện tại, KBSV ước tính con số thu nhập nợ xấu của ngân hàng sẽ "không nhỏ, đóng góp vào tổng thu nhập hoạt động".

Minh Tài