VASEP: CPTPP vẫn mang lại lợi thế cho thủy sản Việt Nam trong năm 2023

Vietstock - VASEP: CPTPP vẫn mang lại lợi thế cho thủy sản Việt Nam trong năm 2023

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang khối các nước Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) vẫn còn nhiều dư địa.

Theo VASEP, trong xu hướng chung của thế giới, sụt giảm xuất khẩu là khó tránh với tất cả các thị trường, trong đó có các nước CPTPP. Trong nửa đầu năm 2023, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang các nước CPTPP đạt 1.12 tỷ USD, giảm 22% so với cùng kỳ. Nhưng so với các thị trường lớn khác như Mỹ, EU (giảm lần lượt 46% và 33%), khối CPTPP vẫn có kết quả khả quan hơn.

Trong đó, xuất khẩu sang Nhật có mức giảm khiêm tốn 11%, nhờ sản phẩm giá trị gia tăng (GTGT) của Việt Nam vẫn có ưu thế và đặc biệt là xu hướng gia tăng nhập khẩu nguyên liệu hải sản từ Nhật Bản vào Việt Nam để gia công, chế biến xuất khẩu cho thị trường này. Đáng chú ý, Chile là nước duy nhất trong khối có mức tăng trưởng dương 15% trong 6 tháng đầu năm nay.

Thiếu nguyên liệu, chi phí đầu vào tăng… nên lựa chọn sản xuất hàng GTGT và tận dụng ưu đãi thuế nhập khẩu theo CPTPP đang là những giải pháp của nhiều doanh nghiệp, vừa để ổn định việc làm cho người lao động, vừa để tận dụng công suất chế biến, tạo thêm nguồn thu nhập nhờ xuất khẩu sang Nhật Bản cũng như các nước khác trong khối CPTPP.

Bối cảnh có nhiều yếu tố bất lợi trong những năm gần đây đang khiến Việt Nam mất dần vị thế tại các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, trước các nước khác có lợi thế nguồn cung và giá thành sản xuất thấp, giá bán cạnh tranh hơn như Ecuador, Ấn Độ, Indonesia… Điển hình là sản phẩm tôm, mặt hàng chiến lược của ngành thủy sản Việt Nam, ngày càng giảm thị phần tại Mỹ và Trung Quốc khi những thị trường này tràn ngập tôm giá rẻ của Ecuador và Ấn Độ.

Trong khi đó, nhờ lợi thế về thuế nhập khẩu, thế mạnh về chế biến sâu, chế biến hàng GTGT và vị thế địa lý, sản phẩm thủy sản Việt Nam vẫn giữ vị trí hàng đầu ở nhiều thị trường trong khối CPTPP.

Chẳng hạn, đối với mặt hàng tôm, Việt Nam đang có vị thế số 1 tại Nhật Bản, chiếm 25-26% thị phần. Còn tại thị trường Australia, sau 5 năm, thị phần tôm Việt Nam nhập khẩu tăng từ 32% lên 69%.

Sau 5 năm, thuế nhập khẩu của hầu hết sản phẩm thủy sản Việt Nam sang các nước CPTPP đã về 0% hoặc được hưởng sẵn mức thuế cơ bản 0%. Với lợi thế cạnh tranh này, các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang tận dụng hiệu quả để giữ vị trí số 1 tại một số thị trường và gia tăng thị phần tại các thị trường khác.

Khối CPTPP chiếm 15.5% giá trị nhập khẩu thủy sản của cả thế giới với kim ngạch nhập khẩu từ 21-27 tỷ USD/năm. Năm 2022, tổng kim ngạch nhập khẩu thủy sản (trừ Việt Nam) của 10 nước trong khối là 25 tỷ USD. Việt Nam là nhà cung cấp thủy sản lớn thứ 3 cho các nước trong khối CPTPP, sau Trung Quốc và Mỹ.

VASEP cho biết dư địa ở khối thị trường CPTPP vẫn còn nhiều đối với thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần có được nguồn nguyên liệu ổn định trong nước, cũng như đa dạng nguồn cung nhập khẩu từ các nước nội khối.

"Cộng đồng doanh nghiệp thủy sản rất mong có sự đồng hành và hỗ trợ hiệu quả của các bộ ngành trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới, cụ thể là cần giải pháp về vốn cho ngành sản xuất và xuất khẩu thủy sản, làm sao có được điều kiện tốt để tận dụng lợi thế từ hiệp định CPTPP và các hiệp định FTA khác để giữ được vị thế của thủy sản Việt Nam trên thế giới", VASEP cho biết.

Kha Nguyễn