Investing.com -- Giữa tháng 2/2025, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, thực tế cho thấy thép HRC có khổ rộng từ Trung Quốc vẫn đang được nhập khẩu với số lượng lớn vào Việt Nam thông qua các hình thức lách thuế.
Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm nay, Việt Nam nhập khẩu hơn 3,1 triệu tấn thép cuộn cán nóng, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, riêng thép từ Trung Quốc chiếm 62%, tương đương 1,9 triệu tấn. Đặc biệt, lượng thép HRC có khổ rộng từ 1.880mm trở lên từ Trung Quốc tăng vọt đáng kể. Riêng trong tháng 4/2025, nước ta nhập khẩu 214.000 tấn loại thép này, tăng tới 81% so với tổng lượng nhập trong cả quý I.
Tính chung 4 tháng đầu năm, lượng thép HRC khổ rộng từ Trung Quốc đạt 335.000 tấn – gấp 4,6 lần so với 6 tháng cuối năm 2024 và tăng 25 lần so với cùng kỳ đầu năm ngoái. Những con số này cho thấy dấu hiệu rõ ràng của hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá.
Ngày 21/2/2025, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định 460 về việc áp thuế tạm thời với các sản phẩm thép cán nóng có nguồn gốc từ Trung Quốc và Ấn Độ. Các sản phẩm bị áp thuế là thép cán nóng có độ dày từ 1,2mm đến 25,4mm, chiều rộng không vượt quá 1.880mm và chưa qua gia công ngoài cán nóng.
Sau khi Việt Nam khởi xướng điều tra chống bán phá giá, doanh nghiệp Trung Quốc bắt đầu chuyển hướng xuất khẩu sang các loại thép có khổ từ 1.900–2.000mm nhằm tránh bị đánh thuế. Dù chiều rộng chênh lệch không nhiều so với phạm vi điều tra, nhưng về kỹ thuật, mục đích sử dụng và kênh phân phối, loại thép này không khác biệt đáng kể so với sản phẩm bị áp thuế.
Hành vi này được đánh giá là vi phạm các quy định tại Điều 73 và Điều 78 của Nghị định 10/2018, cũng như Nghị định 86/2025 về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại. Nhiều chuyên gia cảnh báo nếu không có biện pháp kiểm soát chặt chẽ, tình trạng này sẽ còn mở rộng sang các loại thép khổ lớn hơn 2.000mm, gây ảnh hưởng lớn đến ngành thép trong nước.