Lạm phát tháng 11 của năm 2021 tăng nhẹ
Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số CPI tháng 11 tăng 0.32% so với tháng trước và tăng 2% so với tháng 12/2020. Chỉ số CPI bình quân 11 tháng hiện là 1.84% YoY – mức thấp nhất kể từ năm 2016, và thấp hơn nhiều so với mục tiêu 4% mà Chính phủ đặt ra.
Các yếu tố tác động chính tới CPI tháng 11 bao gồm: 1) Giá xăng tháng 11 tăng 8.12% MoM, dầu diezen tăng 7.3% MoM khiến giá nhóm giao thông tăng tiếp tục tăng 3.11% MoM. Giá nhóm giao thông hiện tăng ở mức 20.71% YoY – mức cao nhất trong năm nay; (2) Giá nguyên vật liệu đầu vào xây dựng tăng và giá điện, nước sinh hoạt tăng trở lại 1.94% MoM; (3) Giá thịt lợn giảm 5.62% MoM do các cơ sở chăn nuôi tăng cường bán ra để hạn chế thua lỗ khi giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng, giúp giá nhóm thực phẩm giảm 0.4% MoM.
Lạm phát tháng 12 của năm 2021 dự báo tăng 0.8% MoM, do đó cũng giảm dự báo lạm phát bình quân trong năm 2021 xuống còn 2% (từ mức 3% trong báo cáo trước đó)
Cầu nền kinh tế hồi phục yếu, tổng mức bán lẻ 11 tháng giảm 14.1% YoY, một phần đến từ thói quen tiết kiệm để vượt khó của người Việt (biểu đồ 1).
Cung tiền M2 tăng trưởng chậm lại và tốc độ vòng quay tiền đang giảm dần, cụ thể 9 tháng đầu năm 2021 cung tiền M2 tăng 6.3%YTD thấp hơn so với mức tăng trưởng cùng kỳ năm 2020 đạt 8.6% YTD (biểu đồ 2).
Giá nhóm hàng hóa thiết yếu lương thực, thực phẩm, xăng dầu, nhà ở và vật liệu xây dựng không tăng mạnh như giai đoạn năm 2020, thậm chí giá thịt heo còn giảm và vẫn duy trì ở vùng giá thấp (biểu đồ 3).
Áp lực lạm phát hiện hữu trong năm 2022, dự báo CPI ở mức 3.8% cho cả năm 2022
Các gói hỗ trợ nền kinh tế của Việt Nam năm 2021 dù chưa đủ lớn để gây ra hiện tượng bùng nổ về sức cầu khiến lạm phát tăng mạnh như tại Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc (biểu đồ 4), tuy nhiên áp lực lạm phát là hiện hữu trong năm 2022, khi các gói hỗ trợ đã thẩm thấu vào mọi lĩnh vực của nền kinh tế (theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính cả các khoản hỗ trợ qua các kênh quỹ bảo hiểm thất nghiệp, các khoản miễn, giảm cước viễn thông, điện, nước, học phí..., quy mô các gói hỗ trợ năm 2021 đạt khoảng 10.45 tỷ USD, tương đương 2.84% GDP). Mới đây, Bộ Kế hoạch – Đầu tư đã trình Chính Phủ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch bệnh Covid-19 với quy mô 800,000 tỷ đồng (tương đương 35 tỷ USD), trong kịch bản gói kích thích kinh tế được thông qua sẽ khiến gia tăng áp lực lên lạm phát năm 2022.
Gia tăng nhập khẩu lạm phát, trong bối cảnh các nền kinh tế đối tác thương mại lớn như Mỹ, EU, Hàn Quốc... đều có lạm phát ở mức đáng lo ngại, mà Việt Nam hiện tại vẫn còn phụ thuộc nhiều vào đầu nhập khẩu.
Nền kinh tế đã mở cửa trở lại từ tháng 9/2021 tuy nhiên lực lượng lao động quay trở lại thị trường vẫn ở mức thấp (biểu đồ 5), theo khảo sát ngày 12/10/2021 của Tổng cục Thống kê cho thấy trong số 22,764 doanh nghiệp có 17.8% doanh nghiệp bị thiếu lao động, cụ thể vùng Đông Nam Bộ có tỷ lệ doanh nghiệp thiếu lao động cao nhất (30.6%). Bình Dương (36.9%), Bình Phước (34.4%) và TP.HCM (31.8%). Chúng tôi cho rằng tình trạng khan hiếm, mất cân đối cung cầu lao động có thể khiến các doanh nghiệp phải tăng lương, tăng phúc lợi cho nhân viên, từ đó gia tăng áp lực lên lạm phát.
Biến động giá hàng hóa, bao gồm giá thịt lợn và xăng dầu nghiêng nhiều về phía tăng với tốc độ chậm dần khi kinh tế toàn cầu phục hồi. Chúng tôi dự báo giá heo hơi có thể tăng lên khoảng 65,000-70,000 VND/kg trong dịp Tết Nguyên đán và Q1/2022 do việc chậm tái đàn thời gian qua ảnh hưởng đến giá heo, tuy nhiên khó có thể về mốc đỉnh năm 2020 nhờ việc Chính Phủ luôn ưu tiên tăng cường nguồn cung trong nước. Bên cạnh đó, chúng tôi kì vọng việc Chính Phủ các nước lớn như Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Anh cùng phối hợp xả kho dầu dự trữ cùng lúc nhằm bình ổn giá nhiên liệu thế giới có thể kìm lại đà tăng mạnh của nhóm này, và duy trì neo giá ở mức cao.
Biểu đồ 1. Doanh thu bán lẻ, ăn uống & dịch vụ các nước Mỹ, Eu và Việt Nam (% YoY)
Tổng mức bán lẻ tháng 11 giảm 14.0% YoY, so với mức nền thấp của năm 2020
Xem thêm tại đây