Trump gây sốc với mức thuế đối ứng quá cao, Việt Nam bị áp tới 46%

Vietstock - Trump gây sốc với mức thuế đối ứng quá cao, Việt Nam bị áp tới 46%

Trong một động thái mạnh tay nhất từ trước đến nay, Tổng thống Donald Trump vừa áp đặt thuế quan lên các đối tác thương mại của Mỹ trên toàn cầu, với mức thuế cao hơn rất nhiều so với dự báo của nhiều chuyên gia.

Tại một sự kiện được tổ chức tại Vườn Hồng Nhà Trắng vào sáng sớm ngày 03/04 (giờ Việt Nam), Trump tuyên bố sẽ áp dụng mức thuế tối thiểu 10% đối với tất cả các nhà xuất khẩu vào Mỹ. Không dừng lại ở đó, ông còn áp thêm thuế đối với khoảng 60 quốc gia có mất cân bằng thương mại lớn nhất với Mỹ.

"Trong nhiều năm, người dân Mỹ chăm chỉ đã bị buộc phải đứng ngoài lề nhìn các quốc gia khác trở nên giàu có và hùng mạnh, phần lớn là bằng chi phí của chúng ta. Nhưng giờ đây đến lượt chúng ta thịnh vượng," Trump phát biểu.

Các mức thuế "đối ứng" cao hơn này nhắm vào những quốc gia mà chính quyền Trump gọi là "những quốc gia vi phạm tồi tệ nhất". Cách tính toán dựa trên thống kê của Chính phủ về các khoản thuế và rào cản phi thuế quan mà các quốc gia đó áp đặt lên hàng hóa Mỹ.

Theo kế hoạch của Trump, mức thuế này được tính toán thông qua 2 bước. Đầu tiên, chính phủ Mỹ sẽ tính toán tổng mức thuế và rào cản thương mại mà mỗi quốc gia đang áp đặt lên hàng hóa Mỹ. Sau đó, Trump sẽ áp dụng mức thuế khoảng một nửa con số đó lên hàng nhập khẩu từ quốc gia đó. Ví dụ, nếu một nước được ước tính là áp thuế 60% (con số này đã bao gồm cả rào cản thương mại khác) lên hàng Mỹ, họ sẽ bị Trump áp thuế ngược lại 30%

Theo tài liệu của Nhà Trắng, Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế 34%, trong khi Liên minh châu Âu (EU) sẽ đối mặt với mức thuế 20% và Việt Nam là 46%. Các quốc gia khác bị áp thuế cao hơn bao gồm Nhật Bản ở mức 24%, Hàn Quốc ở mức 25%, Ấn Độ ở mức 26%, Campuchia ở mức 49% và Đài Loan ở mức 32%.

Thuế quan cơ bản (10%) sẽ có hiệu lực ngay sau lúc 12h01 ngày 05/04 (giờ Mỹ), trong khi các mức thuế cao hơn sẽ bắt đầu vào lúc 12h01 sáng ngày 09/04.

Canada và Mexico - hai đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ - hiện đã phải chịu thuế 25% liên quan đến buôn bán ma túy và di cư bất hợp pháp. Những mức thuế này sẽ tiếp tục được duy trì và hai nước sẽ không phải tuân theo chế độ thuế mới. Đặc biệt, các miễn trừ đối với hàng hóa được bảo vệ bởi thỏa thuận thương mại Bắc Mỹ USMCA vẫn sẽ được giữ nguyên.

Thông báo của Trump đã tạo cú sốc trên thị trường tài chính. Hợp đồng tương lai chỉ số S&P 500 lao dốc 1.9% và hợp đồng tương lai Nasdaq 100 trượt dài 2.7% ngay khi phạm vi đầy đủ của thông báo trở nên rõ ràng. Cổ phiếu các nhà sản xuất ô tô giao dịch thấp hơn hầu như trên toàn bộ thị trường. Ford (NYSE:F) Motor Co., General Motors Co., Stellantis NV và Tesla (NASDAQ:TSLA) Inc. đều ghi nhận mức giảm sâu sau phiên giao dịch thông thường tại New York.

Ước tính về mức thuế mà Mỹ phải chịu và mức thuế Mỹ áp lên các quốc gia khác

Mary Lovely, thành viên cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, tỏ ra lo ngại và nhận định rằng các mức thuế mà Trump vừa công bố "tồi tệ hơn nhiều so với những gì chúng tôi lo ngại". Bà cảnh báo về "những tác động to lớn đến việc định tuyến lại thương mại" trên toàn cầu, đồng thời cho biết thêm rằng cách thức áp dụng các mức thuế này vẫn chưa được làm rõ.

Tuy nhiên, Trump đã để ngỏ cánh cửa đàm phán khi ông cho biết sẽ xem xét giảm thuế nếu các quốc gia khác xóa bỏ rào cản thương mại đối với hàng xuất khẩu của Mỹ.

"Tôi nói hãy chấm dứt thuế quan của các bạn, hạ rào cản xuống, đừng thao túng tiền tệ của các bạn", ông nhấn mạnh.

Để thực hiện kế hoạch này, Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia liên quan đến thâm hụt thương mại của Mỹ - con số này đã lên đến hơn 918 tỷ USD cho hàng hóa và dịch vụ trong năm 2024. Tuyên bố này cho phép ông sử dụng thẩm quyền đơn phương theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế để áp bộ thuế quan toàn diện nhất trong nhiều thế hệ. Chính quyền đang nhắm đến hai mục tiêu chính: Hồi sinh ngành sản xuất của Mỹ với chuyển hướng bảo hộ này và thu hàng trăm tỷ đô la tiền thuế từ các khoản thuế mới để lấp đầy ngân khố chính phủ.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá đây là một canh bạc lịch sử dự kiến sẽ làm tăng chi phí hàng ngàn tỷ USD hàng hóa được xuất khẩu đến Mỹ mỗi năm. Không chỉ vậy, nó còn có thể châm ngòi cho một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu, qua đó có thể làm mất ổn định chuỗi cung ứng, kích thích lạm phát, khuyến khích các đối thủ kinh tế của Mỹ và thúc đẩy các cường quốc nước ngoài hình thành các liên minh mới không bao gồm Mỹ.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)