Vietstock - Cơn sốt đầu cơ càn quét Phố Wall và thị trường thế giới
Tâm lý bầy đàn đang bùng nổ không chỉ trên Phố Wall mà còn lan sang những thị trường khác. Sau khi xem xét tới những con số năm 2020, bạn sẽ thấy thấy thị trường con bò năm nay "điên rồ" hơn bao giờ hết.
Thị trường chứng khoán toàn cầu hiện đã cán mốc 100 ngàn tỷ USD. Các công ty Mỹ huy động được lượng vốn kỷ lục 175 tỷ USD trong các vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Khoảng 3 ngàn tỷ USD trái phiếu doanh nghiệp đang được giao dịch với lợi suất âm.
Được thổi bùng lên bởi làn sóng bơm tiền vô tận và sự đặt cược vào sự phục hồi tăng trưởng hậu Covid-19, các nhà đầu tư "chân ướt chân ráo" cho tới những nhà đầu tư lão làng đều đang trong cơn say tăng giá trên thị trường.
"Những chỉ báo về tâm lý nhà đầu tư đang nghiêng về hướng hưng phấn", Giám đốc đầu tư Cedric Ozazma thuộc Reyl & Cie nhận định. "Mọi người đang nhảy vào thị trường vì lo sẽ bỏ lỡ ‘quà giáng sinh’".
Sau đây là những dấu hiệu bong bóng đang phập phồng trong năm nay – năm chứng kiến nhiều thương vong, bệnh dịch và tác động kinh tế.
Sự bùng nổ của thị trường IPO
Không gì có thể báo hiệu về đỉnh thị trường như làn sóng đổ xô IPO. Những đợt chào sàn từ Snowflake cho tới Airbnb đã đưa tổng giá trị IPO tại Mỹ trong năm nay lên con số kỷ lục 175 tỷ USD, dựa trên dữ liệu từ Bloomberg.
Những công cụ mua lại đặc biệt (SPAC) - là những công ty không có hoạt động thương mại nhưng IPO để huy động vốn cho việc mua lại những công ty đang tồn tại – đã huy động được hơn 60 tỷ USD trong năm nay, còn cao hơn cả 10 năm trước cộng lại.
Dù vậy, nhà đầu tư vẫn còn chưa thỏa cơn khát IPO. Tính trung bình, các vụ IPO ở Mỹ mang về tỷ suất sinh lợi 40% trong ngày giao dịch đầu tiên, cao nhất trong lịch sử nếu ngoại trừ năm 1999 và 2000, theo một ước tính.
Giữa cơn bùng nổ của thị trường IPO, một quỹ ETF Renaissance – vốn chuyên đầu tư vào những cổ phiếu mới được niêm yết – cũng nhận được sự quan tâm chưa từng có. Năm nay, giá trị của quỹ này tăng 100%. Ngay cả những SPAC chưa công bố mục tiêu mua lại cũng tăng 20%, Bespoke Investment Group lưu ý.
“Nếu đó không phải là dấu hiệu của sự hưng phấm tột độ thì chúng tôi cũng không biết gọi đó là gì”, các chuyên viên phân tích tại Bespoke viết trong một báo cáo.
Thị trường chứng khoán bứt phá
Các trader Robinhood đã trở thành chủ đề bàn luận trên Phố Wall trong năm nay, khi họ đầu cơ vào tất cả mọi thứ từ quyền chọn cổ phiếu công nghệ cho tới cổ phiếu hàng không. Giữa lúc nhà đầu tư cá nhân cùng nhà đầu tư tổ chức mua đuổi theo đà tăng của thị trường, hệ số giá cổ phiếu/doanh thu (sales multiple) của chỉ số S&P 500 đã đạt mức cao hơn khoảng 16%, cao hơn cả mức đỉnh năm 2000.
Tất cả mọi thứ đều tăng. Một rổ cổ phiếu mà ngân hàng Goldman Sachs thiết lập gồm những cổ phiếu bị bán khống nhiều nhất trong chỉ số Russell 2000 đã tăng khoảng 40% trong quý 4 - một mức tăng lớn gấp 3 lần mức tăng của toàn chỉ số. So với các cổ phiếu biến động thấp, cổ phiếu có beta thị trường cao đang đang giao dịch ở mức giá cao nhất kể từ năm 2011.
Mỗi lần Russell 2000 tăng hơn 95% kể từ đáy, chỉ số này sẽ giảm trong 3 tháng kế đó, theo SentimenTrader. Hiện tại, chỉ số này đã tăng 100% so với đáy tháng 3/2020.
Cơn cuồng quyền chọn
Với tâm lý hưng phấn tràn trề, những nhà đầu tư nhỏ lẻ đã gia nhập vào thế giới sản phẩm phái sinh đầy phức tạp ở mức độ chưa từng thấy. Tính trung bình trong 20 ngày qua, 22 triệu hợp đồng quyền chọn mua mỗi ngày trên sàn giao dịch Mỹ, một mức cao kỷ lục.
Tỷ lệ quyền chọn mua-bán cổ phiếu trên sàn CBOE đã giảm xuống gần mức đáy 10 năm – một dấu hiệu cho thấy các trader hiếm khi lạc quan như thế này.
Cơn sốt sáp nhập
Tâm lý bầy đàn ngay tại phòng họp lãnh đạo của các doanh nghiệp cũng là một dấu hiệu khét tiếng chỉ rõ về đỉnh của thị trường. Quý 4 này có khả năng sẽ trở thành quý mạnh nhất về hoạt động sáp nhập doanh nghiệp kể từ năm 2016, sau đạt đỉnh trong quý 3. Hãng dữ liệu S&P Global mua lại IHS Markit, hay Advanced Micro Devices (AMD) thâu tóm đối thủ Xilinx nằm trong số những thương vụ khủng trong năm 2020.
Giữa lúc số dư tiền mặt của doanh nghiệp tăng mạnh trong vài năm gần đây và tỷ trọng tổng giá trị các thương vụ so với tổng giá trị toàn thị trường còn ở dưới mức trung bình nhiều năm qua, có khả năng sự sôi nổi về hoạt động sáp nhập chỉ mới bắt đầu.
Châu Âu hòa vào làn sóng tăng
Ngay cả thị trường IPO của châu Âu – vốn có quy mô nhỏ hơn nhiều so với thị trường IPO ở Mỹ và hiếm có những vụ giá cổ phiếu tăng bùng nổ trong ngày đầu tiên giao dịch - cũng đang “sốt”.
Trong số 44 công ty bắt đầu niêm yết trên các sàn giao dịch ở châu Âu kể từ ngày 09/11 - thời điểm mà thông tin về vắc-xin Covid-19 mở màn cho một đợt tăng giá cổ phiếu - mức tăng bình quân là 16% trong ngày giao dịch đầu tiên. Khoảng 70% công ty trong số này đang có giá cổ phiếu cao hơn giá IPO.
“Xét tới mức định giá cao hiện tại, IPO rõ ràng là một lối thoát khả dĩ dành cho những nhà góp vốn cho doanh nghiệp giai đoạn đầu”, Darrell Uden của RBC Capital Markets cho biết.
Thị trường tín dụng phục hồi
Trong một thế giới với gần 18 ngàn tỷ USD trái phiếu mang lợi suất âm, giới đầu tư bị buộc phải mua vào những trái phiếu doanh nghiệp có độ rủi ro cao ở mức định giá cao kỷ lục.
Tại Mỹ, lợi suất của những trái phiếu rác (junk bond) đã giảm xuống mức thấp hơn nhiều so với mức lãi suất mà các nhà phát hành có điểm tín nhiệm cao phải trả để huy động vốn trái phiếu trong năm nay. Lượng trái phiếu lợi suất âm hiện ở mức hơn 3 ngàn tỷ USD.
Thị trường mới nổi
Đây cũng là một năm bùng nổ của thị trường mới nổi, với hơn 730 tỷ USD bằng USD và Euro được các nền kinh tế này được bán ra, cao chưa từng thấy.
Dù đang chật vật với bất ổn chính trị, Peru trở thành quốc gia bán được trái phiếu kỳ hạn 100 năm với lợi suất thấp nhất của một nước kinh tế đang phát triển. Lợi suất trái phiếu Euro mà Bờ Biển Ngà phát hành năm nay thấp hơn năm ngoái, dù nước này phải tham gia một sáng kiến giảm nợ của khối G-20 và đang trong một chương trình tái cấu trúc của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).
Bitcoin bứt phá ngưỡng 23,000 USD
Đối với những fan cuồng tiền ảo, mức tăng hơn 200% của Bitcoin trong năm nay cho thấy thời của các tài sản kỹ thuật số đã đến. Đối với nhiều người ở Phố Wall, đây chỉ là một dấu hiệu khác của tình trạng hưng phấn phi lý.
"Chúng tôi xem Bitcoin và những tiền ảo khác như ‘những bông hoa tulip kỹ thuật số’. Chúng tôi không có cách nào để định giá chúng", các chuyên viên phân tích tại Yardeni Research viết trong một báo cáo. "Chúng tôi xem diễn biến giá Bitcoin là một thước đo của sự đầu cơ thái quá".
Một số tổ chức như JPMorgan Chase và Nomura cho biết có sự quan tâm lớn đối với loại tài sản này, từ các văn phòng quản lý tài sản cho nhà giàu (family office) cho tới các quỹ định lượng.
Tiền ảo đang cưỡi trên làn sóng đầu cơ các tài sản dài hạn, từ năng lượng mặt trời cho tới cổ phiếu Tesla, bởi nhiều nhà đầu tư muốn đặt cược vào những công nghệ của tương lai.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
