Vietstock - Boeing 777X sẽ được hưởng lợi từ việc “khai tử” Airbus A380?
Tuần trước, Airbus thông báo sẽ ngừng sản xuất máy bay phản lực khổng lồ A380 vào năm 2021, các bản tin truyền thông gần đây đã xác nhận. Tầm nhìn của Airbus về tình trạng tắc nghẽn sân bay gia tăng buộc các hãng hàng không phải sử dụng các máy bay lớn hơn đã bị phá sản, bởi những chiếc máy bay thân rộng cỡ nhỏ như 787 Dreamliner của Boeing ngày càng trở nên phổ biến, cho phép các hãng hàng không khai thác nhiều tuyến bay điểm nối điểm hơn, tránh được các trung tâm tắc nghẽn nhất.
Dù vậy, vẫn có một thị trường cho máy bay thân rộng - đặc biệt nếu chúng có thể mang lại lợi thế chi phí đơn vị so với A380. “Gia đình” máy bay 777X mới của Boeing có thể sẽ thống trị thị trường này trong những năm tới, nhờ tận dụng thất bại của Airbus A380.
Một cơ sở khách hàng chồng chéo nhau
Boeing 777X là một phiên bản cập nhật của gia đình máy bay 777 rất thành công của Boeing, sẽ đi vào hoạt động trong năm tới. Nó hứa hẹn sẽ tăng thêm tầm bay và hiệu quả hơn về mặt nhiên liệu, nhờ đôi cánh mới và động cơ hiện đại nhất. Mẫu 777-8 nhỏ hơn có kích thước gần tương đương mẫu 777-300ER hiện tại, cũng như đối thủ cạnh tranh A350-1000 của Airbus. Trong khi đó, phiên bản 777-9 lớn hơn và phổ biến hơn là máy bay hai động cơ lớn nhất trên thị trường và không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp.
Giống như A380, 777-9 sẽ cho phép các hãng hàng không mở rộng tại các sân bay tắc nghẽn, nơi mà việc mở thêm nhiều chuyến bay mới là điều không thực tế. Tuy nhiên, 777-9 sẽ có chi phí đơn vị thấp hơn đáng kể so với A380, trong khi cũng dễ lấp đầy hơn, vì có kích thước nhỏ hơn.
Nếu xét đến sự thật là hai loại máy bay này được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ tương tự nhau thì không có gì đáng ngạc nhiên khi có một lượng lớn khách hàng chồng chéo giữa A380 và 777X. Trong số khoảng 250 chiếc A380 mà Airbus cuối cùng sẽ giao, hãng Emirates sẽ lấy 123 chiếc. Hai đối thủ trong khu vực của hãng này là Qatar Airways và Etihad Airways, cùng với Singapore Airlines và Lufthansa sẽ lấy 58 chiếc.
Năm hãng hàng không này hiện chiếm tới 275 trong số 326 đơn đặt hàng 777X còn tồn đọng của Boeing. Cũng như với A380, Emirates là khách hàng lớn nhất cho 777X, với 150 đơn đặt hàng.
Nhu cầu không ổn định cho 777X
Mặc dù nhu cầu dành cho A380 đã giảm nhanh trong những năm gần đây, nhưng 777X cũng không phổ biến hơn nhiều. Sự nở rộ của các hãng hàng không đường dài giá rẻ đã giúp cho giá vé du lịch quốc tế trở nên rẻ, khiến hầu hết các hãng hàng không thận trọng với những kế hoạch tăng trưởng đầy tham vọng. Do đó, Boeing chỉ nhận được một đơn đặt hàng đáng kể cho 777X kể từ đầu năm 2015: Một thỏa thuận 20 máy bay với Singapore Airlines đã ký hai năm trước.
Trong khi đó, giá dầu giảm, cạnh tranh khốc liệt để kết nối giao thông và những điểm yếu trong nền kinh tế toàn cầu đã gây áp lực lên kết quả tại Emirates, Qatar Airways và Etihad trong những năm gần đây. Tình huống này cho thấy rõ rằng họ cần phải thu nhỏ lại kế hoạch tăng trưởng đầy tham vọng của họ một cách triệt để, làm nảy sinh hoài nghi rằng liệu họ có cần nhiều 777X như đã đặt hàng hay không.
“Cái chết” của A380 là một thuận lợi khổng lồ
May mắn cho Boeing, việc kết thúc sản xuất A380 có thể dẫn đến làn sóng đơn hàng dành cho 777X trong những năm tới. Theo Bloomberg, Emirates đang dự tính đặt thêm ít nhất 20 chiếc 777X nữa, dù đã có 150 đơn đặt hàng.
Emirates không cần phải phát triển với tốc độ chóng mặt để biện minh cho điều này. Hãng này hiện có khoảng 250 chiếc 777-300ER và A380 trong đội bay và 777X có thể là sự thay thế chính của hãng này cho cả hai mẫu trên. Emirates có xu hướng cho máy bay “nghỉ hưu” sớm hơn so với hầu hết các hãng hàng không, vì vậy có lẽ họ sẽ thay thế phần lớn đội bay hiện tại vào năm 2030.
Tương tự như vậy, Singapore Airlines đã cho nghỉ hưu những chiếc A380 cũ nhất của họ và Qatar Airlines gần đây đã xác nhận rằng họ chỉ mong giữ chiếc A380 của họ trong tổng cộng 10 năm. Khi nhiều hãng hàng không cho nghỉ hưu máy bay A380 của họ, chi phí bảo trì có thể sẽ tăng lên khuyến khích các nhà khai thác lớn khác như Qantas làm theo.
Boeing vẫn có thể bị hủy một số đơn đặt hàng 777X từ Etihad Airways, công ty đang tái cấu trúc mạnh mẽ hoạt động kinh doanh của họ. Nhưng mặt khác, họ lại có thể giành được các đơn đặt hàng mới từ Qantas, Turkish Airlines và một số hãng hàng không lớn ở Đông Á.
Trong những năm gần đây, các hãng hàng không đã thể hiện sự yêu thích hơn dành cho những chiếc Boeing 787 và A350 so với các máy bay thân rộng lớn nhất. Tuy nhiên, với việc A380 bị loại khỏi cuộc chơi thì 777X của Boeing sẽ có thể tự tạo ra một thị trường ngách mang lại lợi nhuận cho chính nó.
Nhã Thanh (Theo IBTimes)
