Vietstock - 35 tỷ USD tháo chạy khỏi chứng khoán Nhật Bản
Đây có lẽ là đợt tháo chạy mạnh nhất trong hơn 3 thập kỷ qua.
Tính tới thời điểm này của năm 2018, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng 3.9 ngàn tỷ Yên (tương ứng 34.7 tỷ USD) cổ phiếu Nhật Bản, dựa trên dữ liệu từ Japan Exchange Group.
Nhà đầu tư nước ngoài đang “ngoảnh mặt” rời bỏ thị trường xứ sở mặt trời mọc, khi thị trường nước này liên tục trồi sụt trong suốt năm 2018, do những lo ngại về chiến tranh thương mại cho tới tác động từ đợt tăng thuế bán hàng vào năm tới. Chỉ số Topix đã mất gần 5% trong năm nay và nằm trong số những thị trường phát triển có thành quả tệ nhất, dựa trên dữ liệu từ Bloomberg.
“Tôi không ngạc nhiên khi khối ngoại bán ra”, John Vail, Trưởng Bộ phận Chiến lược toàn cầu tại Nikko Asset Management, cho hay. Ông John còn người chỉ ra rằng, cũng như những mối lo ngại trên, lợi nhuận doanh nghiệp cao là yếu tố thôi thúc nhà đầu tư Mỹ trỏ về quê nhà. “Nhưng mức độ bán tháo lại khiến tôi kinh ngạc”, ông John chia sẻ.
Nhà đầu tư nước ngoài thường bán ra cổ phiếu Nhật Bản khi đồng Yên tăng giá, vì điều này gây áp lực lên triển vọng lợi nhuận của các công ty xuất khẩu ở xứ sở mặt trời mọc. Mặc dù đồng JPY đang dao động ở mức 111 đổi 1 USD, không cách quá xa so với thời điểm đầu năm 2018, nhưng vẫn có những thời điểm đồng JPY tăng mạnh. Chẳng hạn như trong tháng 3/2018, đồng JPY đã tăng giá và dao động ở mức 104.56 đổi 1 USD, giữa cơn sóng bán tháo cổ phiếu toàn cầu trước đó. Và giữa tháng 7/2018 – khi đồng tiền này suy yếu và vượt ngưỡng 113 đổi 1 USD, thì nó lại tăng giá một lần nữa.
Và điều đó đã tác động tới tâm lý nhà đầu tư nước ngoài. Khối ngoại đã bán ròng 447 tỷ JPY trong 3 tuần kết thúc ngày 17/08/2018, qua đó nâng tổng lượng bán ròng trong năm nay lên mức có thể là cao thứ 2 kể từ năm 1982 (thời điểm sàn Nhật Bản bắt đầu ghi nhận số liệu), dựa trên dữ liệu giá trị cổ phiếu giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán Tokyo và Nagoya.
Nhà đầu tư đã sai
Một số nhà bình luận cho rằng, nhà đầu tư nước ngoài đang mắc sai lầm… 1 lần nữa.
“Nhà đầu tư toàn cầu đang sai lầm”, ông Martin Malone, Chiến lược gia tại Mint Partners ở Luân Đôn và là nhà đầu tư giá lên dài hạn vào cổ phiếu Nhật Bản, cho hay. “Họ đã bỏ lỡ tỷ suất sinh lợi ấn tượng trong giai đoạn 2015-2018”. “Nếu nhà đầu tư toàn cầu nhảy vào và đầu tư 20-30 tỷ USD thì chỉ số Nikkei có thể bay cao”, ông nhận định.
Chắc chắn là đà bán tháo năm 2018 diễn ra khi chỉ số Topix tăng lên các mức cao ngất ngưởng. Gần đây nhất là trong tháng 1/2018, chỉ số này được giao dịch ở mức cao nhất trong hơn 25 năm. Thế nhưng, nhà đầu tư nước ngoài đã không tận dụng đà tăng kể từ khi Thủ tướng Shinzo Abe nắm quyền trở lại trong năm 2012, trong đó chỉ số Topix đã tăng hơn gấp đôi. Trong khi nhà đầu tư nước ngoài mua mạnh trong giai đoạn 2013-2014 thì họ lại chuyển sang bán ròng trong 2 năm kế đó (2015-2016).
Những chuyên gia khác lưu ý tới một sự thay đổi nhận thức trong hành vi của một trong những cơ quan hỗ trợ thị trường Nhật Bản. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đã và đang giảm nhịp độ mua ETF trong năm 2018 và các động thái như thế đang tác động tới tâm lý nhà đầu tư. Được biết, NHTW Nhật Bản muốn chi ra khoảng 6 ngàn tỷ JPY cho cổ phiếu Nhật Bản dưới dạng ETF.
“Mặc dù BoJ không nhất thiết phải thừa nhận điều này, nhưng thị trường cảm thấy rằng họ đang thay đổi chính sách”, Sean Darby, Trưởng Bộ phận Chiến lược cổ phiếu toàn cầu tại Jefferies Group, cho hay. “Và rủi ro chính trị đang leo thang”.
Kathy Matsui, Trưởng Bộ phận Chiến lược cổ phiếu Nhật Bản tại Goldman Sachs Group, đưa ra một vài lý do khác để lý giải cho sự tháo chạy của nhà đầu tư nước ngoài. Trong đó, bao gồm sự bất ổn về triển vọng tăng trưởng toàn cầu (nhất là Trung Quốc và thị trường mới nổi), căng thẳng thương mại, một số dữ liệu kinh tế Nhật Bản rối loạn, và nỗi lo về sự bền vững của tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp.
Thế nhưng, cô dự báo rằng, nhà đầu tư nước ngoài sẽ sớm trở lại thị trường.
“Chúng tôi dự đoán sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài đối với cổ phiếu Nhật Bản sẽ tiếp tục trước thời điểm cuối năm nay”, Matsui cho hay.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
