Dư nợ margin kỷ lục có phải là rủi ro?

Vietstock - Dư nợ margin kỷ lục có phải là rủi ro?

Tại hội thảo "Chiến lược đầu tư trong bối cảnh mới" tổ chức sáng ngày 14/06/2025, nhà đầu tư đã đặt ra câu hỏi dư nợ margin hiện tại đang ở vùng cao hay thấp so với lịch sử và mức nào sẽ kích hoạt rủi ro thị trường? Chuyên gia từ Chứng khoán Rồng Việt (HM:VDS) (VDSC) đã có nhận định về vấn đề này.

Ông Lê Tự Quốc Hưng – Trưởng phòng cao cấp Trung tâm Phân tích VDSC nhận xét dư margin đang ở đỉnh cao lịch sử về mặt số liệu tuyệt đối. Tuy nhiên, khối phân tích của VDS đánh giá đây chưa phải là mức đáng ngại.

Lý do thứ nhất đến từ nguồn gốc tăng trưởng dư nợ lành mạnh. Tiền gửi của nhà đầu tư tại công ty chứng khoán đã tăng trở lại. Số lượng tài khoản mở mới duy trì khoảng 300,000 tài khoản mỗi quý. Phần lớn mức tăng dư nợ đến từ lượng nhà đầu tư mới tham gia thị trường và sử dụng margin, đây là một mức tăng lành mạnh.

Thêm vào đó, năng lực của công ty chứng khoán được nâng cao. Tỷ lệ dư nợ margin trên vốn chủ sở hữu chưa quay về mức đỉnh lịch sử 2021 - 2022. Nhiều công ty chứng khoán, đặc biệt những công ty có ngân hàng hậu thuẫn, đã tăng vốn nhanh chóng, mở rộng khả năng cho vay. Thị trường cũng đang diễn ra cạnh tranh về lãi suất vay margin, khiến chi phí vay thấp. Người đi vay đang có lợi thế định giá thấp và lãi suất vay thấp. Do đó những người chấp nhận rủi ro lớn có thể tận dụng đòn bẩy tài chính trong giai đoạn này để hưởng lợi khi thị giá tăng trong dài hạn.

Câu hỏi đặt ra là mức nào sẽ kích hoạt rủi ro thị trường? Theo ông Hưng, dư nợ margin cao sẽ là vấn đề khi nền kinh tế rơi vào trạng thái căng thẳng về thanh khoản như năm 2022. Điều này xảy ra khi có sự cạnh tranh về tín dụng trong thị trường tiền tệ dẫn đến lãi suất vay cao, buộc người sử dụng margin phải giảm vị thế. Nếu hiện tượng này xảy ra đồng thời và trong thời gian ngắn sẽ ảnh hưởng đến thị giá thị trường.

Một số yếu tố rủi ro khác như rủi ro chính trị, rủi ro về lãi suất, rủi ro thiên tai. Nhà đầu tư cần luôn theo dõi các yếu tố này để hành động kịp thời.

Tại hội thảo, ông Hưng cũng có phần trình bày tổng quan về bối cảnh thị trường và các cơ hội đầu tư tiềm năng, cùng với những rủi ro cần lưu ý trong thời gian tới.

Về mặt vĩ mô, năm 2025 được kỳ vọng là một năm bản lề với mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% và các chính sách cải cách hướng tới tăng trưởng cấu trúc.

Rủi ro ngắn hạn đến từ thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump (ngày 02/04), yếu tố này có thể gây tác động trực tiếp đến nhập khẩu và gián tiếp đến tiêu dùng, đầu tư của doanh nghiệp. Việt Nam là một trong những nước đàm phán chính thức với Hoa Kỳ và đã đạt được hai yếu tố nền tảng: nguyên tắc đàm phán và các vấn đề sẽ được đàm phán. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp hiệp định thương mại tới đây minh bạch, công bằng và hài hòa lợi ích các bên.

Hiện tại, thị trường đang giao dịch ở mức P/E khá thấp so với 8 năm trở lại đây. Xu hướng lợi nhuận đã tạo đáy và phục hồi từ quý 1/2023, nhiều doanh nghiệp đã vượt đỉnh so với giai đoạn tiền rẻ 2021-2022. Theo ông Hưng, định giá thấp, tăng trưởng cao và cải cách kinh tế là câu chuyện hấp dẫn cho nhà đầu tư nước ngoài.

Mặt khác, khả năng nâng hạng thị trường lên thị trường mới nổi thứ cấp (FTSE Russell) trong kỳ cập nhật tháng 9 tới, do 100% tiêu chí đã được giải quyết và Nghị định 03 giúp môi trường đầu tư thuận tiện hơn cho nhà đầu tư nước ngoài.

Trong ngắn hạn, ông Hưng khuyến nghị nhà đầu tư cần lựa chọn cơ hội đầu tư thận trọng và linh hoạt khi đối mặt với áp lực thuế quan và tác động tâm lý. Không nên quá gắn chặt giả định với một khoản đầu tư cụ thể nếu có thông tin mới. Cần nhận diện và đặt các rủi ro vào tầm kiểm soát để hành động sớm. Trong những đợt điều chỉnh, luôn có nhóm ngành không bị ảnh hưởng, đây là thời điểm để đón lấy cơ hội.

Nhà đầu tư có thể xây dựng chiến lược đầu tư theo 4 ý tưởng. Ý tưởng 1, doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tăng trưởng và định giá hấp dẫn (giai đoạn đầu chu kỳ mở rộng). Trong đó, có thể chú ý một số nhóm ngành bất động sản: Hưởng lợi từ sự phục hồi của thị trường, có tiềm năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận; ngành cung cấp dịch vụ dầu khí: Định giá thấp do yếu tố tâm lý về giá dầu, nhưng thực tế đang bước vào giai đoạn đầu chu kỳ tăng trưởng nhờ các dự án hạ tầng trọng điểm.

Ý tưởng 2 là doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tăng trưởng bình ổn, bền vững như ngành công nghệ, bảo hiểm.

Ý tưởng 3 là nhóm cổ phiếu có định giá hấp dẫn và kết quả kinh doanh ổn định. Đây là nhóm cổ phiếu phù hợp nhà đầu tư ưa rủi ro thấp, dòng tiền ổn định.

Cuối cùng là nhóm ngành hội tụ cả ba yếu tố: tăng trưởng cao, ổn định nhiều năm và định giá hấp dẫn. Nổi bật là ngành ngân hàng: Ngành này phù hợp với bối cảnh kinh tế Việt Nam vì là kênh dẫn vốn quan trọng. Tăng trưởng tín dụng hàng năm đóng góp lớn vào giá trị và định giá của nhóm ngành này, khiến ngân hàng trở thành một ngành nên có trong danh mục đầu tư.

Chí Kiên