Cổ phiếu của doanh nghiệp nào tốt?

Vietstock - Cổ phiếu của doanh nghiệp nào tốt?

Nhà đầu tư luôn muốn mua được cổ phiếu của các doanh nghiệp tốt, để giá cổ phiếu có thể tăng trưởng trong tương lai. Nhưng làm sao nhận biết doanh nghiệp tốt là vấn đề khó khăn với không ít người.

Một chuyên gia nước ngoài từng hướng dẫn cách nhận biết một doanh nghiệp tốt đơn giản nhất: “Doanh nghiệp tốt là doanh nghiệp mà bạn sử dụng sản phẩm hay dịch vụ của họ”.               

Chuyên gia này ví dụ:

- Hàng tuần, bạn thường đến Bách hóa Xanh mua thực phẩm nấu ăn cho gia đình, bạn có thể nghĩ đến cổ phiếu của Tập đoàn Thế giới Di động (HM:MWG).

- Bạn thường ăn sữa chua Vinamilk (HM:VNM), thấy chất lượng cũng được, bạn có thể xem xét cổ phiếu của Vinamilk (VNM).

- Bạn ở nhà của Vingroup (HM:VIC) và sử dụng sản phẩm, dịch vụ của tập đoàn này, bạn có thể tính đến chuyện nắm giữ cổ phiếu VIC…

Như thế, mỗi khi bạn sử dụng sản phẩm hay dịch vụ của những doanh nghiệp trên là bạn đã góp phần làm cho cổ phiếu mà bạn nắm giữ tăng giá.

Tỷ phú Warren Buffett có thói quen uống coca-cola. Cũng không biết vì ông đầu tư cổ phiếu của công ty Coco-Cola nên uống coca-cola, hay vì ông thường uống coca-cola nên đầu tư cổ phiếu của công ty Coca-Cola.

Đó là bước đầu tiên để xác định doanh nghiệp tốt. Sau đó, bạn tiếp tục chọn cổ phiếu dựa vào những tiêu chí quan trọng sau đây:

Doanh thu và lợi nhuận tăng đều đặn trong thời gian dài

Nếu doanh nghiệp liên tục tăng doanh thu và lợi nhuận, ít nhất từ 3-5 năm, đặc biệt là trong giai đoạn suy thoái, nhiều khả năng nó sẽ tiếp tục tăng trưởng trong hiện tại và tương lai.

Tuy nhiên, một đối thủ mới nặng ký có thể nhảy vào thị trường xâm chiếm thị phần hoặc đẩy giá xuống thấp, khiến doanh nghiệp giảm doanh thu và lợi nhuận. Làm sao để ngăn chặn đối thủ giành giật khách hàng, kể cả khi họ hạ giá bán? Câu trả lời nằm ở lợi thế cạnh tranh bền vững. Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững thường là những doanh nghiệp độc quyền. Do có ít đối thủ cạnh tranh trực tiếp, những doanh nghiệp này thường có tỷ lệ lợi nhuận cao, liên tục gia tăng lợi nhuận và giá trị cổ phiếu. Đó cũng có thể là những doanh nghiệp đầu ngành hay quy mô lớn khiến đối thủ khó lòng chen chân vào (như chuỗi cửa hàng Wal-Mart, Amazon…). Lợi thế cạnh tranh bền vững còn đến từ thương hiệu mạnh, bằng sáng chế và bí quyết kinh doanh...

Bên cạnh thành tích tốt trong quá khứ và lợi thế cạnh tranh bền vững, hãy xem doanh nghiệp có kế hoạch phát triển sản phẩm mới hay mở rộng thị trường hay không. Phải đảm bảo doanh nghiệp bạn muốn đầu tư có một số yếu tố tăng trưởng sau: Phát triển dòng sản phẩm mới, phát triển công nghệ sản phẩm mới, có bằng sáng chế mới, mở rộng công suất, mở rộng ra thị trường mới, có nhiều chi nhánh hơn…

Ngoài ra, hãy tìm những doanh nghiệp có Lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu (ROE) luôn ở mức cao (>15%). Đó là nơi đáng để đầu tư.

Nợ vừa phải

Điều quan trọng nữa là dư nợ của doanh nghiệp không được quá lớn so với trị giá tài sản. Yếu tố này phòng trường hợp lãi vay tăng cao, doanh nghiệp vẫn đủ khả năng trả nợ. Các nhà đầu tư ngắn hạn và lướt sóng có thể không quan tâm đến yếu tố này, nhưng trong dài hạn, đây là vấn đề cần được lưu ý.

Chỉ mua khi thị giá thấp hơn giá trị thực của cổ phiếu

Nếu doanh nghiệp mà bạn chọn đạt phần lớn tiêu chí trên thì đó là doanh nghiệp tốt và có tiềm năng gia tăng giá trị trong nhiều năm tới. Tuy vậy, nhà đầu tư giỏi chỉ mua cổ phiếu với giá thật hời.

Trong ngắn hạn, thị trường có xu hướng phản ứng thái quá với tin xấu hoặc tốt, đẩy giá cổ phiếu lên quá cao hoặc quá thấp so với giá trị thực. Bằng cách chỉ mua cổ phiếu với giá cực rẻ so với giá trị thực, bạn sẽ có cơ hội kiếm được nhiều tiền khi thị trường tự điều chỉnh. Bạn mua cổ phiếu càng rẻ thì khả năng mắc sai lầm và rủi ro càng thấp. Cổ phiếu hay giá trị của doanh nghiệp sẽ hồi phục và lớn mạnh sau những tin xấu hoặc thảm hỏa, suy thoái, sai lầm của ban lãnh đạo hay có đối thủ mới...

Lựa chọn đúng xu hướng để mua

Nhiều người đã lựa chọn những doanh nghiệp tốt nhất để mua cổ phiếu nhưng sau đó thị giá vẫn giảm. Mua cổ phiếu của doanh nghiệp tốt thôi chưa đủ, quan trọng nữa là “phải mua đúng thời điểm”. Sử dụng phân tích kỹ thuật với các đường xu hướng có thể giúp nhà đầu tư nắm bắt xu hướng. Nhà đầu tư luôn chỉ nên mua cổ phiếu trong xu hướng tăng và bán khi nhận ra đà giảm.

Lưu ý giao dịch nội bộ và đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng

Những giao dịch nội bộ đến từ các lãnh đạo đang trực tiếp điều hành doanh nghiệp như chủ tịch, tổng giám đốc, phó tổng giám đốc… Theo kinh nghiệm, mỗi khi những lãnh đạo này mua cổ phiếu của chính doanh nghiệp, thị giá cổ phiếu thường tăng sau đó. Bởi lẽ, họ là những người hiểu rõ nhất hoạt động của doanh nghiệp. Nếu hàng loạt cổ đông nội bộ bán cổ phiếu, nhà đầu tư nên sớm tính chuyện rút lui khỏi doanh nghiệp.               

Cuối cùng, hãy cẩn thận với những doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận cao nhưng phần lớn tiền được dùng vào việc thay thế nhà máy và thiết bị để đảm bảo doanh nghiệp vận hành như hiện tại. Vì việc tái đầu tư một phần lợi nhuận không được xem là chi phí mà là tài sản nên Báo cáo hoạt động kinh doanh của những doanh nghiệp này có vẻ như đang kiếm được rất nhiều tiền nhưng thực tế, họ không còn tiền để trả cho nhà đầu tư. Đó là lý do tại sao Warren Buffett tránh xa những doanh nghiệp đòi hỏi chi phí đầu tư vào cơ sở hạ tầng cao. Ông thích đầu tư vào những doanh nghiệp không cần quá nhiều thay đổi về máy móc, nghiên cứu chuyên sâu và sản xuất ra những sản phẩm không bao giờ lỗi thời như sản phẩm Coke của Coca-Cola. Vì vậy, doanh nghiệp có thể dùng toàn bộ tiền lãi để chia cổ tức hay đầu tư vào thị trường mới.

Gia Nghi