Đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hóa, nguyên liệu Hà Nội - Hải Phòng

Chiều ngày 24-7, Công ty sản xuất Havitech (Hải Phòng), chuyên sản xuất ván sàn cần lấy hàng từ nhà máy tại Ba Vì (Hà Nội) ra cảng Hải Phòng để đóng container xuất khẩu đi Mỹ. Lịch dự kiến thứ Hai này phải đóng hàng tại cảng nhưng lãnh đạo công ty đã hỏi toàn bộ các chốt kiểm soát trên địa bàn Hải Phòng thì được biết xe của công ty đi từ Hải Phòng lên nhà máy tại Ba Vì không được nữa.

Việc sang tải hàng hóa tại các chốt cũng không được vì hàng nặng phải có máy móc thiết bị mới sang tải được. Giờ doanh nghiệp phải tính phương án đưa hàng từ Ba Vì đi Phú Thọ, nhờ một kho có thiết bị sang tải ở đó chuyển sang xe của công ty chạy đường vòng Phú Thọ - Hải Phòng, phát sinh thêm nhiều chi phí.

Quay lại với quy định ở Hà Nội kiểm soát chặt những xe vào Hà Nội ngày đầu giãn cách, đặc biệt với xe chở hàng. Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội đã có hướng dẫn thực hiện đăng ký cấp thẻ nhận diện phương tiện, các loại phương tiện được đăng ký nhận diện ưu tiên trên “luồng xanh” như xe chở hàng hóa thiết yếu, đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh… Thủ tục cấp đăng ký trên Cổng thông tin đăng ký thẻ nhận diện cho phương tiện. Nhưng chính cổng đăng ký này đang tắc. Hai số điện thoại giải quyết những vướng mắc về “luồng xanh”, theo phản ánh của doanh nghiệp đều không thể liên hệ được.

Theo nhận định của Ban Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV của Thủ tướng), đầu mối tiếp nhận các kiến nghị của doanh nghiệp, Tổng cục Đường bộ và Sở GTVT Hà Nội quy định rõ điều kiện ra - vào thành phố, hướng dẫn các cung đường tránh nhưng thực tế doanh nghiệp vẫn không thể vào được vì tắc từ hiện trường lẫn trên cổng đăng ký trên mạng.

Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics (VLA) cho biết nhóm xe hàng quá cảnh đang rối vì theo quy định, xe hàng quá cảnh phải đi theo lộ trình đã được định sẵn, có giấy tờ chứng nhận từ Hải quan trên từng chặng của lộ trình đó và Hải quan gắn seal theo dõi việc này, không thể tự ý đổi cung đường nếu không sẽ bị phạt rất nặng.

Nhóm doanh nghiệp quá cảnh đã liên hệ với 2 số máy đường dây nóng mà Sở GTVT Hà Nội cung cấp tuy nhiên gọi từ chiều đến tối ngày 24-7, máy bận hoặc không có người nghe. Doanh nghiệp lên đăng ký “luồng xanh” theo hướng dẫn của Tổng cục Đường bộ thì sau khi nhập dữ liệu trang web tiếp nhận cứ "quay vòng vòng" mà không trả ra thông báo kết quả để biết được hay chưa. Đại diện VLA và Hiệp hội Vận tải đã phản ánh với đại diện Sở Công Thương Hà Nội và người đại diện sở hứa sẽ phản ánh với UBND TP. Hà Nội ngay trong họp giao ban. Ngày 25-7, nhóm doanh nghiệp quá cảnh sẽ tiếp tục theo đuổi tìm lời giải cho câu chuyện này.

Nóng nhất có lẽ là quy định của Hải Phòng tại công văn khẩn số 4958/UBND-VX ngày 24-7, trong đó quy định đầu tiên là “cách ly y tế tập trung 14 ngày với người về/đi qua Hà Nội”, bất kể là diện đối tượng nào. Vì thế, toàn bộ hoạt động vận tải hàng hóa giữa Hà Nội - Hải Phòng bị đặt vào tình trạng hết sức căng thẳng bởi các lái xe tải hàng đều sẽ bị áp quy định này. Trong khi, Hải Phòng là cửa ngõ xuất nhập khẩu lớn nhất phía Bắc, cũng là nơi tập trung nhiều nhà máy sản xuất nên bao nhiêu hàng hóa từ cảng Hải Phòng hay các nhà máy của Hải Phòng sẽ cần đưa lên Hà Nội cho các khâu kế tiếp rồi tài xế phải về lại Hải Phòng.

Hoặc hàng hóa từ các nhà máy địa bàn Hà Nội cũng phải chuyển tới cảng Hải Phòng để xuất đi các nước. Các tình huống đổi tài xế, sang tải… đều được doanh nghiệp đặt ra, nhưng không phải công ty nào cũng đủ điều kiện và số lượng tài xế để bố trí từng chặng. Nhiều loại hàng hóa cũng không thể sang tải ở các chốt chặn quanh Hải Phòng vì việc sang tải phải cần thiết bị nâng cẩu, hỗ trợ đặc thù chỉ ở cảng hay trong từng khu sản xuất mới có.

Hải Phòng có “mở” một cửa cho doanh nghiệp là đối với trường hợp từ Hà Nội về mà có giấy xét nghiệm âm tính với Covid-19, bằng phương pháp RT-PCR do “các cơ sở được phép xét nghiệm khẳng định Covid-19 tại Hà Nội” cấp thì thành phố sẽ xem xét giải quyết theo từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, cánh cửa này quá hẹp và khó khả thi vì giấy xét nghiệm dạng này không dễ để thực hiện cũng như mất một ngày tới một ngày rưỡi mới có kết quả.