Trung Quốc trở thành thị trường thủy sản lớn nhất của Việt Nam

Investing.com -- Sau thời gian dài dẫn đầu, thị trường Mỹ đã tụt xuống vị trí thứ ba trong danh sách các nước nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam, nhường chỗ cho Trung Quốc vươn lên dẫn đầu.

Theo số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản trong 4 tháng đầu năm đạt khoảng 3,3 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước. Tăng trưởng này chủ yếu nhờ vào các sản phẩm chủ lực như tôm, cá tra và nhuyễn thể, trong đó tôm nổi bật với mức phục hồi mạnh mẽ – đạt 1,27 tỷ USD, tăng 30%, do giá bán ổn định trở lại và nhu cầu tiêu dùng gia tăng ở các thị trường như Trung Quốc, EU và Nhật Bản.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng giữa các thị trường lại có sự phân hóa rõ rệt. Trung Quốc vươn lên thành thị trường nhập khẩu lớn nhất, đạt gần 710 triệu USD, tăng 56% – mức tăng mạnh nhất trong các thị trường chủ chốt. Nhật Bản đứng thứ hai với 536 triệu USD, tăng 22% nhờ nhu cầu ổn định và lợi thế từ sản phẩm chế biến giá trị gia tăng. Trong khi đó, Mỹ rơi xuống vị trí thứ ba với kim ngạch 498 triệu USD, chỉ tăng 7%. Riêng trong tháng 4, xuất khẩu sang Mỹ giảm 15% so với cùng kỳ, chỉ đạt hơn 120 triệu USD, đúng thời điểm nước này áp mức thuế đối ứng 46% với một số hàng hóa từ Việt Nam.

Các thị trường khác có kết quả khả quan như EU với 351,5 triệu USD (tăng 17%), Hàn Quốc đạt 264 triệu USD(tăng 15%) nhờ tận dụng tốt ưu đãi từ EVFTA. ASEAN trở thành điểm sáng với mức tăng 25%, đạt 218,8 triệu USD. Riêng Trung Đông giảm 8% do nhu cầu tiêu thụ thấp.

Theo VASEP, Mỹ đang cân nhắc áp dụng mức thuế đối ứng 46% với một số doanh nghiệp, có thể có hiệu lực từ 9/7, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí và lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường này. Do đó, nhiều doanh nghiệp đã tranh thủ đẩy mạnh xuất khẩu trong quý I và đầu quý II.

Tại đại hội cổ đông thường niên, Sao Ta – một trong những đơn vị xuất khẩu tôm lớn của Việt Nam – cho biết có thể rút khỏi thị trường Mỹ nếu mức thuế cao được áp dụng, và thay vào đó sẽ tập trung vào các thị trường như Canada, Australia, Hàn Quốc và Nhật Bản. Chủ tịch Hồ Quốc Lực đánh giá Trung Quốc cũng là một thị trường tiềm năng mà doanh nghiệp đang theo dõi để mở rộng khi phù hợp.

Chỉ trong quý I, Sao Ta và công ty con đã xuất khẩu sang Mỹ hơn 46 triệu USD và riêng trong 40 ngày gần nhất có thể đạt 60 triệu USD, tận dụng thời gian hoãn thuế 90 ngày như một biện pháp giảm thiểu rủi ro.

Ngược lại, Vĩnh Hoàn – doanh nghiệp dẫn đầu xuất khẩu cá tra – cho biết vẫn tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ trong giai đoạn trước thuế, nhưng đã điều chỉnh giảm kế hoạch lợi nhuận năm 2025 xuống 226 tỷ đồng, thể hiện sự thận trọng trước biến động.

VASEP dự đoán trong hai tháng tới, xuất khẩu sang Mỹ có thể tăng 10-15% nhờ các đơn hàng gấp rút và chính sách giá linh hoạt để giữ thị phần. Tuy nhiên, xuất khẩu sang Trung Quốc và ASEAN có thể chững lại do áp lực cạnh tranh từ chính hàng thủy sản Trung Quốc quay lại thị trường sau khi bị Mỹ đánh thuế. EU và Nhật Bản được kỳ vọng sẽ tiếp tục giữ mức tăng trưởng ổn định từ 8-10%, nhờ nền tảng từ các hiệp định thương mại tự do.