Vietstock - Nhiều công ty đầu tư bất thường 3.000 tỷ đồng vào Saigon Co.op
Trong số tiền ông Diệp Dũng, nguyên chủ tịch HĐQT Saigon Co.op, huy động góp vốn trái pháp luật có 3.000 tỷ đồng của 6 doanh nghiệp.
Ngày 8/4, hành vi của ông Diệp Dũng, 55 tuổi, nguyên chủ tịch HĐQT Công ty Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP HCM (Saigon Co.op); Võ Thành Trung, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Đô Thị Mới; Tôn Thất Hào, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Địa ốc Đại Á, bị Cơ quan An ninh điều tra Công an TP HCM nêu trong kết luận điều tra bổ sung. Nhà chức trách đề nghị VKS truy tố các bị can về hành vi Lạm quyền trong khi thi hành công vụ.
Liên quan vụ án, ông Nguyễn Thành Nhân (46 tuổi, nguyên tổng giám đốc Saigon Co.op) cùng 5 người khác được tại ngoại, bị đề nghị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Động thái này được Công an TP HCM đưa ra sau 2 tháng điều tra bổ sung, làm rõ những yêu cầu của VKS. Vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.
Tự ý huy động vốn, hợp tác đầu tư
Năm 2016, sau khi Saigon Co.op được UBND TP HCM chấp thuận chủ trương mua lại chuỗi Big C Việt Nam, ông Diệp Dũng đã ký công văn gửi "Quý Nhà đầu tư tiềm năng" thông báo triển khai huy động vốn 2 đợt với số tiền 10.000 tỷ đồng. Mục đích là đặt cọc cho thương vụ này. Tuy nhiên, ông Dũng không thông qua HĐQT.
Vài ngày sau, tài khoản huy động vốn của Saigon Co.op tại một ngân hàng ở Sài Gòn đã nhận được 3.000 tỷ đồng, thông qua 55 giao dịch nộp tiền mặt của 10 cá nhân và 5 giao dịch chuyển khoản của 5 công ty (có sao kê tài khoản và ủy nhiệm chi do ngân hàng này cung cấp).
Tháng 8/2016, ông Diệp Dũng (với danh nghĩa Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op) đã tự ý ký hợp đồng "Hợp tác đầu tư" với 2 công ty là Đại Á số tiền 300 tỷ đồng, Đô Thị Mới là 700 tỷ đồng (mà không thông qua HĐQT). Ông Dũng sau đó đã ký ủy nhiệm chi chuyển 1.000 tỷ đồng từ tài khoản chuyên dùng để huy động vốn của Saigon Co.op sang một tài khoản cũng của Saigon Co.op nhưng mở tại chi nhánh khác. Tiếp đó, bị can ký ủy nhiệm chi chuyển lần lượt 300 tỷ và 700 tỷ đến tài khoản 2 công ty Đại Á và Đô Thị Mới để thực hiện hợp đồng hợp tác đầu tư.
Theo hợp đồng, Saigon Co.op được nhận tỷ lệ lợi nhuận cố định là 7%/năm, thời hạn 3 tháng và được thanh toán (gốc + lãi) một lần vào cuối kỳ hợp tác. Từ tháng 11/2016 đến tháng 11/2017, ông Dũng và Tôn Thất Hào, Võ Thành Trung tiếp tục ký 4 phụ lục hợp đồng để gia hạn thời gian hợp tác.
Tháng 3/2018, ông Dũng không thông qua HĐQT, tự ký thỏa thuận bổ sung để điều chỉnh tỷ lệ lợi nhuận từ 7% xuống 0%/năm. Đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc Saigon Co.op thiệt hại số tiền lợi nhuận của 2 hợp đồng và sau đó bị Cục Thuế TP HCM truy thu thuế và phạt tiền.
Nhà chức trách cáo buộc ông Diệp Dũng đã lạm quyền, tự ý ký kết Hợp đồng hợp tác đầu tư gây thiệt hại cho Saigon Co.op hơn 115 tỷ đồng, trong đó thiệt hại về thuế là gần 30 tỷ đồng. Tôn Thất Hào và Võ Thành Trung có vai trò giúp sức ông Dũng.
Ông Nguyễn Thành Nhân và 5 người khác là lãnh đạo các đơn vị được xác định là "không thực hiện và thực hiện không đầy đủ chức trách, nhiệm vụ được giao" đối với việc kiểm tra, giám sát nguồn gốc số tiền 3.000 tỷ đồng huy động vốn vào Saigon Co.op và 2 hợp đồng hợp tác đầu tư nên dẫn đến sai phạm trên.
Nguồn gốc 3.000 tỷ đồng góp vốn bất thường
Cơ quan An ninh điều tra xác định 56 công ty tham gia góp vốn 3.000 tỷ đồng ở lần huy động đầu tiên, có nguồn gốc chủ yếu từ 6 đơn vị: Công ty Bất động sản Sài Gòn Vina (1.000 tỷ đồng); Cổ phần Khu Du lịch Bắc Mỹ An (800 tỷ đồng); Thùy Dương Đức Bình (750 tỷ đồng); Công ty TNHH MTV Anh Anh Minh (150 tỷ đồng); Công ty TNHH MTV Phước Hùng Anh (150 tỷ đồng), Công ty cồ phần Đầu tư Phát triển Đô Thị Mới (150 tỷ đồng).
Nguồn gốc số tiền trên là vay từ ngân hàng. Trong đó, Công ty Bất động sản Sài Gòn Vina sử dụng hợp đồng hợp tác đầu tư ký vói Công ty cổ phần Hàng không Vietjet (HM:VJC); Công ty Thùy Dương Đức Bình hợp tác đầu tư ký với Công ty Đông Dương để làm tài sản thế chấp vay tiền.
Để làm rõ cá nhân, pháp nhân có quyền đối với tài khoản ngân hàng mà Saigon Co.op dùng để huy động vốn, Cơ quan an ninh điều tra đã 3 lần gửi công văn đến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhưng đến nay chưa có kết quả.
Tương tự, cơ quan điều tra chưa xác định bản chất các vi phạm về tài chính, kế toán đối với việc hạch toán 2 hợp đồng hợp tác đầu tư, phụ lục và thỏa thuận điều chỉnh lợi nhuận giữa Saigon Co.op với Công ty Đại Á và Công ty Đô Thị Mới - lý do gây thiệt hại cho cho Saigon Co.op hơn 115 tỷ đồng, do chưa nhận được kết luận giám định bổ sung của Sở Tài chính TP HCM.
Hiện, Công ty cồ phần Địa ốc Đại Á tự nguyện giao nộp 1,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cho bị can Tôn Thất Hào; Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Đô Thị Mới nộp 3,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cho Võ Thành Trung.
Ngoài vụ án này, tháng 4/2022, ông Diệp Dũng bị TAND TP HCM tuyên phạt 2 năm tù về tội Chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước theo Điều 337 Bộ luật Hình sự.
Saigon Co.op thành lập năm 1989, hiện có hơn 100 siêu thị (Co.opmart) trên cả nước. Ông Diệp Dũng làm Chủ tịch HĐQT từ tháng 5/2015, đồng thời giữ chức Chủ tịch Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Saigon Co.op (công ty con do Saigon Co.op sở hữu 97% vốn điều lệ).
Tháng 2/2020, nhà chức trách phát hiện dấu hiệu tăng vốn bất thường của Saigon Co.op. Các HTX thành viên đạt lợi nhuận 5-6 tỷ đồng/năm không góp vốn nhưng nhiều HTX chỉ đạt lợi nhuận từ 24 đến 500 triệu đồng lại góp hàng trăm tỷ đồng. Thậm chí có đơn vị kinh doanh thua lỗ vẫn góp 247 tỷ đồng.
Làm việc với cơ quan điều tra, các HTX góp vốn lớn cho biết đã huy động vốn từ các thành viên bên ngoài và có trường hợp ký hợp đồng hợp tác với các cá nhân ngoài HTX. Điều này cho thấy đã có các cá nhân, tổ chức thông qua HTX thành viên để tham gia đầu tư vốn vào Saigon Co.op.
Cho rằng có dấu hiệu thực hiện hành vi huy động góp vốn trái pháp luật và thâu tóm ở lần bổ sung vốn điều lệ lên gần 6.800 tỷ đồng, thanh tra đề nghị UBND thành phố chuyển hồ sơ sang công an để điều tra.
Quốc Thắng
