Tới nay, Vietcombank (HM:VCB), MB, HDBank (HM:HDB) và VPBank (HM:VPB) là 4 ngân hàng đã tiết lộ ý định hoặc kế hoạch nhận chuyển giao bắt buộc. Ngân hàng Nhà nước đã có Tờ trình Chính phủ về việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 01/2014/NĐ-CP ngày 03/01/2014 của Chính phủ về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam.
Trong Dự thảo Nghị định sửa đổi, Ngân hàng Nhà nước cho phép các tổ chức tín dụng nhận chuyển giao bắt buộc (không bao gồm các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) được nâng room vốn ngoại lên 49%. Quy định này không áp dụng với ngân hàng có vốn Nhà nước sở hữu trên 50%.
Hiện có 4 ngân hàng đã có kế hoạch nhận chuyển giao bắt buộc 4 tổ chức tín dụng yếu kém, gồm MB, HDBank, VPBank và Vietcombank.
Thời gian qua, Vietcombank, MB, HDBank đã lấy ý kiến và đã được cổ đông thông qua chủ trương nhận chuyển giao 1 tổ chức tín dụng yếu kém.
Chiếu theo tờ trình của NHNN, Vietcombank sẽ không đủ điều kiện được nới room ngoại lên 49% do Nhà nước nắm giữ hơn 50% vốn, do vậy cơ hội được nới room thuộc về 3 ngân hàng là MB, HDBank và VPBank.
Ứng cử viên "sáng giá"
Tại HDBank, tài liệu trình cổ đông cho biết ngân hàng này sẽ thực hiện góp vốn điều lệ không quá 9 nghìn tỷ đồng vào ngân hàng mục tiêu tại thời điểm chuyển giao bắt buộc. HDBank cũng sẽ tiếp tục thực hiện việc góp vốn phù hợp với lộ trình của phương án nhận chuyển giao bắt buộc đã được phê duyệt.
Ngoài ra, ngân hàng cũng đã đề xuất phát hành trái phiếu chuyển đổi với tổng giá trị 900 triệu USD (kỳ hạn 3 đến 10 năm) trong giai đoạn 2022 - 2024.
Trái phiếu dự kiến sẽ được phát hành cho các nhà đầu tư quốc tế và niêm yết trên sàn SGX của Singapore. Đây là loại hình trái phiếu chuyển đổi bổ sung vốn tự có cấp 2 của HDBank và có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông.
Như vậy, HDBank đang cho thấy định hướng khá rõ ràng trong việc tham gia vào chương trình tái cơ cấu tổ chức tín dụng của NHNN.
Đến hiện tại, danh tính 2 ngân hàng đề xuất nới room ngoại lên 49% chưa được công bố nhưng Ngân hàng Nhà nước cho biết: 2 ngân hàng này chiếm 6,59% tổng tài sản của toàn hệ thống NHTMCP Việt Nam; chiếm 5,26% thị phần huy động và 5,49% thị phần cho vay đối với thị trường 1 (các tổ chức kinh tế và dân cư) của toàn hệ thống NHTMCP Việt Nam tại thời điểm 30/6/2022).
Trong khi đó, tổng tài sản hợp nhất của VPBank và MB tính đến cuối tháng 6/2022 đã lên tới hơn 1,266 triệu tỷ đồng, chiếm 7,6% tổng tài sản hệ thống.
Như vậy, nhiều khả năng chỉ có MB hoặc VPBank dự kiến được nới room ngoại lên 49%, cùng với ứng cử viên sáng giá nhất là HDBank.
“Room” ngoại: Đã cởi nhưng có nên mở toang
Hiện nay, trần "room" ngoại áp dụng chung với các tổ chức tín dụng tại Việt Nam là 30%. Tuy nhiên, tỷ lệ này theo một số nhà băng không còn phù hợp với nhu cầu sở hữu vốn của khối ngoại tại lĩnh vực ngân hàng.
Một số nhà băng tuy không vào diện nhận chuyển giao bắt buộc, như TPBank, cũng mong muốn được áp dụng trần "room" ngoại cao hơn so với mức 30% như hiện hành.
Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước cho rằng việc nới "room" ngoại chưa nên áp dụng cho tất cả tổ chức tín dụng. Lý do là, với phương án đang trình hiện tại, Thủ tướng có quyền quyết định "room" ngoại tại 4 nhà băng yếu kém và hai nhà băng nhận chuyển giao bắt buộc.
| Có ít nhất 6 nhà băng được phép nới trần "room" ngoại vượt 30% |
Ngoài ra, hiện nay còn có hai ngân hàng liên doanh, 9 ngân hàng 100% vốn nước ngoài và 51 chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Do đó, Ngân hàng Nhà nước đánh giá Việt Nam đã mở cửa lĩnh vực tiền tệ ngân hàng khá sâu rộng.
Hiện 27 trên 31 ngân hàng thương mại đã niêm yết trên thị trường chứng khoán. Cơ quan quản lý cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài (ngoại trừ nhà đầu tư chiến lược, nhà đầu tư lớn) dễ dàng rút vốn khi có biến động lớn về kinh tế, sẽ gây khó khăn trong công tác quản lý kinh tế và điều hành chính sách tiền tệ, đặc biệt trong tình hình biến động như hiện nay.
