Theo Dong Hai
Investing.com - Ngày 19/4, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy (Đảng Cộng hoà) đã công bố kế hoạch nâng trần nợ công thêm 1.500 tỷ USD. Ông cũng đề xuất giảm chi tiêu liên bang khoảng 4.500 tỷ USD trong 10 năm tới.
Theo kế hoạch thứ hai, Mỹ sẽ phải cắt giảm chi tiêu trong nước và chi tiêu quân sự xuống mức của năm 2022, đồng thời giới hạn tốc độ tăng trưởng chi tiêu ở mức 1% mỗi năm trong những năm tới.
Đề xuất trên sẽ không ảnh hưởng đến các chương trình hưu trí và y tế mà các nhà kinh tế dự đoán sẽ mở rộng đáng kể khi dân số già đi.
Kế hoạch của ông McCarthy cũng sẽ bãi bỏ các ưu đãi năng lượng xanh do Tổng thống Joe Biden ban hành hồi năm ngoái, mặt khác thúc đẩy hoạt động sản xuất dầu khí trong nước và loại bỏ nỗ lực xoá nợ sinh viên trị giá 400 tỷ USD trong kế hoạch trước đó của Nhà Trắng. Ngoài ra, Chủ tịch Hạ viện Mỹ còn muốn thu hồi số tiền cứu trợ COVID-19 chưa được sử dụng, huỷ bỏ khoản tăng ngân sách gần đây cho Sở Thuế vụ và áp đặt các yêu cầu khắt khe hơn đối với một số chương trình phúc lợi.
Cũng theo đề xuất này, Quốc hội sẽ có quyền lực lớn hơn nhằm ngăn chặn các chính sách của chính quyền Tổng thống Biden. Tuy nhiên, ông Biden và Thượng viện do Đảng Dân chủ kiểm soát nhiều khả năng sẽ bác bỏ các đề xuất này, nhưng ông McCarthy cho biết chúng sẽ đặt nền móng cho các cuộc đàm phán giữa hai bên về việc nâng trần nợ công 31,4 nghìn tỷ USD trong những tuần tới. Nếu không thể nâng trần nợ, Mỹ sẽ đối mặt với tình trạng vỡ nợ, làm rung chuyển nền kinh tế Mỹ lẫn thế giới.
Bên cạnh đó, bất chấp việc các đề xuất có được thông qua hay không thì kế hoạch cắt giảm chi tiêu của ông McCarthy là không đủ để lấp đầy khoản thâm hụt ngân sách được dự đoán sẽ tăng thêm hơn 20 nghìn tỷ USD vào khối nợ quốc gia trong 10 năm tới.
Trước đó, Tổng thống Biden đã lần nữa nhấn mạnh rằng Quốc hội nên nâng trần nợ công mà không ràng buộc điều kiện nào, tương tự như những gì các nhà lập pháp đã làm ba lần dưới thời người tiền nhiệm Donald Trump.
Chiều ngược lại, Bộ trưởng Bộ Tài chính Janet Yellen đã từng cảnh báo rằng chính phủ liên bang có khả năng sẽ không thể xoay xở các khoản nợ, sớm nhất là vào đầu tháng 6.
Đề xuất nâng trần nợ thêm 1.500 tỷ USD của ông McCarthy có thể giúp chính phủ cho đến đầu năm sau, tạo tiền đề cho một cuộc chiến trần nợ khác giữa chiến dịch bầu cử tổng thống năm 2024.
Không rõ liệu kế hoạch của ông McCarty có thể gắn kết và đạt được sự đồng thuận của các đảng viên Cộng hoà tại Hạ viện hay không. Một số nghị sĩ có thể chùn bước trước giới hạn chi tiêu quân sự trong đề xuất. Năm 2011, bế tắc liên quan đến trần nợ đã khiến S&P hạ xếp hạng tín dụng của chính phủ liên bang Mỹ lần đầu tiên. Động thái này khiến thị trường náo loạn và làm tăng chi phí đi vay vào thời điểm đó.