Trung Quốc có thể sẽ công bố các số liệu kinh tế hàng tháng yếu nhất kể từ khi đại dịch bùng phát cách đây hai năm, gây áp lực tăng các gói kích thích để hỗ trợ tăng trưởng lên ngân hàng trung ương.
Các nhà kinh tế vẫn còn chia rẽ về việc liệu Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc có đưa ra quyết sách sớm nhất vào thứ Hai bằng cách cắt giảm lãi suất đối với các khoản vay chính sách kỳ hạn một năm hay không. Ngân hàng trung ương đang phải cân nhắc giữa nhu cầu kích thích tiền tệ của nền kinh tế với lo ngại rằng việc nới lỏng quá nhiều vào thời điểm Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang tăng lãi suất sẽ thúc đẩy dòng vốn chảy ra ngoài.
Quyết định về lãi suất của PBOC dự kiến sẽ được đưa ra ngay trước khi chính phủ công bố dữ liệu kinh tế hàng tháng tiết lộ mức độ thiệt hại do các đợt phong tỏa Covid vào tháng 4 ở các trung tâm lớn như Thượng Hải và những khu vực khác. Các số liệu này có khả năng cho thấy sự sụt giảm mạnh về doanh số bán lẻ, sản xuất công nghiệp và đầu tư trong tháng.
Tỷ lệ thất nghiệp, được dự báo sẽ tăng trở lại mức cao nhất trong hai năm, cũng sẽ được chú ý sau khi các nhà lãnh đạo đưa ra cam kết để ổn định khẩn cấp việc làm trong bối cảnh niềm tin kinh doanh sụt giảm.
Dưới đây là cái nhìn về quyết định tỷ giá và các chỉ số kinh tế, sẽ có hiệu lực vào thứ Hai.
Lãi suất
13 trong số 25 nhà kinh tế được Bloomberg thăm dò ý kiến kỳ vọng lãi suất cho vay trung hạn một năm không đổi ở mức 2,85%. 5 trong số 12 dự báo có quan điểm cắt giảm 5 điểm cơ bản, sáu dự báo giảm 10 điểm và chỉ một dự báo giảm 15 điểm.
PBOC đang phải đối mặt với một loạt các yếu tố làm phức tạp các cân nhắc chính sách. Sự sụt giảm hoạt động kinh tế trong tháng 4 đang thúc đẩy các lời kêu gọi nới lỏng chính sách tiền tệ để thúc đẩy tăng trưởng. Một số nhà kinh tế cũng cho rằng ngân hàng trung ương cần tận dụng cơ chế nới lỏng hiện tại trước khi Fed tăng lãi suất và hạn chế không gian chính sách của họ.
Những người khác chỉ ra các yếu tố sẽ hạn chế động thái nới lỏng: PBOC đã đưa ra lo ngại về áp lực lạm phát cũng như chính sách tiền tệ thắt chặt hơn của Fed và các nước khác. Điều này đã khiến đồng nhân dân tệ giảm giá mạnh so với đồng đô la kể từ cuối tháng 4 và khiến dòng vốn chảy ra ngoài gia tăng.
Liu Peiqian, nhà kinh tế Trung Quốc tại NatWest Group Plc, cho biết: “Việc cắt giảm lãi suất chuẩn có thể thiếu dư địa trong ngắn hạn với sự gián đoạn của Covid và việc Fed tăng lãi suất, vì vậy phương thức được ưu tiên hơn có thể là nới lỏng định lượng,” Liu Peiqian, nhà kinh tế Trung Quốc tại NatWest Group Plc, cho biết.
Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng các ngân hàng thương mại có thể hạ lãi suất cơ bản cho vay vào cuối tuần tới, ngay cả khi không có chính sách cắt giảm lãi suất. PBOC đã hướng dẫn các ngân hàng giảm lãi suất huy động 10 điểm cơ bản vào tháng 4, một động thái cho phép họ giảm lãi suất cho vay mà không làm tổn hại đến lợi nhuận của họ.
PBOC đã hạn chế cắt giảm lãi suất kể từ tháng Giêng và thay vào đó tăng cường nỗ lực giới thiệu các công cụ cấu trúc mới để giúp các ngành mục tiêu. Động thái này làm thất vọng các nhà đầu tư kêu gọi nới lỏng mạnh hơn. Phó Thống đốc Chen Yulu cho biết tại cuộc họp giao ban hôm thứ Năm rằng ngân hàng trung ương đã tăng cường hành động chính sách và hướng dẫn lãi suất cho vay thấp hơn.
Vào thứ Hai, PBOC có khả năng sẽ làm mới khoản vay trung hạn 100 tỷ nhân dân tệ (15 tỷ USD) sắp đáo hạn mà không cung cấp thêm thanh khoản, theo 10 trong số 15 nhà kinh tế được Bloomberg thăm dò ý kiến. Số còn lại cho rằng PBOC sẽ bơm thêm 50 đến 100 tỷ nhân dân tệ.
Thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng vẫn ở mức cao, sau khi PBOC cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc hoặc lượng tiền mặt mà các ngân hàng phải dự trữ vào tháng 4. NHTW cũng đã chuyển 800 tỷ nhân dân tệ lợi nhuận cho chính phủ trung ương từ đầu năm, có tác động tương đương với việc cắt giảm 0,4 điểm phần trăm RRR, theo một quan chức PBOC.
Trên thực tế, tình trạng dư thừa thanh khoản đã đẩy chi phí đi vay ngắn hạn xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020, thấp hơn nhiều so với lãi suất chính sách của hợp đồng repo 7 ngày. Lãi suất cơ bản đối với các khoản vay liên ngân hàng kỳ hạn một năm cũng tiếp tục giảm xuống thấp hơn lãi suất MLF vào tháng Năm.
Việc làm sụt giảm
Áp lực lên thị trường lao động của Trung Quốc đang gia tăng khi các đợt phong tỏa kéo dài và ngày càng mở rộng buộc nhiều người mất việc làm hoặc bị sa thải. Triển vọng đã mờ mịt ngay cả trước khi dịch bệnh bùng phát: một số lượng kỷ lục sinh viên tốt nghiệp dự kiến sẽ tham gia lực lượng lao động vào mùa hè này và các quy định khắc nghiệt của Trung Quốc đã gây ra tình trạng sa thải quy mô lớn tại các công ty công nghệ và dạy thêm sau giờ học.
Tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát tại khu vực thành thị dự kiến sẽ tăng lên 6% vào tháng 4, mức cao thứ hai lịch sử được ghi nhận, sau mức cao nhất là 6,2% vào tháng 2 năm 2020. Thông thường, tỷ lệ này sẽ giảm vào tháng 4 sau khi tăng đột biến theo mùa Tết.
Tình hình đó khiến việc làm trở thành ưu tiên hàng đầu của các nhà hoạch định chính sách, với các quan chức đưa ra những lời kêu gọi lặp đi lặp lại về vấn đề duy trì việc làm. Hôm thứ Tư, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói rằng cả chính sách tài khóa và tiền tệ nên ưu tiên việc làm và cam kết sử dụng nhiều công cụ chính sách để ổn định việc làm. Những ngày trước đó, ông ấy đã cảnh báo về tình trạng việc làm “phức tạp và nghiêm trọng”.
Phó Thủ tướng Hồ Xuân Hoa cũng đưa ra lời kêu gọi tương tự đối với các quan chức: “theo dõi chặt chẽ những thay đổi trong tình hình việc làm và xác định các vấn đề nổi lên một cách kịp thời.”
Các nhà kinh tế của Bloomberg nói gì...
“Dữ liệu hoạt động trong tháng 4 của Trung Quốc có thể sẽ tạo ra lo ngại. Nó cho biết mức độ thiệt hại đối với nền kinh tế do các vụ phong tỏa ở Thượng Hải và các khu vực khác của đất nước. Dữ liệu suy yếu là những tín hiệu cảnh báo. Sản xuất và đầu tư có thể sẽ giảm tốc mạnh và doanh số bán lẻ có thể sẽ tiếp tục sụt giảm ” -- Chang Shu, David Qu.
Số liệu tiêu thụ yếu
Tiêu thụ có thể sẽ suy giảm hơn nữa vào tháng 4 sau khi các biện pháp hạn chế di chuyển được mở rộng trên toàn quốc. Các nhà kinh tế kỳ vọng doanh số bán lẻ giảm 6,2% vào tháng trước, mức tệ nhất kể từ đầu năm 2020 khi virus coronavirus lần đầu tấn công Trung Quốc.
Việc ngừng cung cấp dịch vụ ăn uống ở một số tỉnh sẽ giáng một đòn mạnh vào doanh thu dịch vụ ăn uống, vốn chiếm khoảng 10% doanh thu bán lẻ. Doanh số bán ô tô, một thành phần quan trọng khác của doanh số bán lẻ, giảm mạnh nhất trong hai năm vào tháng 4, khi các đợt phong tỏa tại các trung tâm công nghiệp xe hơi ở Thượng Hải và tỉnh Cát Lâm làm gián đoạn sản xuất và khiến người mua không đến được showroom trưng bày.
Sản lượng công nghiệp cũng giảm
Sản lượng công nghiệp có thể cũng chậm lại đáng kể do nhiều hạn chế. Các nhà máy ở các khu vực bị đại dịch buộc phải đóng cửa hoặc duy trì hoạt động hạn chế theo “hệ thống vòng kín”, nơi nhân viên buộc phải ở lại các điểm chỉ định của nhà máy và trải qua các xét nghiệm liên tục để ngăn chặn dịch bùng phát.
Ngay cả khi các nhà máy mở cửa, sản lượng vẫn bị giới hạn bởi tình trạng thiếu nguyên liệu, thời gian trì hoãn kéo dài và sự rạn nứt của chuỗi cung ứng toàn cầu. Tăng trưởng sản lượng công nghiệp dự kiến sẽ suy yếu xuống 0,5% trong tháng 4, theo khảo sát của Bloomberg về các nhà kinh tế. Đó sẽ là tốc độ chậm nhất kể từ tháng 3 năm 2020.
Tăng trưởng đầu tư trong bốn tháng đầu năm có thể giảm xuống 7% từ mức 9,3% trong quý đầu tiên, phần lớn trong tỷ lệ này được hỗ trợ bởi chính phủ thúc đẩy các dự án cơ sở hạ tầng. Đầu tư bất động sản được dự báo sẽ giảm 1,5% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4 so với một năm trước đó, đây sẽ là mức giảm đầu tiên kể từ tháng 5 năm 2020, do doanh số bán hàng và niềm tin vào lĩnh vực này tiếp tục sụt giảm trong bối cảnh đình trệ.