Theo Lan Nha
Investing.com - Bộ Giao thông vận tải đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về tình hình cung ứng vật liệu cho dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.
Tiến độ thi công chậm so với kế hoạch
Ngay sau khi khởi công dự án, Bộ Giao thông vận tải quyết liệt chỉ đạo các đơn vị tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi, tập trung tối đa nguồn lực để tổ chức thi công với mục tiêu năm 2023 sẽ hoàn thành 35% giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, theo Bộ "do khó khăn về nguồn vật liệu xây dựng, giá trị sản lượng sau nửa năm thi công chỉ đạt khoảng 5% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 5%. Theo kế hoạch 6 tháng đầu năm phải đạt 10%". để đảm bảo nguồn vật liệu cho dự án, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà hết sức quan tâm, trực tiếp kiểm tra hiện trường, ban hành các văn bản, công điện, chỉ thị để chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương hướng dẫn và triển khai thủ tục cấp phép, nâng công suất mỏ bảo đảm nguồn vật liệu cho dự án.
Đồng thời, lãnh đạo Chính phủ cũng giao Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải thành lập Tổ công tác kiểm tra, làm việc với các tỉnh, thành phố thuộc khu vực dự án để kịp thời xử lý các vướng mắc liên quan đến khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng.
Trong các ngày từ 3-7/7/2023, Tổ công tác kiểm tra hiện trường khu vực mỏ, làm việc trực tiếp với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh tới Khánh Hòa và các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long để nắm bắt tình hình cung ứng vật liệu xây dựng phục vụ thi công các dự án thành phần và các khó khăn, vướng mắc để giải quyết theo thẩm quyền, kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ.
Mất nhiều thời gian vì các vướng mắt hồ sơ, thủ tục
Bộ Giao thông vận tải cho biết sau khi khởi công từ đầu năm 2023, các chủ đầu tư, nhà thầu phối hợp với các cấp chính quyền và cơ quan chức năng của địa phương chủ động lập hồ sơ đăng ký khối lượng khai thác theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại văn bản số 1441/BTNMT-ĐCKS ngày 18/3/2022.
Tuy nhiên, sau chuyến công tác, làm việc với địa phương ngay đầu tháng 7, Bộ Giao thông vận tải nhận thấy thời gian đầu, hầu hết các địa phương còn lúng túng và chưa kịp thời có văn bản hướng dẫn các nhà thầu trình tự thủ tục. Sau nhiều văn bản chỉ đạo gỡ khó, các địa phương quyết liệt vào cuộc, tích cực phối hợp với các chủ đầu tư, nhà thầu trong việc hoàn thiện thủ tục khai thác vật liệu phục vụ các dự án. Đến nay, trình tự thủ tục cơ bản không còn vướng mắc, tình hình cung ứng vật liệu xây dựng cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 bước đầu đạt được một số kết quả tích cực nhưng còn chậm so với yêu cầu, đặc biệt là các thủ tục về đất đai làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Các vướng mắc trong quá trình thực hiện được Bộ Giao thông vận tải chỉ rõ: một số mỏ giao cho nhà thầu khai thác phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, chuyển mục đích sử dụng đất và phải thông qua Hội đồng nhân dân dự kiến họp từ ngày 12-21/7. Để thực hiện việc này mất rất nhiều thời gian, thường nhà thầu không chủ động được. Bên cạnh đó, một số mỏ qua khu vực rừng trồng, cần phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng rừng nhưng địa phương không có quỹ đất trồng rừng thay thế (như tỉnh Bình Định) phải nộp tiền trồng rừng thay thế về Quỹ bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam.
Theo quy định, thủ tục này rất phức tạp qua các bước như sau:
- UBND tỉnh trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn;
- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát các tỉnh khác trên cả nước có nhu cầu;
- Yêu cầu tỉnh có nhu cầu lập dự toán kinh phí trồng rừng và phê duyệt;
- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác nhận cho địa phương cần nộp tiền về Quỹ;
- UBND tỉnh thực hiện công việc nộp tiền về Quỹ;
- Quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.
Bên cạnh đó, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ chưa cho phép áp dụng cơ chế đặc thù trong việc nâng công suất các mỏ cát đang khai thác khu vực các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa, vì vậy, các địa phương chưa triển khai các thủ tục nâng công suất để bảo đảm nguồn vật liệu cát cho các dự án.
Đối với các mỏ mới giao nhà thầu khai thác theo cơ chế đặc thù, Nghị quyết của Quốc hội và các Nghị quyết của Chính phủ đều yêu cầu nhà thầu thi công thực hiện đánh giá tác động môi trường nhưng theo các hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhà thầu không phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường, chỉ thực hiện cam kết bảo vệ môi trường và thực hiện cải tạo, phục hồi môi trường.
Vì vậy, "các địa phương có tâm lý e ngại, cho rằng các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường không đủ căn cứ pháp lý để thực hiện", Bộ Giao thông vận tải chỉ rõ vướng mắc.