Cần nghiên cứu và tiến tới xóa bỏ room tín dụng

Investing.com -- Cuối năm 2024, tình trạng các ngân hàng chủ động yêu cầu doanh nghiệp vay thêm tiền để kịp giải ngân và đạt chỉ tiêu KPI đã giảm mạnh, làm giảm đáng kể mức tăng trưởng tín dụng kỹ thuật.

Vào ngày 30/12/2024, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã gửi công văn số 10699 tới 28 ngân hàng thương mại về chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025. Công văn yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) kiểm soát tăng trưởng tín dụng năm 2025 như sau:

Dư nợ tín dụng tối đa đến ngày 31/12/2025 = Dư nợ tín dụng ngày 31/12/2024 + [Điểm xếp hạng năm 2023 x 3,5% x (dư nợ tín dụng ngày 31/12/2024 - dư nợ tín dụng vượt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng NHNN thông báo năm 2024 (nếu có))] - các khoản bán dư nợ tín dụng thực hiện bán trong năm 2025 và chưa thu tiền đến thời điểm tính dư nợ tín dụng (nếu có).

Điều này có nghĩa là, chỉ tiêu tín dụng của mỗi TCTD sẽ dựa vào kết quả xếp hạng tín dụng năm 2023, áp dụng hệ số chung cho tất cả các ngân hàng. NHNN dự kiến tăng trưởng tín dụng toàn ngành trong năm 2025 vào khoảng 16%.

Công văn cũng nhấn mạnh rằng, nếu tình hình thực tế cho phép, NHNN sẽ điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng của từng TCTD để bảo đảm cung cấp vốn kịp thời cho nền kinh tế, mà không cần các ngân hàng phải gửi văn bản xin điều chỉnh chỉ tiêu.

Liên quan đến tăng trưởng tín dụng, một lãnh đạo của PGBank cho biết, các ngân hàng đã chủ động phân bổ room tín dụng ngay từ đầu năm để kiểm soát và thực hiện sát sao. Vì vậy, tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng đầu năm 2024 khá chậm, nhưng đã bắt đầu có sự cải thiện từ tháng 4, đặc biệt trong nửa cuối năm. Tuy nhiên, việc tăng tín dụng kỹ thuật vào tháng cuối năm 2024 không còn mạnh mẽ như trước.

“Nhu cầu vay của khách hàng có tăng, nhưng ngân hàng cũng không có nhiều dư địa tăng trưởng cho vay. Thực tế, tại một số ngân hàng làm thực còn không đủ room nên không phải tăng kỹ thuật”, vị lãnh đạo này chia sẻ.

Lãnh đạo của Vietcombank (HM:VCB) cũng cho biết, tín dụng chủ yếu tăng trưởng nhờ nhu cầu từ các doanh nghiệp, trong khi tín dụng tiêu dùng phục hồi chậm. Các ngân hàng tư nhân có tỷ lệ cho vay vào các lĩnh vực bất động sản và xây dựng cao hơn, ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng vượt trội so với toàn ngành. Dư nợ tín dụng cho các doanh nghiệp bất động sản và xây dựng vào cuối quý III/2024 tăng khoảng 10,7%, nhanh hơn mức tăng trưởng chung của toàn ngành, chiếm khoảng 7,9% và 7,8% tổng dư nợ.

Trong khi đó, tín dụng vào lĩnh vực bất động sản có mức tăng trưởng tích cực trong 9 tháng đầu năm 2024 (tăng 16%) nhờ một số dự án nhà ở được triển khai và mở bán. Tuy nhiên, tín dụng cho ngành xây dựng, đặc biệt là xây dựng hạ tầng, vẫn tăng khiêm tốn do tiến độ giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt kỳ vọng.

Các ngân hàng có tỷ trọng dư nợ bất động sản và xây dựng cao trên 20% có thể đến là NCB, Techcombank (HM:TCB), SHB, VPBank (HM:VPB), VietBank, HDBank (HM:HDB), KienlongBank, BVBank. 

Hiện chưa có số liệu chính thức từ các ngân hàng, nhưng bà Trần Thị Khánh Hiền - Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty Chứng khoán MB (MBS) dự báo, tăng trưởng tín dụng của VIB cho cả năm 2024 ở mức 21,5% - sử dụng hết room tín dụng được cấp (đã được nới từ 16% lên hơn 21% từ tháng 11/2024); Techcombank dự kiến đạt 23,5%; HDBank dự kiến đạt 24,7%; VietinBank dự kiến đạt 14,3%; Sacombank (HM:STB) đạt 13,7%; TPBank dự kiến đạt 18%; ACB được điều chỉnh lên mức 18,4%...

Một lãnh đạo ngân hàng cho biết, tình trạng các ngân hàng “xin” doanh nghiệp vay thêm vào cuối năm để đạt chỉ tiêu KPI đã không còn xảy ra như trước. “Có lẽ các ngân hàng đã ‘chán’ tăng trưởng tín dụng kỹ thuật nên cho vay được bao nhiêu báo cáo bấy nhiêu, chứ không xin doanh nghiệp vay thêm để đạt KPI như trước”, vị này chia sẻ.

Trước đó, trong Nghị quyết số 62/2022, Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ nghiên cứu hạn chế và tiến tới xóa bỏ việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng ngân hàng. Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết NHNN đang tiếp tục rà soát để dỡ bỏ dần biện pháp này, mặc dù vẫn phải duy trì công cụ hạn mức tín dụng để kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an toàn cho hệ thống ngân hàng.

Lãnh đạo PGBank cho rằng, việc bỏ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng sẽ giúp các ngân hàng linh hoạt hơn trong việc lên kế hoạch kinh doanh. Tuy nhiên, cũng cần phải xem xét kỹ lưỡng những tác dụng và mặt hạn chế của việc này để đưa ra quyết định cuối cùng. Dù không còn chỉ tiêu tín dụng, nhưng các biện pháp kiểm soát an toàn hệ thống như tỷ lệ an toàn vốn (CAR), tỷ số ROA và ROE vẫn cần được duy trì.

Mặt khác, tín dụng năm 2025 có thể được thúc đẩy bởi các yếu tố sau:

1. Sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam vào năm 2025 nhờ vào việc tăng trưởng sản xuất và thương mại, trong đó có sự tăng trưởng nhu cầu từ cả thị trường trong nước và quốc tế, cùng với chính sách tiền tệ nới lỏng của NHNN.
2. Tỷ lệ giải ngân đầu tư công cao sẽ thúc đẩy nhu cầu tín dụng, tạo việc làm và hỗ trợ nền kinh tế trong giai đoạn phục hồi, đặc biệt là trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn.

Các ngân hàng có thể sẽ tiếp tục đạt tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ vào năm 2025, đặc biệt đối với những ngân hàng sử dụng hiệu quả hạn mức tín dụng trong năm 2024, gia tăng dự phòng nợ xấu và cải thiện chất lượng tài sản, cùng với việc phục hồi biên lãi thuần (NIM). Tín dụng bất động sản và xây dựng dự kiến sẽ tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng ổn định trong năm tới.