Ẩn số tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm

Vietstock - Ẩn số tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm

Các chuyên gia cho rằng, kinh tế vĩ mô Việt Nam trong nửa cuối năm 2025 sẽ tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng tích cực, nhất là sau thời điểm 1/7 - khi việc phân chia lại địa giới hành chính và nhiều luật sửa đổi bắt đầu có hiệu lực. Tuy nhiên, một số yếu tố rủi ro vĩ mô vẫn hiện hữu.

Chính sách thuế và niềm tin thị trường là yếu tố dẫn dắt

Theo PGS (HN:PGS).TS. Nguyễn Hữu Huân - Giảng viên cấp cao, Đại học Kinh tế TPHCM, tình hình kinh tế Việt Nam trong nửa cuối năm 2025 sẽ có nhiều yếu tố tác động đan xen, cả tích cực lẫn rủi ro.

Một trong những sự kiện đáng chú ý là việc chính thức thay đổi địa giới hành chính một số địa phương kể từ ngày 1/7. Tuy nhiên, theo đánh giá ban đầu, thay đổi này mang tính hành chính, không tạo ra những biến chuyển lớn. Yếu tố then chốt vẫn là tâm lý thị trường và thói quen tiêu dùng, đầu tư trong dân cư và doanh nghiệp, sẽ định hình rõ nét hơn bức tranh kinh tế từ nay đến cuối năm.

Biến số đáng quan tâm là chính sách thuế quan đang được đàm phán. Nếu mức thuế mới hợp lý, đặc biệt là thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh trong khu vực, Việt Nam sẽ có cơ hội thu hút thêm dòng vốn đầu tư, từ đó thúc đẩy tiêu dùng và xuất nhập khẩu. Khi niềm tin người tiêu dùng cải thiện, sức mua nội địa cũng sẽ khởi sắc, sẽ tạo cú hích quan trọng cho tăng trưởng.

Ngược lại, nếu thuế quan được thiết lập ở mức cao, đơn cử như tiệm cận với Trung Quốc hoặc chỉ thấp hơn một chút, nhưng vẫn cao hơn các nước trong khu vực như Indonesia, Thái Lan, Malaysia… thì nguy cơ giảm sức cạnh tranh sẽ xuất hiện. Trong kịch bản đó, Việt Nam có thể sẽ đối mặt với rủi ro chảy máu dòng vốn FDI, đặc biệt là với các nhà đầu tư đang tìm kiếm môi trường chi phí thấp để tối ưu lợi nhuận dài hạn.

Một chỉ báo khác đáng lưu tâm là chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất, đã giảm 3 tháng liên tiếp và hiện ở mức dưới 50 điểm - ngưỡng cho thấy sự thu hẹp hoạt động sản xuất. Diễn biến này phản ánh những khó khăn đang tồn tại trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo - vốn là trụ cột xuất khẩu và tăng trưởng của nền kinh tế. Nếu xu hướng này không sớm đảo chiều, triển vọng tăng trưởng trong nửa cuối năm có thể bị kéo lùi đáng kể. Nhìn chung, mọi thứ vẫn đang trông chờ kết quả đàm phán thuế quan.

Chu kỳ tăng trưởng cấu trúc mới

Ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường đại học Nguyễn Trãi - đánh giá, nửa cuối năm 2025 được xem là bản lề cho thập kỷ chuyển mình của Việt Nam.

Từ ngày 01/08/2024, hàng loạt đạo luật trọng yếu như Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản chính thức có hiệu lực. Không chỉ là thay đổi về mặt pháp lý, những luật mới là sự chuyển động toàn diện về thể chế, “đòn bẩy kiến tạo” để kinh tế Việt Nam bứt phá sang một chu kỳ phát triển mới, vững chắc hơn.

Song song đó, hạ tầng đang bước vào thời kỳ kết nối toàn diện. Việc khởi công tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, cơ bản hoàn tất sân bay Long Thành và loạt đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam, cũng như các tuyến liên vùng miền Tây, miền Trung, sẽ tạo động lực tăng trưởng không chỉ về giao thương mà còn định hình lại bản đồ logistics quốc gia. Cùng với đó, hệ thống cảng biển, logistics, khu công nghiệp và chuỗi cung ứng hiện đại sẽ giúp Việt Nam giữ vai trò nổi bật hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngoài ra, bối cảnh quốc tế đang “dịu lại” theo hướng tích cực. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chính thức bước vào chu kỳ giảm lãi suất tạo điều kiện cho các ngân hàng trung ương tại châu Á, trong đó có Việt Nam, ổn định tỷ giá, giảm lãi suất và củng cố niềm tin với thị trường tài chính. Song song đó, Việt Nam đang đẩy nhanh đàm phán thuế tối thiểu toàn cầu và quan hệ thuế với Hoa Kỳ theo hướng tích cực, qua đó mở cửa thu hút thêm các tập đoàn toàn cầu chuyển dòng vốn, nhà máy và trung tâm R&D vào trong nước.

Không dừng lại ở đó, 6 tháng cuối năm sẽ chứng kiến làn sóng đầu tư công được giải ngân mạnh mẽ, FDI tiếp tục tăng trưởng, kiều hối ổn định và dòng vốn quốc tế trở lại mạnh mẽ. Những yếu tố tích cực này đang đặt nền tảng cho một kịch bản GDP tăng trưởng 7.5 - 8% trong năm 2025, không chỉ là mục tiêu, mà là niềm tin có cơ sở.

Lạm phát và tỷ giá là 2 thách thức lớn

TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính ngân hàng dự báo, kinh tế vĩ mô Việt Nam trong nửa cuối năm 2025 sẽ tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng tích cực, nhất là sau thời điểm 1/7 - khi việc phân chia lại địa giới hành chính và nhiều chính sách mới bắt đầu có hiệu lực. Tuy nhiên, một số yếu tố rủi ro vĩ mô vẫn hiện hữu.

Trong đó, lạm phát và tỷ giá đang là 2 thách thức lớn cho nền kinh tế Việt Nam. CPI 6 tháng đầu năm tăng 3.27%, thấp hơn mục tiêu 4.5% của Quốc hội đề ra. Nhưng với các diễn biến khó lường từ chính sách thuế quan của Mỹ, nguy cơ lạm phát trong nửa cuối năm có thể bị đẩy lên cao.

Tỷ giá USD/VND đã tăng 2.5% trong nửa đầu năm và được dự báo sẽ tăng tối thiểu 5% cho cả năm. Trong khi đó, dự trữ ngoại hối ở mức 80 tỷ USD, tương đương 2.5 tháng nhập khẩu - thấp hơn so với ngưỡng an toàn quốc tế là 3 tháng nhập khẩu, cho thấy nền kinh tế vẫn dễ bị tổn thương trước biến động từ bên ngoài, nhất là bất ổn do chính sách thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Việt Nam.

Ngoài ra, việc Quốc hội thông qua 34 luật sửa đổi, cùng với các chính sách như cải cách thủ tục hành chính, giảm thuế VAT, miễn học phí mầm non và tăng đầu tư hạ tầng là những bước tiến thể chế quan trọng. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế vẫn phụ thuộc lớn vào năng lực thực thi ở từng địa phương, sự phối hợp giữa các bộ ngành và tính nhất quán của chính sách.

Khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 40% GDP và tạo ra 85% việc làm. Dù vậy, khối này vẫn gặp nhiều rào cản về việc tiếp cận vốn, chi phí tuân thủ cao, năng lực cạnh tranh thấp và môi trường pháp lý chưa đủ minh bạch. Để tận dụng tốt cơ hội từ các bộ luật mới, cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, giảm chi phí tuân thủ, tăng khả năng tiếp cận tín dụng và đẩy mạnh hỗ trợ đổi mới công nghệ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Ở chiều ngược lại, xuất khẩu đang đối mặt với rủi ro từ chính sách thương mại quốc tế. Dù xuất khẩu sang Mỹ tăng trong nửa đầu năm, các biện pháp hạn chế như áp thuế nhập khẩu từ Việt Nam xuống 20% và 40% với hàng trung chuyển qua Việt Nam có thể tác động mạnh đến xuất khẩu và sản xuất công nghiệp trong thời gian tới.

* UOB điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam 2025 lên mức 6.9%

* GDP quý 2 tăng trưởng tích cực, đạt 7.96%

Cát Lam