Đòn thuế của ông Trump và thế khó của Ấn Độ trong chiến lược năng lượng
Investing.com -- Việc đồng đô la Mỹ liên tục giảm giá đang tạo áp lực lên các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu, khiến họ cân nhắc việc phá giá nội tệ để duy trì lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, phần lớn quốc gia sẽ chưa hành động ngay nhằm tránh làm gia tăng bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu.
Đồng bạc xanh đang lao dốc, kéo theo nhiều biến động trên thị trường tiền tệ quốc tế. Sự không chắc chắn trong chính sách thương mại của Mỹ khiến giới đầu tư rút vốn khỏi cả USD lẫn trái phiếu chính phủ Mỹ. Chỉ số DXY – đo lường sức mạnh USD so với sáu đồng tiền lớn khác – đã giảm gần 9% từ đầu năm và có thể tiếp tục giảm sâu hơn nữa.
Theo khảo sát của Bank of America, có đến 61% nhà quản lý quỹ toàn cầu tin rằng USD sẽ tiếp tục mất giá trong vòng 12 tháng tới – mức bi quan cao nhất trong gần 20 năm qua.
Việc USD suy yếu đã thúc đẩy đà tăng giá của nhiều đồng tiền khác, đặc biệt là các đồng tiền trú ẩn an toàn như yen Nhật, franc Thụy Sĩ và euro, vốn đã tăng 10-11% kể từ đầu năm. Ngoài ra, peso Mexico, đô la Canada, zloty Ba Lan và đồng rúp Nga cũng đều tăng đáng kể.
Nhiều ngân hàng trung ương hoan nghênh xu hướng này. Theo chuyên gia Adam Button từ tỷ giáLive, việc USD giảm giá có thể là tín hiệu tích cực với các nhà hoạch định chính sách toàn cầu. Đối với các nền kinh tế mới nổi đang gánh nhiều nợ bằng USD, việc đô la yếu đi giúp giảm bớt áp lực nợ. Đồng nội tệ mạnh hơn cũng góp phần hạ giá nhập khẩu, hỗ trợ kiểm soát lạm phát và tạo điều kiện giảm lãi suất để thúc đẩy tăng trưởng.
Tuy nhiên, đồng nội tệ tăng giá cũng khiến hàng hóa xuất khẩu trở nên đắt đỏ hơn, làm giảm khả năng cạnh tranh – đặc biệt khi Mỹ đang áp thêm nhiều rào cản thuế quan. Các quốc gia tại châu Á, vốn có nền kinh tế định hướng xuất khẩu mạnh, đang chịu nhiều rủi ro nhất.
Để bảo vệ sức cạnh tranh, một số quốc gia có thể tìm đến các biện pháp như giảm lãi suất, can thiệp thị trường tiền tệ, hoặc trực tiếp phá giá đồng nội tệ. Nhưng hành động này dễ tạo ra phản ứng dây chuyền từ các nước khác và dẫn đến cuộc chiến phá giá.
Phá giá đang được cân nhắc tại một số thị trường mới nổi ở châu Á, theo nhận định của Nick Rees từ Monex Europe. Dù vậy, đây là chiến lược tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ông Wael Makarem từ Exness cảnh báo rằng phá giá có thể kích hoạt lạm phát, làm trầm trọng thêm tình trạng nợ nần, và khiến dòng vốn tháo chạy – chưa kể khả năng bị Mỹ cáo buộc thao túng tiền tệ, kéo theo trừng phạt thương mại.
Alex Muscatelli từ Fitch Ratings cũng cảnh báo rằng đồng nội tệ yếu có thể khiến giới đầu tư nước ngoài rút vốn, gây mất ổn định tài chính. Trong bối cảnh hiện tại, đa phần các ngân hàng trung ương vẫn đang cố gắng giữ bình tĩnh để tránh khơi mào một cuộc chiến tiền tệ quy mô lớn.
Tại Thụy Sĩ, đồng franc tăng giá mạnh khiến hàng xuất khẩu – chiếm hơn 75% GDP – trở nên kém cạnh tranh. Theo Adam Button, nếu xu hướng dòng vốn đổ vào tiếp diễn, Thụy Sĩ có thể buộc phải có biện pháp can thiệp mạnh tay.
Tuy nhiên, phá giá không phải lựa chọn dễ dàng, vì nguy cơ làm bùng phát lạm phát và tăng căng thẳng thương mại. Brendan McKenna từ Wells Fargo nhấn mạnh rằng động thái này có thể bị xem là khiêu khích trong bối cảnh địa chính trị đang nóng lên.
Khả năng phá giá của một quốc gia còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô dự trữ ngoại hối, nợ nước ngoài, cán cân thương mại và độ nhạy cảm với lạm phát nhập khẩu. Những quốc gia có nền tài chính vững và ít phụ thuộc vào nợ ngoại tệ sẽ có nhiều dư địa hơn nhưng vẫn cần hết sức thận trọng, theo McKenna.
Hiện tại, hầu hết ngân hàng trung ương đang chọn giải pháp giữ ổn định để tránh làm rối thêm bức tranh kinh tế toàn cầu.