“Háo hức” là từ ngữ được nhắc tới trong những tuần gần đây của thị trường dầu mỏ. Theo Tạp chí Phố Wall hôm thứ Hai, tương lai của dầu có vẻ tươi sáng.
Đây đúng là một điều kỳ diệu, bởi vì chỉ vài tuần trước, hàng loạt tờ báo khác đã nói rằng ngành công nghiệp dầu mỏ là một cơn ác mộng, tương lai không chắc chắn và thị trường đang cực kì hỗn loạn.
Cả dầu Brent và WTI đều có xu hướng tăng kể từ ngày 13 tháng 5, mặc dù tuần này, mức tăng của dầu không mạnh như tuần trước.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là mặc dù dầu WTI đã tăng 23 đô la và dầu Brent tăng 15 đô la trong 30 ngày qua, cả hai vẫn được định giá tại mức 30 đô la. Mặc dù dầu 30 đô la sẽ tốt hơn dầu 10 đô la hoặc 20 đô la, và sự thay đổi này trông có vẻ khá đáng kể trên biểu đồ, nhưng thực tế là giá vẫn ở mức dưới 50 đô la. Mức giá này cực kì không bền vững đối với hầu hết các nhà sản xuất đá phiến ở Mỹ và giá dưới 40 đô la sẽ gây khó khăn cho nhà sản xuất dầu lớn thứ hai thế giới - Nga.
Biểu đồ hàng tuần của hợp đồng tương lai dầu thô WTI
Mặc dù sản lượng dầu có dấu hiệu đang giảm và nhu cầu dầu có vẻ như đang tăng lên, nhưng dường như yếu tố chính ảnh hưởng đến giá dầu hiện nay là do tâm lí của nhà đầu tư. Và đầy thực sự là một động lực tăng trưởng không hề vững vàng.
Nguồn cung
Sản lượng dầu đang giảm trên toàn cầu, nhưng có những thông tin trái chiều rằng liệu sản lượng sẽ ở mức thấp hay thậm chí tiếp tục giảm vào nửa cuối năm 2020.
Các nhà sản xuất dầu vùng Vịnh như Ả Rập Xê Út, Kuwait và UAE đều thực hiện các đợt cắt giảm như đã hứa trong tháng 5 và đã cam kết sẽ cắt bỏ thêm dầu ra khỏi thị trường, với mức giá 1.2 triệu thùng/ngày hồi tháng 6.
Tuy nhiên, bất ngờ lớn nhất là Nga. Sau nhiều năm không thực hiện được việc cắt giảm sản lượng theo thỏa thuận, dữ liệu chỉ ra rằng sản lượng dầu của Nga đã giảm đáng kể trong tháng Năm. Theo Reuters, Nga đã sản xuất 9.42 triệu thùng/ngày dầu trong khoảng thời gian từ 1/5 đến 19/5 (bao gồm cả khí ngưng tụ). Nếu loại trừ khí ngưng tụ, theo thỏa thuận của Nga cùng với OPEC +, sản lượng của Nga đang ở mức 8.72 triệu thùng/ngày. Con số này chỉ hơn 320.000 thùng/ngày so với hạn ngạch thỏa thuận của Nga, một dấu hiệu rất tốt.
Sản xuất tại Hoa Kỳ cũng đã tiếp tục giảm. EIA ước tính rằng sản lượng trong tuần kết thúc vào ngày 15 tháng 5 đã giảm xuống còn 11,5 triệu thùng/ngày và số lượng giàn khoan dầu khí đang hoạt động ở Hoa Kỳ là thấp nhất kể từ khi EIA bắt đầu lưu giữ hồ sơ vào năm 1987.
Việc cắt giảm sản lượng này đã thúc đẩy giá dầu tăng gần đây, nhưng có những dấu hiệu cho thấy nguồn cung sẽ chưa thể bắt đầu tăng trở lại trong thời gian tới. Alyeska Pipeline (công ty vận hành Đường ống xuyên Alaska) kiểm soát tất cả nhà sản xuất ở Alaska, và họ vừa quyết định giảm các kế hoạch phân phối. Vào tháng Tư, Aleyeska tuyên bố sẽ cắt giảm 10% sản lượng dầu, nhưng hiện tại họ đã quyết định chỉ giảm 5%.
Một số nhà sản xuất dầu của Hoa Kỳ trong khu vực dầu đá phiến đã nói rằng họ sẵn sàng tăng sản lượng khi giá đạt đến một ngưỡng nhất định. Diamondback (NASDAQ: FANG) và Parsley Energy (NYSE: PE) cho biết một khi dầu WTI đạt 30 đô la mỗi thùng, họ sẽ bắt đầu xem xét tăng sản lượng và thậm chí mở các giếng mới. Dầu WTI hiện có giá hơn 30 đô la.
Trong OPEC +, Iraq và Kazakhstan vẫn chưa tuân thủ các cắt giảm sản xuất theo thỏa thuận. Iraq chỉ cắt giảm ít hơn 200.000 thùng/ngày trong số 1 triệu thùng/ngày. Các quốc gia này phải đàm phán cắt giảm với các tổ chức vận hành ngành công nghiệp dầu mỏ, vì vậy quy trình này sẽ không nhanh chóng như ở Ả Rập Xê Út hoặc UAE. Có khả năng Iraq và Kazakhstan chỉ đơn giản đang cổ tình cắt giảm chậm lại để tận dụng mức giá cao hơn và mang lại càng nhiều doanh thu càng tốt khi các nước khác đang nỗ lực cắt giảm.
Nhu cầu
Khi các nền kinh tế bắt đầu mở cửa trở lại, nhu cầu dầu đang tăng lên. Theo GasBuddy, công ty theo dõi việc sử dụng xăng ở Mỹ, nhu cầu xăng đang dần tăng lên từ mức thấp vào đầu tháng Tư. Nhu cầu xăng vẫn thấp hơn gần 20% so với tuần thứ hai của tháng 3 và thấp hơn 25% so với tháng 5 năm 2019, nhưng nhu cầu đang tăng lên.
Các chỉ số quan trọng nhất về nhu cầu dầu tăng đến từ Trung Quốc. Nhu cầu dầu của Trung Quốc đã lên tới 13 triệu thùng/ngày, theo báo cáo từ Bloomberg. Vào tháng Hai, nhu cầu dầu của Trung Quốc đã được báo cáo giảm 20% do phong tỉa. Có một số dấu hiệu cho thấy nhu cầu xăng sẽ tăng trở lại mức cao hơn trước khi bùng phát. Chỉ số giao thông TomTom cho thấy tình trạng tắc nghẽn giao thông ở Bắc Kinh cao hơn bình thường, điều này có thể là do số lượng xe hơi nhiều hơn, mọi người chọn lái xe hơn là sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
Chúng ta vẫn chưa thể nhìn thấy xu hướng này ở các thành phố khác ngoài Trung Quốc. Ngày càng có nhiều người ở London và New York quay lại văn phòng và những người đi làm bị buộc sử dụng xe đạp hoặc đi bộ.
Tâm lí
Nhu cầu dầu đang gia tăng khó khăn hơn so với sản lượng dầu đang giảm. Tuy nhiên, giá dầu - giống như cổ phiếu – lại đang tăng chủ yếu bởi tâm lí nhà đầu tư (do mặt báo liên tục đưa tin tức khả quan). Nhà đầu tư đường như có tâm lí rằng mọi thứ sẽ tốt hơn khi các nền kinh tế mở cửa.
Tuy nhiên, kinh doanh tại nhiều thành phố lớn vẫn bị phong toản và du lịch hàng không vẫn bị suy giảm nghiêm trọng, ngay cả ở những khu vực không còn bị hạn chế. Chúng tôi không biết nỗi sợ virus sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế như thế nào sau khi phong tỏa hoàn toàn kết thúc. Nhưng, sự sụt giảm GDP toàn cầu sẽ ảnh hưởng lớn đến nhu cầu dầu ngay cả khi các hạn chế về du lịch và thương mại được dỡ bỏ. Kết luận là, vẫn còn quá nhiều điều chưa biết về tương lai của ngành dầu mỏ.