Không có cách nào chắc chắn để dự đoán về bong bóng cho bất kỳ tài sản nào, nhưng đâu đó sẽ có những dấu hiệu cảnh báo tương tự về giá trị tài sản đang vượt quá giá trị thực tế. Bằng chứng mới nhất về khả năng bong bóng đến từ sự thành công trông thấy của một số IPO.
Gần đây nhất đó là cửa hàng bán lẻ trực tuyến đồ dùng cho thú cưng Chewy Inc (NYSE:CHWY) khi tăng vọt trong ngày đầu tiên 14/6 lên 88%. Trước đó 1 ngày, nền tảng việc làm freelance Fiverr International (NYSE:FVRR) cũng tăng 90% trong phiên giao dịch đầu tiên, và trong ngày 12/6 công ty bảo mật CrowdStrike Holdings Inc (NASDAQ:CRWD) cũng tăng khoảng 87% trong ngày đầu lên sàn.
Tổng công, có hàng tá IPO tăng vọt ít nhất 50% khi chào sàn trong năm nay theo dữ liệu từ Bloomberg. Sự tăng trưởng ấn tượng này đang khiến cho các thương vụ trở nên sôi nổi, mặc cho Uber Technologies' (NYSE:UBER) dịch vụ chia sẻ chuyến đi nổi tiếng toàn thế giới kết thúc ngày lên sàn của mình giảm gần 8%.
Những con số ấn tượng này nói lên điều gì đối với những người đang theo dõi các bong bóng tài sản? Nếu không cân nhắc mạnh yếu của những công ty mới, một điều khá chắc chắc: nhà đầu tư đang bỏ qua tất cả dấu hiệu cảnh báo về nền kinh tế cũng như khả năng khủng hoảng đến gần.
Trong một khảo sát gần đây đối với các nhà quản lý quỹ toàn cầu từ Bank of America, họ nhận thấy rằng các nhà quản ý cũ đang ở trong giai đoạn tồi tệ như những gì họ từng trải qua trong cuộc khủng hoảng tài chính 1 thập kỷ trước. Khảo sát này cũng nhận định các nhà quản lý quỹ đang dư thừa tiền mặt và thiếu đi tài sản đầu tư hợp lý.
Đương nhiên, gần như là không thể dự đoán được các công ty có thể thành công hay sẽ mang tới thiệt hại cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, lịch sử nói với chúng ta rằng việc thành công bước đầu của IPO không bảo đảm cho thành công trong dài hạn. Theo chuyên gia phân tích từ Bloomberg, các công ty ra mắt kể từ khủng hoảng tài chính và tăng hơn 100% trong ngày giao dịch đầu tiên hầu hết đều đi xuống kể từ đợt tăng đầu tiên.
Tăng trưởng gắn với nợ
Nguyên nhân thường thấy khi IPO sụp đổ là việc đốt tiền mà nhà đầu tư thường bỏ qua khi công ty lựa chọn con đường tăng trưởng gắn với nợ. Ví dụ tiêu biểu đó là Tesla Inc (NASDAQ:TSLA) và Snap (NYSE:SNAP, họ đã có khoảng thời gian ra mắt thành công trong suốt thập kỷ qua, nhưng cả 2 vẫn đang đều đang đốt lượng tiền lớn và vẫn còn cách xa khỏi viễn cảnh tạo ra lợi nhuận bền vững.
Tuy nhiên, song song với ví dụ thất bại, chúng ta cũng có những ví dụ thành công như là Amazon (NASDAQ:AMZN), Google (NASDAQ:GOOGL), và Facebook (NASDAQ:FB) tạo ra của cải khổng lồ cho các nhà đầu tư dài hạn. Điều quan trọng là ta cần chú ý không phải tất cả IPO đều sẽ thành công, đặc biệt là nếu giá trị cổ phiếu được quyết định bởi thị trường.
Beyond Meat Inc (NASDAQ:BYND) cũng là một ví dụ thú vị khi cổ phiếu đã tăng hơn 500% kể từ phiên đầu tiên vào tháng trước. Họ có động lực tốt và sẽ sớm tạo ra lợi nhuận, tuy nhiên khi cổ phiếu tăng giá quá nhanh, một cuộc điều chỉnh mạnh mẽ sẽ khiến giá cổ phiếu đảo điên.
Kể từ thứ Hai vừa qua, nhà đầu tư đã bán ra khoảng 5,87 triệu cổ phiếu Beyond Meat tương ứng với khoảng 51% lượng cổ phiếu thả nổi hoặc cổ phiếu lưu hành có thể giao dịch theo công ty phân tích tài chính S3 Partners.
Lời kết
Đầu tư vào IPO có thể là ván bài thành công trong thời gian ngắn, đặc biệt khi mà dòng tiền lớn đang được đổ vào tìm kiếm ý tưởng mới, nhưng sự khởi đầu tốt không kéo dài mãi mãi. Nhà đầu tư nên cân nhắc những cơ hội này dưới sự hoài nghi. Giá cổ phiếu không thể liên tục tăng trưởng với tốc độ chóng mặt một khi phải đối diện với đoạn đường chông gai phía trước để cho thấy khả năng tăng trưởng bền vững.