Vietstock - Nỗi ám ảnh về bong bóng 2015 tái hiện trên chứng khoán Trung Quốc
Khi tàn dư của cơn ác mộng kinh hoàng của năm 2015 còn trôi qua tâm trí, nhiều cơ quan chức trách lo sợ lịch sử sẽ lặp lại.
Hoạt động giao dịch ký quỹ (margin trading) của nhà đầu tư nhỏ lẻ vốn là nguyên nhân dẫn tới cú sụp tàn khốc của chứng khoán Trung Quốc trong năm 2015. Và đà tăng ấn tượng gần đây của chứng khoán Trung Quốc đang khơi lại ký ức đau buồn đó.
Tình trạng trên xảy ra khi thị trường chứng khoán Trung Quốc nhảy vọt vào đầu tháng 7/2020. Trong 2 tuần đầu tháng, chỉ số Shanghai Composite nhảy vọt 14%, CSI 300 leo dốc hơn 20% và Shenzhen Composite vọt 17%.
Đà tăng nhanh chóng thôi thúc Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) tung ra cảnh báo cho nhà đầu tư tránh xa những công ty cho vay margin bất hợp pháp. Hoạt động giao dịch chứng khoán bằng margin thường đi kèm với rủi ro. Với các giao dịch ký quỹ, nhà đầu tư vay tiền để mua cổ phiếu, nếu thua lỗ sẽ chịu áp lực trả cả vốn lẫn lãi
Trong cuộc phỏng vấn với CNBC vào ngày thứ Ba (21/07), William Ma, Giám đốc đầu tư tại công ty quản lý tài sản Noah Holdings, cho biết công ty ông đang theo dõi giao dịch margin của các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
“Đà leo dốc gần đây là con dao hai lưỡi cho nhà quyết sách Trung Quốc”, ANZ Research cho biết trong báo cáo ngày 20/07. Ngoài ra, ANZ cũng cảnh báo về rủi ro từ hoạt động giao dịch chứng khoán dựa trên margin.
Một mặt, dòng vốn vào này giúp kìm hãm bớt đà tăng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Khi đại dịch Covid-19 ập đến và dội gáo nước lạnh vào giới doanh nghiệp, các cơ quan chức trách đã bơm hàng tỷ Nhân dân tệ vào hệ thống ngân hàng, với mục đích khuyến khích ngân hàng tăng cường cho vay và giảm lãi suất. Kết quả là lượng nợ xấu tại Trung Quốc ngày càng tích tụ theo hiệu ứng quả cầu tuyết.
ANZ nói thêm khi núi nợ doanh nghiệp giảm bớt, áp lực tài khóa cũng sẽ được cởi bỏ phần nào khi Chính phủ Trung Quốc nắm giữ lượng cổ phần lớn tại các doanh nghiệp Nhà nước.
“Mặt khác, nhiều chuyên gia đang lo ngại về rủi ro tài chính liên quan đến hoạt động giao dịch ký quỹ - vốn là nguyên nhân dẫn tới cú đổ đèo tàn khốc năm 2015”, ANZ cảnh báo.
Theo dữ liệu từ China Securities Financial Corporation (CSFC) – vốn tái tài trợ cho hoạt động giao dịch ký quỹ (margin trading) và có sự hỗ trợ về thanh khoản từ NHTW Trung Quốc, giá trị khoản vay margin tháng 6/2020 cao hơn 33% so với tháng 5/2020. Trong tuần đầu của tháng 7/2020, số dư nợ margin tại Trung Quốc tăng 9% lên 1.3 ngàn tỷ Nhân dân tệ, theo South China Morning Post (SCMP).
Một số nền tảng đang tài trợ trái phép cho hoạt động giao dịch ký quỹ với đòn bẩy rất cao. Chỉ với 100 Nhân dân tệ trong tài khoản, nhà đầu tư có thể vay hơn 1,000 Nhân dân tệ (143 USD) để mua chứng khoán, tức đòn bẩy là 10 lần, theo tờ Caixin Global.
Trong năm 2015, bong bóng chứng khoán tại Trung Quốc cũng bị thổi phồng vì hoạt động cho vay ký quỹ phi pháp. Còn nhớ, tại thời điểm đó, chỉ số Shanghai Composite lao dốc hơn 40% so với mức đỉnh chỉ trong vài tuần, theo Reuters. Hơn 5,000 tỷ USD bị “thổi bay” khỏi thị trường Thượng Hải và Thâm Quyến sau khi chạm đỉnh vào tháng 6/2015.
Giới truyền thông Nhà nước Trung Quốc cũng cảnh báo nhà đầu tư về rủi ro trên thị trường.
“Bài học bi thảm về sự biến động bất thường của chứng khoán năm 2015 vẫn còn ám ảnh tâm trí, nhắc nhở chúng ta nên xây dựng một thị trường khỏe mạnh, thịnh vượng theo đúng cách”, tờ China Securities Journal cho biết trong một ấn phẩm.
* Nợ ẩn tại Trung Quốc vọt lên mức 6.16 ngàn tỷ USD
* Kinh tế Trung Quốc phục hồi nhưng chưa hết lo
* GDP Trung Quốc tăng trưởng 3.2% trong quý 2/2020, vượt mọi dự báo
* Khối ngoại tháo chạy khỏi chứng khoán Trung Quốc, bán ròng kỷ lục
Vũ Hạo (Theo CNBC)
