Những người biểu tình ở Myanmar đã chuẩn bị cho cuộc biểu tình chống lại quy định của quân đội vào thứ Hai, bất chấp cuộc đàn áp đẫm máu trước đó khiến ít nhất 18 người thiệt mạng.
Bạo lực bùng phát ở nhiều nơi trên đất nước Myanmar vào Chủ nhật và cảnh sát đã nổ súng vào đám đông ở một số khu vực của thành phố lớn, sau khi đã sử dụng hơi cay và các phát súng cảnh cáo nhưng không giải tán được đám đông.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken lên án việc mà ông gọi là “bạo lực cực đoan” của lực lượng an ninh. Bộ trưởng Ngoại giao Canada, Marc Garneau, gọi việc quân đội sử dụng vũ lực gây chết người đối với người dân của mình là “khủng khiếp”.
Myanmar đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ khi quân đội giành chính quyền và bắt giữ lãnh đạo chính phủ được bầu cử là bà Suu Kyi và phần lớn lãnh đạo đảng của bà vào ngày 1 tháng 2, với cáo buộc chiến thắng của đảng bà trong cuộc bầu cử tháng 11 là gian lận.
Bà Suu Kyi phải đối mặt với cáo buộc sở hữu máy bộ đàm bất hợp pháp và vi phạm luật Thiên tai của đất nước. Phiên tòa tiếp theo của bà diễn ra vào thứ Hai.
Cuộc đảo chính, dẫn đến việc dừng các bước dự kiến hướng tới dân chủ sau gần 50 năm cầm quyền của quân đội, đã thu hút hàng trăm nghìn người biểu tình xuống đường và bị các nước phương Tây lên án.
Tom Andrews, báo cáo viên đặc biệt của Liên hợp quốc về nhân quyền tại Myanmar cho biết rằng cuộc tấn công của quân đội sẽ tiếp tục nên cộng đồng quốc tế cần phải kết hợp để lên án hành động của họ.
Ông đề xuất lệnh cấm vận vũ khí toàn cầu và nhiều biện pháp trừng phạt từ nhiều quốc gia đối với những kẻ đứng sau cuộc đảo chính, trừng phạt các doanh nghiệp của quân đội và chuyển đề xuất từ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc lên Tòa án Hình sự Quốc tế.
“Những hành vi của quân đội đã được lên án nhưng không đủ sức ảnh hưởng. Chúng ta cần phải hành động nhiều hơn nữa”, Andrews nói trong một tuyên bố.
“Cơn ác mộng ở Myanmar đang diễn ra và điều đó sẽ càng trở nên tồi tệ hơn. Thế giới phải hành động”.
Các lễ tưởng niệm nhỏ đã được tổ chức cho các nạn nhân và mọi người thắp nến trước nhà của họ vào Chủ nhật.
Lực lượng an ninh đã có những hành động ‘quá đáng’
Khoảng 10 xe cảnh sát và quân đội đã được triển khai hôm thứ Hai tại một giao lộ ở Yangon, nơi những người biểu tình đã đụng độ với lực lượng an ninh một ngày trước đó, một nhân chứng nói với Reuters.
Một số người biểu tình kêu gọi phá hủy các camera giám sát được chính quyền sử dụng, trong khi những người khác chia sẻ công thức bình xịt hơi cay trên mạng xã hội để sử dụng nếu người biểu tình bị nhân viên an ninh mặc thường phục tấn công.
Những người khác làm tấm chắn kim loại cho những người ở tiền tuyến, để bảo vệ cho họ khi phải đối đầu với cảnh sát và binh lính đã được trang bị đầy đủ vũ khí chiến đấu. Một số lực lượng an ninh chống lại các cuộc đàn áp gay gắt đối với các nhóm phiến quân sắc tộc.
“Tôi tuyên bố quân đội Myanmar là một tổ chức khủng bố”, Thinzar Shunlei Yi, một nhà hoạt động nổi tiếng đăng trên trang Facebook (NASDAQ:FB) của mình để phản ứng lại các vụ tấn công dẫn đến thiệt mạng.
Một ủy ban đại diện cho các nhà lập pháp giành được ghế trong cuộc bầu cử tháng 11 cho biết ít nhất 26 người đã thiệt mạng trong vụ bạo lực hôm Chủ nhật, mà Reuters không thể xác minh.
“Việc sử dụng vũ lực quá mức và các hành vi vi phạm khác của quân đội đang được ghi nhận và họ sẽ phải chịu trách nhiệm”, một thành viên trong ủy ban cho biết trên Twitter.
Quân đội chưa có bất kỳ một phản hồi nào về các cuộc bạo lực hôm Chủ nhật và cảnh sát cũng như phát ngôn viên quân đội cũng đã từ chối trả lời các cuộc gọi.
Trong một bài đăng ngày 28/2, tờ Global New Light of Myanmar do nhà nước điều hành đã cảnh báo “chắc chắn sẽ có hành động nghiêm khắc” chống lại “đám đông chống đối chính phủ” mà quân đội không thể phớt lờ, mặc dù trước đó đám đông đã được kiềm chế.
Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị cho biết ít nhất 270 người đã bị giam giữ vào Chủ nhật, từ tổng số 1.132 đã bị bắt, buộc tội hoặc kết án kể từ cuộc đảo chính.
Một số nhân chứng cho biết họ đã nhìn thấy những người bị cảnh sát dùng vũ lực đối với những người bị bắt trước khi họ bị đưa đi.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Blinken hôm Chủ nhật cho biết Hoa Kỳ vẫn ủng hộ nhân dân Myanmar.
“(Chúng tôi) khuyến khích tất cả các quốc gia cùng chung một tiếng nói để ủng hộ ý chí của người dân”, ông nói trên Twitter.
Sự phản đối cuộc đảo chính đã xuất hiện không chỉ trên đường phố mà còn lan rộng hơn trong các bộ máy dân sự, chính quyền thành phố, tư pháp, giáo dục, y tế và truyền thông.
Các nhà hoạt động trên khắp châu Á đã tổ chức các cuộc biểu tình để ủng hộ, lên tiếng kêu gọi tập hợp liên minh giữa các quốc gia tại châu Á, tổ chức đầu tiên đoàn kết các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ở Thái Lan và Hồng Kông.
Trong khi một số nước phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt hạn chế, các tướng lĩnh vẫn thường từ chối áp lực ngoại giao. Thì các nhà lãnh đạo tại đây đã hứa sẽ tổ chức một cuộc bầu cử mới nhưng không ấn định ngày.
(Theo Reuters)