Investing.com -- Ông Trump dự kiến sẽ ký hơn 200 sắc lệnh và chỉ thị hành pháp ngay sau khi nhậm chức, thể hiện quyết tâm bắt đầu mạnh mẽ nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Trong bài phát biểu nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông sẽ công bố tình trạng khẩn cấp tại biên giới Mỹ - Mexico và ký một loạt sắc lệnh hành pháp để nhanh chóng triển khai chương trình nghị sự của mình.
Theo Fox News, Tổng thống thứ 47 của Mỹ sẽ ký hơn 200 quyết định hành pháp ngay sau khi nhậm chức, trong đó khoảng 50 là sắc lệnh hành pháp, còn lại là các bản ghi nhớ, tuyên bố và chỉ thị hành chính của Nhà Trắng.
Các trợ lý cho biết ông Trump sẽ ngay lập tức bắt tay vào "dọn dẹp hệ thống chính trị đang bị suy thoái và rối ren của đất nước" bằng cách ký một loạt sắc lệnh ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức. Những sắc lệnh và chỉ thị này sẽ liên tục được ký tại nhiều địa điểm, bao gồm tòa nhà quốc hội tại Đồi Capitol, Nhà Trắng và nhà thi đấu Capital One Arena, nơi tổ chức sự kiện ăn mừng sau lễ nhậm chức.
Jason Miller, cố vấn cấp cao của ông Trump, cho biết Tổng thống sẽ bắt đầu ký các văn bản ngay sau khi kết thúc lễ nhậm chức tại Đồi Capitol. Nhiều quyết định sẽ được kết hợp trong một "chỉ thị tổng hợp", nhằm giảm bớt số lượng tài liệu mà ông Trump cần ký lần lượt.
"Đây là danh sách chỉ thị hành chính trong ngày đầu nhậm chức dài nhất lịch sử Mỹ, giữ vững vô số cam kết mà Tổng thống đắc cử đã đưa ra trong giai đoạn vận động tranh cử. Có thể gọi đó là làn sóng chỉ thị khổng lồ, kỷ lục và không ai sánh bằng", một cố vấn của ông Trump bình luận.
Trong cuộc mít tinh với người ủng hộ ở Capital One Arena hôm 19/1, ông Trump nhấn mạnh quyết tâm ban hành loạt chỉ thị và sắc lệnh hành pháp trong ngày đầu nhiệm kỳ. Ông khẳng định đây là "ý tưởng cá nhân", được thực hiện bất chấp can ngăn từ đội ngũ cố vấn.
"Một vài người nói với tôi: 'Thưa ngài, đừng ký quá nhiều trong một ngày, mà hãy làm điều đó trong vài tuần'. Tôi trả lời rằng: 'Mơ đi, chúng ta có nhiều việc trong những tuần tới. Phải ký ngay'. Cứ nói để lại và làm sau thì chẳng bao giờ xong việc", ông Trump kể lại.
Tổng thống đắc cử Mỹ thêm rằng những người ủng hộ không cần phải lo lắng vì ông "vẫn còn nhiều thứ khác để ký" trong tương lai. "Tôi sẽ không bao giờ ngừng lại", ông nói.
Một nhóm nghị sĩ đảng Cộng hòa đã họp riêng với Phó chánh văn phòng Nhà Trắng phụ trách chính sách Stephen Miller trong chiều 19/1, nhằm thông báo trước về một số sắc lệnh hành pháp dự kiến ban bố trong ngày đầu nhiệm kỳ của ông Trump.
Các nghị sĩ bày tỏ lo ngại rằng số lượng sắc lệnh mà ông Trump dự tính ký có thể quá lớn và dễ bị bác bỏ trong vài tháng tới, nếu phe Dân chủ và các tổ chức xã hội yêu cầu tòa án can thiệp. Mặc dù các sắc lệnh và chỉ thị hành pháp của ông Trump không cần thông qua quốc hội và có hiệu lực gần như ngay lập tức, nhưng chúng có thể bị các thẩm phán ra phán quyết ngừng thi hành.
Phần lớn các chỉ thị mà ông Trump dự định ban hành sau khi nhậm chức sẽ nhằm khôi phục những chính sách từ nhiệm kỳ đầu của ông, những chính sách đã bị Tổng thống Joe Biden vô hiệu hóa trong 4 năm qua. Bên cạnh đó, ông Trump cũng sẽ ưu tiên thực hiện các cam kết quan trọng nhất với cử tri, bao gồm các vấn đề về năng lượng, trục xuất người nhập cư bất hợp pháp và ân xá cho những người tham gia bạo loạn Đồi Capitol năm 2021.
Về vấn đề nhập cư, sau khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới phía nam và đóng cửa biên giới, ông Trump sẽ triển khai kế hoạch trục xuất quy mô lớn và ký một "loạt sắc lệnh hành pháp lịch sử" nhằm "đưa hàng triệu người nước ngoài phạm tội trở về nơi họ xuất phát".
Ngoài ra, ông Trump cũng dự định ký sắc lệnh ngay lập tức đình chỉ quyền cấp công dân cho người nước ngoài sinh ra trên đất Mỹ. Sắc lệnh này mâu thuẫn với quy định trong hiến pháp Mỹ và có thể bị tòa án ngừng thi hành, nhưng ông Trump có thể vẫn quyết định ban hành với quan điểm "ký trước, kiện tụng sau".
Trong vấn đề an ninh, ông Trump sẽ chỉ đạo xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa theo kiểu "Vòm Sắt" hoàn toàn do Mỹ sản xuất. Ông sẽ yêu cầu công bố số tài liệu mật còn lại liên quan các vụ ám sát John F. Kennedy, Robert F. Kennedy và Martin Luther King Jr.
Ông Trump sẽ coi hàng loạt băng đảng ma túy là tổ chức khủng bố nước ngoài và chỉ đạo chính quyền khôi phục Quy trình Bảo vệ Di trú trong nhiệm kỳ đầu, còn gọi là "Ở lại Mexico". Theo quy trình này, những người từ Mexico đến Mỹ để xin tị nạn sẽ phải ở lại Mexico cho đến khi đơn xin tị nạn được chấp thuận, thay vì tạm thời cư trú trên lãnh thổ Mỹ để chờ phán quyết của tòa án.
Tổng thống đắc cử Mỹ dự kiến sẽ tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về năng lượng, mở ra cơ hội tăng cường sản xuất năng lượng trong nước, đồng thời điều chỉnh chính sách quản lý đất đai để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc cấp phép khai thác dầu khí. Ông cũng có thể tạm dừng cấp phép cho các dự án điện gió ngoài khơi, chấm dứt các quy định bắt buộc về xe điện dưới chính quyền Tổng thống Biden và rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris.
Bên cạnh đó, ông Trump dự định ban hành lệnh ân xá toàn diện cho những người bị kết án liên quan đến vụ bạo loạn tại Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021. Hơn 1.600 người đã bị buộc tội hình sự hoặc vi phạm pháp luật liên bang liên quan đến sự kiện này, trong đó khoảng 465 người vẫn đang thụ án tù.
Loạt sắc lệnh hành pháp và chỉ thị hành chính này có thể giúp ông Trump điều chỉnh nhiều chính sách của Tổng thống Biden. Trong một số trường hợp, các quyết định này có thể vượt qua quyền hạn của Quốc hội, nhưng sẽ ít bị trở ngại do đảng Cộng hòa kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện.
Tuy nhiên, quyền lực hành pháp của Tổng thống Mỹ cũng có giới hạn, đặc biệt là khi các quyết định này bị khiếu nại tại tòa án. Dù ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ đầu tiên vào năm 2017 với nhiều sắc lệnh hành pháp gây tranh cãi, nhưng chỉ một số ít trong số đó được tòa án giữ nguyên, còn lại phần lớn đã bị các thẩm phán bác bỏ.