Mặc dù là một trong những công ty tuyên bố rời Nga sớm nhất ngay từ đầu tháng 3, tuy nhiên cho tới tận tháng 10, Exxon Mobil vẫn chưa thể hoàn toàn “dứt áo ra đi” do còn cổ phần 30% trong dự án dầu khí Sakhalin-1, dự án lớn nhất tại Moscow.
Theo thông báo mới nhất của “gã khổng lồ” dầu mỏ đưa ra hôm 17/10, Exxon đã rời khỏi Nga mà không nhận được bất kỳ khoản bồi thường nào từ dự án Sakhalin-1.
Điều này xảy ra sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi đầu tháng 10 đã "đơn phương chấm dứt" lợi ích của họ trong dự án dầu khí bằng một sắc lệnh chuyển giao cổ phần của Exxon trong liên doanh sản xuất dầu cho một công ty do chính phủ kiểm soát.
Người phát ngôn của Exxon cho biết: “Chúng tôi đã nỗ lực hết sức để can dự với chính phủ Nga và các bên liên quan khác”. Công ty cho biết đã "rời khỏi Nga một cách an toàn". Người phát ngôn từ tập đoàn dầu mỏ từ chối bình luận về việc tranh chấp số cổ phần nắm giữ tại Sakhalin-1.
Thực chất, Exxon đã cố gắng từ bỏ hoạt động của Sakhalin-1 kể từ ngày 1/3, khi tuyên bố sẽ từ bỏ toàn bộ tài sản hơn 4 tỷ USD của mình tại Nga, để ngỏ khả năng bán Sakhalin-1. Công ty cho biết sẽ "phối hợp chặt chẽ" việc chuyển giao hoạt động với các đối tác, bao gồm công ty Rosneft của Nga, ONGC Videsh của Ấn Độ và SODECO của Nhật Bản để đảm bảo dự án sẽ được chuyển giao an toàn.
Tuy nhiên, đến tháng 8, Tổng thống Putin đã ký một sắc lệnh, theo đánh là của Exxon, là khiến lối thoát an toàn của công ty thu hẹp lại. Và vào ngày 7/10, ông Putin chính thức ra ký một sắc lệnh thành lập một nhà điều hành mới cho dự án dầu khí Sakhalin-1.
Sắc lệnh này giúp chính phủ Nga có toàn quyền quyết định liệu các cổ đông nước ngoài có thể giữ lại cổ phần trong dự án hay không. Các đối tác nước ngoài của Sakhalin-1 sẽ có một tháng sau khi công ty mới của Nga được thành lập để yêu cầu chính phủ Nga chia cổ phần trong tổ chức mới.
Tập đoàn Dầu khí Tự nhiên của Ấn Độ có kế hoạch mua cổ phần trong thực thể mới của Nga sẽ quản lý dự án Sakhalin-1, tìm cách giữ lại 20% cổ phần trong tài sản, nguồn tin của Reuters cho biết.
Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Yasutoshi Nishimura cho biết Nhật Bản sẽ quyết định phải làm gì đối với dự án dầu khí Sakhalin-1 ở Viễn Đông của Nga sau khi xem xét chi tiết sắc lệnh của Moscow.
Tính đến tháng 7, sản lượng tại dự án Sakhalin-1 đã giảm 10.000 thùng/ngày (bpd), từ mức 220.000 thùng/ngày trước khi chiến sự tại Ukraine nổ ra. Sản lượng này vừa đủ để cung cấp khí đốt tự nhiên giữ cho đèn chiếu sáng ở Khabarovsk và Vladivostok của Nga.
Nga: Công dân của các nước áp giá trần khí đốt sẽ phải trả giá