Elon Musk và đặc quyền dữ liệu DOGE – Ưu thế chưa từng có trong lịch sử?

Investing.com - Trong hơn bốn tháng lãnh đạo đơn vị DOGE – Bộ Hiệu quả Chính phủ được thành lập dưới thời Tổng thống Donald Trump – tỷ phú Elon Musk đã được cấp quyền truy cập sâu rộng vào hàng loạt hệ thống dữ liệu liên bang. Một cuộc điều tra gần đây của The Washington Post cho thấy DOGE đã được trao quyền tiếp cận thông tin tại ít nhất bảy cơ quan chính phủ lớn, bao gồm dữ liệu về hợp đồng, bí mật thương mại, thuật toán tài chính, và cả các cuộc điều tra nội bộ nhạy cảm.

DOGE được thành lập với mục tiêu tuyên bố là "loại bỏ lãng phí" trong bộ máy liên bang. Tuy nhiên, giới chuyên gia và các đối thủ cạnh tranh của ông Musk đang bày tỏ lo ngại sâu sắc: lượng dữ liệu mà DOGE có thể truy cập – và những mối liên hệ chặt chẽ giữa các nhân sự DOGE và tập đoàn của ông Musk – đang tạo ra một lợi thế phi thường chưa từng có cho một doanh nhân trong lịch sử hiện đại nước Mỹ.

Quyền truy cập ở “tầng Thượng đế”

Ngay từ những ngày đầu thành lập, DOGE đã được Tổng thống Trump cấp quyền tiếp cận “toàn bộ dữ liệu chưa phân loại của chính phủ.” Tận dụng vị trí là “nhân viên đặc biệt của chính phủ” – một dạng bổ nhiệm cho phép giữ các vai trò trong khu vực tư nhân – ông Musk vẫn giữ quyền điều hành Tesla (NASDAQ:TSLA), SpaceX, xAI và nền tảng X trong thời gian lãnh đạo DOGE.

Tại Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB), DOGE được cấp quyền truy cập gần như tuyệt đối. Đây là nơi lưu trữ dữ liệu thuật toán, mô hình AI, chiến lược nội bộ của các công ty như PayPal (NASDAQ:PYPL), Cash App và Zelle – những đối thủ trong tham vọng biến nền tảng X của ông Musk thành một "siêu ứng dụng tài chính". Một cựu quan chức CFPB gọi quyền truy cập này là cấp độ “God tier” – điều chưa từng xảy ra với bất kỳ cá nhân nào ngoài chính phủ.

Tại NASA, DOGE cũng tiếp cận hàng loạt thông tin chi tiết về hơn 13.000 hợp đồng và khoản tài trợ, bao gồm cả lý do nên giữ, hủy hay cắt giảm mỗi hợp đồng. Đây là những dữ liệu vượt xa thông tin công khai, có thể giúp các công ty của ông Musk định hình chiến lược đấu thầu chính xác và hiệu quả hơn nhiều so với đối thủ.

Mặc dù hiện chưa có bằng chứng cho thấy Musk hay các công ty của ông sử dụng dữ liệu chính phủ để thu lợi trực tiếp, nhiều đối thủ vẫn lo ngại về khả năng rò rỉ hoặc lạm dụng thông tin nhạy cảm. Một số doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không vũ trụ và thanh toán điện tử đã tổ chức các cuộc họp nội bộ để đánh giá rủi ro, nhưng không dám lên tiếng công khai vì lo sợ bị trả đũa hoặc mất hợp đồng chính phủ.

Tại Bộ Lao động – nơi điều tra các vụ vi phạm an toàn lao động – DOGE được yêu cầu “được hỗ trợ tối đa, không chất vấn”. Dữ liệu tại đây bao gồm danh tính những người tố cáo các vấn đề an toàn tại Tesla và SpaceX, cũng như thông tin điều tra nội bộ có thể ảnh hưởng đến danh tiếng hoặc vị thế pháp lý của các công ty dưới quyền ông Musk. Theo luật, những thông tin này lẽ ra phải được bảo mật tuyệt đối.

Mối lo ngại kéo dài và hậu DOGE

Mặc dù ông Musk đã tuyên bố rút khỏi vai trò tại DOGE sau khi vấp phải tranh cãi về ngân sách và mâu thuẫn công khai với ông Trump, tác động từ thời gian ông điều hành đơn vị này vẫn đang kéo dài. Một số nhân sự DOGE đã chuyển sang vị trí chính thức tại các cơ quan chính phủ, trong khi các vụ kiện từ công đoàn và nhóm giám sát vẫn đang diễn ra, chất vấn tính hợp pháp và đạo đức của việc cấp quyền truy cập dữ liệu cho đơn vị này.

Các chuyên gia cảnh báo rằng, cho dù ông Musk không còn tại vị, lượng thông tin mà DOGE đã tiếp cận vẫn đủ để mang lại lợi thế dài hạn cho các công ty của ông trong đấu thầu, mở rộng thị phần hoặc đơn giản là hiểu rõ đối thủ và chính phủ đang cần gì.

“Không một doanh nhân nào khác trên thế giới có trong tay đặc quyền như vậy,” một nhóm luật sư đại diện cho các nguyên đơn trong vụ kiện DOGE viết trong hồ sơ tòa án. “Và điều đó không phải là ngẫu nhiên.”

(Theo The Washington Post)