Theo Dong Hai
Investing.com – Thị trường Việt Nam khởi động phiên giao dịch đầu tháng 12 với các tin tức: báo cáo mới công bố của IHS Markit, PMI tháng 11 của Việt Nam tăng nhẹ lên 52,2 điểm so với 52,1 điểm trong tháng 10, tình trạng thiếu hụt lao động và áp lực lạm phát gia tăng sẽ đe dọa quá trình phục hồi ngành sản xuất Việt Nam. Sau khi chững lại trong tháng 9, tín dụng bật tăng trở lại trong tháng 10-11… Dưới đây là nội dung chính tin tức hôm nay thứ Tư ngày 1/12.
1. Ngành sản xuất Việt Nam tiếp tục áp lực trước lạm phát, thiếu lao động
Các điều kiện kinh doanh tổng thể trong lĩnh vực sản xuất của Việt Nam đã cải thiện tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 11, nhưng những lo ngại về đại dịch COVID-19, và kéo theo là tình trạng thiếu hụt lao động, đã cản trở tăng trưởng. Trong khi đó, áp lực lạm phát tiếp tục gia tăng, với cả chi phí đầu vào và giá cả đầu ra đều tăng với mức độ cao nhất kể từ tháng 4/2011.
Số lượng đơn đặt hàng mới tăng tháng thứ hai liên tiếp khi các hạn chế do đại dịch trong những tháng gần đây đã thúc đẩy nhu cầu trong lĩnh vực sản xuất. Đây là tốc độ tăng nhanh và mạnh nhất kể từ tháng 4. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng tiếp tục tăng, nhưng mức tăng chỉ là khiêm tốn khi COVID-19 tiếp tục kìm hãm thương mại quốc tế. Số lượng đơn đặt hàng mới tăng và mức độ hạn chế do dịch bệnh giảm đi so với thời gian trước trong năm giúp các nhà sản xuất có thể tiếp tục tăng sản lượng trong tháng 11, theo báo cáo mới công bố của IHS Markit.
Theo IHS Markit, trong khi tốc độ tăng số lượng đơn đặt hàng mới nhanh hơn, sản lượng lại không được như vậy khi hầu như chỉ tăng với tốc độ như trong tháng 10. Một số công ty cho biết tình trạng thiếu hụt lao động đã làm hạn chế sản xuất. Một số người trả lời khảo sát cho biết công nhân đã lo lắng về đại dịch, và do đó ngần ngại không muốn trở lại làm việc, khiến các nhà sản xuất khó tăng được lực lượng lao động để đáp ứng khối lượng công việc tăng. Việc làm tiếp tục giảm đáng kể, từ đó kéo dài thời kỳ giảm hiện nay thành 6 tháng. Điều này dẫn đến lượng công việc tồn đọng đã tăng tháng thứ ba liên tiếp. Những lo lắng về đại dịch cũng làm ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà sản xuất khi tâm lý kinh doanh đã giảm so với tháng 10. Tuy nhiên, các công ty vẫn lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng trong năm tới khi có những hy vọng rằng tình trạng sức khỏe cộng đồng sẽ cải thiện.
Ngoài ra, giá dầu và chi phí vận tải tăng, cộng với tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu, đã góp phần làm giá cả đầu vào tiếp tục tăng trong tháng 11. Hơn nữa, tốc độ tăng đã nhanh hơn tháng thứ ba liên tiếp và là nhanh nhất kể từ tháng 4/2011. Điều này cũng đúng với giá cả đầu ra khi chỉ số này đã tăng nhanh hơn nhiều so với tháng 10 khi các công ty chuyển giao gánh nặng chi phí sang cho khách hàng. Dữ liệu chỉ số phản ánh những khó khăn trong việc mua hàng hóa đầu vào, cho thấy thời gian giao hàng của nhà cung cấp tiếp tục bị kéo dài đáng kể. Tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu, sự suy giảm năng lực của khâu chuyển hàng và những khó khăn trong hoạt động vận tải do đại dịch COVID-19 đã góp phần làm kéo dài thời gian giao hàng. Tuy nhiên, lần suy giảm hoạt động này là nhẹ nhất trong 6 tháng.
2. Tín dụng bật tăng trở lại trong tháng 10-11
Vào quý III, do tình hình dịch bệnh khiến việc giải ngân chững lại. Tuy nhiên, sau khi chấm dứt giãn cách, nhu cầu tín dụng tăng nhanh. Sức bật của tín dụng được thể hiện qua con số vừa được lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước tiết lộ. Từ đầu năm đến cuối tháng 11, tăng trưởng dư nợ toàn nền kinh tế đạt 10,1%.
Cuối tháng 10, con số này là 8,7% và cuối tháng 9 là 7,17%. Trong 2 tháng sau khi phần lớn các địa phương mở cửa trở lại, tín dụng tăng gần 3 điểm phần trăm, bằng gần một nửa 3 quý trước, tương đương khoảng 200.000 tỷ đồng. Trong tháng 9 - thời gian giãn cách, tín dụng giảm 0,23 điểm phần trăm, tương đương khoảng 30.000 tỷ đồng.
Quý IV hàng năm vẫn được xem là thời gian bứt tốc của các ngân hàng. Năm 2020, trong 3 tháng cuối năm, tăng trưởng tín dụng đã nâng từ 6% lên trên 12%. Giải ngân quý cuối năm có thể tương đương tổng ba quý trước.
Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất thấp cũng được nhận định là yếu tố thu hút khách hàng. Mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm 1% trong năm 2020 và xu hướng này vẫn tiếp tục trong năm 2021 với mức giảm khoảng 0,66%.
Ngoài ra, các ngân hàng cũng đã có nhiều chương trình ưu đãi, kích thích tín dụng, bù đắp lại khoảng thời gian chững lại vì giãn cách. Đơn cử Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (HM:VPB) có chương trình cho vay mua bất động sản với lãi suất từ 5,9%/năm đến 31/12; Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (HM:STB) cũng công bố dành 10.000 tỷ đồng cho khách hàng cá nhân vay vốn sản xuất kinh doanh, mua - xây sửa bất động sản, mua xe ô tô với lãi suất chỉ từ 6,5%/năm, thời hạn ưu đãi lên đến 12 tháng; Ngân hàng TMCP Tiên Phong (HM:TPB) phối hợp với Ford (NYSE:F) Việt Nam ưu đãi độc quyền dành riêng cho khách hàng vay mua xe Ford Transit Luxury… Theo NHNN chi nhánh TP HCM, giải ngân tín dụng ưu đãi lãi suất trên địa bàn tăng 120% so với gói tín dụng 11 tổ chức tín dụng đăng ký vào đầu năm.
Mặt khác, NHNN cũng đã nới hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng trong quý IV với mức tăng 1-6 điểm phần trăm tùy từng đơn vị, đây là cơ sở để các tổ chức tín dụng “bung sức” trong những tháng mùa vụ. TPBank là ngân hàng được cấp 'room' tăng trưởng cao nhất với 23,4% cho năm 2021, tăng so với mức 17,4% trước đó. Ba ngân hàng khác được giao tăng trưởng tín dụng trên 20% trong năm nay gồm Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (HM:TCB) 22,1%, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (HM:MSB) 22% và Ngân hàng TMCP Quân đội (HM:MBB) 21%. Các ngân hàng khác cũng được nới room tín dụng như Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (HM:VIB) 19,1%, VPBank 17,1%, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (HM:VCB) 15%...
Thận trọng giải ngân, kiểm soát nợ xấu
Dù quan điểm của NHNN là không kìm hãm giải ngân và nới "room" tín dụng với các ngân hàng đủ tiêu chuẩn để hỗ trợ vốn cho nền kinh tế, cơ quan này vẫn có sự thận trọng. Hiện nay, theo đánh giá của các ngân hàng, có 4 yếu tố để NHNN nâng hạn mức tín dụng.
- Thứ nhất là chỉ số tài chính, quản trị rủi ro của mỗi ngân hàng gồm hệ số an toàn vốn (CAR), nợ quá hạn, nợ xấu...
- Thứ hai là mức độ phân tán về các lĩnh vực cho vay trong cơ cấu dư nợ. Thứ ba là các ngân hàng phải tham gia các chương trình hỗ trợ nền kinh tế như giảm lãi vay, cơ cấu nợ...
- Cuối cùng là ngân hàng có tham gia vào những chương trình hỗ trợ khác như cứu trợ ngành hàng không.