Làn sóng IPO bùng nổ giữa "cơn say" chứng khoán

Vietstock - Làn sóng IPO bùng nổ giữa "cơn say" chứng khoán

Thị trường chào bán cổ phiếu lần đầu (IPO) của Việt Nam đang trải qua giai đoạn sôi động chưa từng thấy, được thúc đẩy bởi đà tăng mạnh của chứng khoán, những thay đổi quy định mới và sự bùng nổ tín dụng.

Hai tuần trước, TCBS - công ty chứng khoán thuộc Techcombank - đã huy động thành công 410 triệu USD, đưa định giá công ty lên mức 4 tỷ USD. Đây là một trong những đợt IPO lớn nhất của Việt Nam trong những năm gần đây, với quy mô tương đương gần một nửa tổng giá trị 36 đợt IPO đã diễn ra tại Malaysia (thị trường IPO lớn nhất Đông Nam Á) từ đầu năm đến nay.

Từ đầu năm 2025, ông lớn quỹ đầu tư Dragon Capital dự báo rằng 13 công ty, bao gồm Techcom Securities, sẽ trở thành công ty đại chúng tại Việt Nam vào năm 2028. Theo ước tính, các công ty này sẽ có tổng vốn hóa thị trường lên đến 47.5 tỷ USD, tương đương khoảng 14% giá trị thị trường chứng khoán Việt Nam hiện tại.

So với chỉ 1 đợt IPO trong năm 2024 và 3 đợt trong năm 2023, làn sóng IPO hiện nay đang ấn tượng hơn rất nhiều. Ông Nguyễn Thế Minh, Trưởng bộ phận nghiên cứu và phát triển tại CTCK Yuanta Việt Nam, cho biết: "Nếu các công ty có kế hoạch phát hành IPO, họ không muốn bỏ lỡ đợt sóng này". Ông cũng cho rằng đà tăng của cổ phiếu và quy định mới được thông qua nhằm rút ngắn thủ tục niêm yết đang kích thích sự nhiệt tình của thị trường.

Chỉ số VN-Index đã tăng hơn 30% từ đầu năm đến nay, dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về hiệu suất, theo dữ liệu của LSEG. Trong làn sóng này, Vinpearl - bộ phận nghỉ dưỡng của tập đoàn Vingroup - đã huy động được khoảng 190 triệu USD trong đợt IPO vào tháng 5, đánh dấu sự trở lại thị trường sau hơn một thập kỷ hoạt động dưới hình thức công ty tư nhân.

Gần đây, thêm nhiều doanh nghiệp lớn cũng đã công bố kế hoạch IPO, bao gồm Công ty cổ phần Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) - công ty con của Tập đoàn Hòa Phát - và VPBankS - công ty chứng khoán của VPBank. Theo Dragon Capital, danh sách các đợt niêm yết tiềm năng còn có thể bao gồm VPS - công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam tính theo thị phần, và chuỗi nhà thuốc Long Châu thuộc Tập đoàn FPT.

Sự bùng nổ của thị trường được hỗ trợ một phần bởi đợt tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ, bao gồm cả hoạt động cho vay ký quỹ, điều này đang làm dấy lên lo ngại về nguy cơ hình thành bong bóng giá tài sản. Tỷ lệ tín dụng trên GDP của Việt Nam hiện đã cao hơn gấp 3 lần so với mức trung bình của các nền kinh tế mới nổi và thu nhập trung bình.

Hoàng Huy, Chuyên gia chiến lược cổ phiếu tại CTCK Maybank Securities Vietnam, cho rằng làn sóng IPO từ các công ty chứng khoán được thúc đẩy chủ yếu bởi nhu cầu bổ sung vốn để đáp ứng các yêu cầu quy định mới và để hỗ trợ hoạt động cho vay ký quỹ.

Nhà đầu tư ngoại vẫn thận trọng

Mặc dù có nhiều thông tin tích cực, nhà đầu tư nước ngoài vẫn tỏ ra thận trọng với thị trường Việt Nam. Triển vọng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi bởi FTSE Russell - dự kiến sớm nhất có thể được công bố vào ngày 08/10 (giờ Việt Nam) - đã làm tăng sự quan tâm, nhưng chưa tạo ra dòng vốn mới đáng kể.

Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính rằng khoảng 5 tỷ USD dòng vốn nước ngoài ròng, bao gồm cả từ nhà đầu tư thụ động và chủ động, có thể sẽ chảy vào thị trường trước và sau khi nâng hạng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài đã giảm đáng kể sự hiện diện của họ trên sàn HOSE.

Cụ thể, khối ngoại đã bán ròng khoảng 90 ngàn tỷ đồng (tương đương 3.4 tỷ USD) từ đầu năm, khiến tỷ lệ sở hữu nước ngoài giảm xuống còn khoảng 15.5% trong tháng này, thấp hơn nhiều so với mức 17% vào năm 2024 và gần 19% vào cuối năm 2023.

"Nhà đầu tư nước ngoài đang bán ra do lo ngại về biến động tỷ giá và để chốt lời sau khi thị trường Việt Nam tăng mạnh, nhưng điều này không có nghĩa là họ đang hoàn toàn rút khỏi thị trường Việt Nam”, ông Huy của Maybank nhận định.

Vũ Hạo (Theo Reuters)