IR: Từ “người đưa tin” đến “người đồng hành chiến lược”

Vietstock - IR: Từ “người đưa tin” đến “người đồng hành chiến lược”

Trong hơn một thập kỷ qua, vai trò của Quan hệ Nhà đầu tư (Investor Relations – IR) tại các doanh nghiệp niêm yết đã không ngừng chuyển biến. Nếu như trước đây IR đơn thuần là cầu nối thông tin, một bộ phận hậu cần của truyền thông hoặc thư ký công ty, thì ngày nay IR đã trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình hoạch định chiến lược, không chỉ với doanh nghiệp mà cả trong kỳ vọng và đánh giá của nhà đầu tư tổ chức.

Từ góc nhìn của công ty quản lý quỹ, chúng tôi chứng kiến rõ ràng rằng IR đang chuyển từ một chức năng phụ trợ sang vị thế trung tâm trong quá trình xây dựng niềm tin, thiết kế thương hiệu cổ phiếu và dẫn dắt dòng vốn chiến lược. Đó không chỉ là sự tiến hóa về vai trò, mà là sự thay đổi về tư duy.

Khi nhà đầu tư không chỉ mua cổ phiếu, mà mua niềm tin

Nhà đầu tư tổ chức, đặc biệt là những nhà đầu tư dài hạn, không đơn thuần ra quyết định dựa trên báo cáo tài chính hay triển vọng ngành, mà ngày càng quan tâm đến chất lượng minh bạch, khả năng tương tác và mức độ cam kết của doanh nghiệp. Những yếu tố đó không nằm ở con số, mà nằm ở cách doanh nghiệp "nói chuyện" với thị trường. Đó chính là vai trò của IR - không chỉ truyền đạt thông tin, mà kiến tạo niềm tin.

Trong thực tế, không ít doanh nghiệp hoạt động hiệu quả về tài chính, nhưng giá cổ phiếu kém hấp dẫn, thanh khoản thấp và không thu hút được dòng vốn tổ chức. Lý do đến từ khoảng trống trong năng lực IR như thông tin không đầy đủ, thiếu minh bạch, hoặc xây dựng mối quan hệ với nhà đầu tư chỉ mang tính hình thức.

Ngược lại, các doanh nghiệp có đội ngũ IR chuyên nghiệp, tư duy chiến lược, luôn duy trì sự hiện diện tích cực trước công chúng đầu tư, kể cả trong giai đoạn thị trường khó khăn, thường tạo được vị thế vững vàng. Những cái tên tiêu biểu như HDBank, Vietjet hay FPT là minh chứng rõ ràng. HDBank đã xây dựng đội ngũ IR tích hợp vào chiến lược quản trị, luôn sẵn sàng đối thoại với cổ đông tổ chức, cập nhật xuyên suốt và chủ động cả về nội dung công bố và các chương trình IR thường niên. Vietjet không chỉ dẫn đầu về công bố minh bạch mà còn tích cực tổ chức roadshow quốc tế, truyền tải một câu chuyện phát triển bài bản, đầy cảm hứng về doanh nghiệp Việt hội nhập toàn cầu.

Từ “người đưa tin” đến “người đồng hành chiến lược”

Thị trường cũng đánh giá cao những doanh nghiệp mà đội ngũ IR không chỉ thực hiện nhiệm vụ công bố thông tin theo luật định, mà được tham gia vào các cuộc họp hoạch định chiến lược cùng Ban điều hành và Hội đồng quản trị.

Ở đó, IR không còn là người "viết thông cáo báo chí", mà trở thành "người phiên dịch chiến lược", chuyển tải thông điệp nội bộ thành thông điệp thị trường một cách có định hướng, phù hợp với kỳ vọng nhà đầu tư, đồng thời phản hồi kịp thời các quan ngại của thị trường về chiến lược, rủi ro, và khả năng thực thi.

Việc IR được "ngồi chung bàn" với lãnh đạo cấp cao không chỉ giúp họ hiểu sâu hơn chiến lược công ty, mà còn cung cấp góc nhìn thị trường ngược lại cho Ban lãnh đạo, giúp chiến lược doanh nghiệp thực tế hơn, khả thi hơn và đón đầu được dòng vốn.

Trong quá trình đầu tư và đồng hành với nhiều doanh nghiệp niêm yết, chúng tôi nhận thấy một số doanh nghiệp tiên phong đã và đang tái định vị lại vai trò của IR theo hướng chiến lược.

Cụ thể, nhiều doanh nghiệp tổ chức IR như một phòng ban chiến lược độc lập, là những người am hiểu tài chính có tiếng nói trong việc thiết kế thông điệp, nội dung công bố và kế hoạch tiếp xúc nhà đầu tư. Các chuyên viên IR có khả năng tương tác sâu với các nhà đầu tư tổ chức.

Bên cạnh đó, Ban IR cũng được tham gia phản hồi chính sách, đánh giá tác động của các quyết định tài chính lớn (M&A, phát hành, chia cổ tức…) trước khi công bố ra thị trường.

Chính những yếu tố này đã giúp các doanh nghiệp này không chỉ giữ vững được lòng tin của cổ đông hiện hữu, mà còn thu hút được các dòng vốn dài hạn và cải thiện giá trị vốn hóa bền vững.

Niềm tin là tài sản tài chính dài hạn

Là đại diện cho bên mua, các công ty quản lý quỹ luôn đánh giá IR như một chỉ báo dài hạn về năng lực quản trị và khả năng đồng hành của doanh nghiệp. Khi phân tích một khoản đầu tư, bên cạnh các chỉ số định lượng.

Chẳng hạn tại HDCapital, khi tiếp xúc doanh nghiệp, các câu hỏi được ưu tiên trước là Doanh nghiệp có hệ thống IR chủ động và có khả năng tương tác trực tiếp không?; Đội ngũ IR có được quyền truy cập thông tin chiến lược và phối hợp với cấp cao không? và Hệ thống công bố thông tin có đảm bảo tính minh bạch và hai chiều không?.

Câu trả lời tích cực cho các câu hỏi trên thường phản ánh một văn hóa doanh nghiệp hướng tới minh bạch, sự tôn trọng cổ đông, và sự trưởng thành trong quản trị, đây là những yếu tố có giá trị lâu dài hơn cả những con số lợi nhuận nhất thời.

Trong kỷ nguyên thị trường vốn ngày càng hội nhập và hướng tới nâng hạng, vai trò của IR không còn dừng ở việc “truyền đạt đúng thông tin, đúng hạn”, mà là “kể câu chuyện doanh nghiệp một cách chiến lược và bền vững”. Một đội ngũ IR bản lĩnh, có năng lực chiến lược và khả năng đồng hành dài hạn chính là một trong những yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp thiết kế niềm tin, nền tảng quan trọng nhất để thu hút dòng vốn dài hạn và nâng tầm vị thế trên thị trường.

Nguyễn Thành Long, Tổng Giám đốc HDCapital