Định giá rẻ không đủ hút vốn khi nhà đầu tư chạy theo xu hướng

Investing.com - Nhiều cổ phiếu trên thị trường hiện giao dịch với mức định giá thấp hơn đáng kể so với mặt bằng chung, song xu hướng “theo dòng tiền” khiến chúng chưa có cơ hội bứt phá.

Sau 25 năm, VN-Index lần đầu vượt mốc 1.600 điểm trong phiên 11/8/2025 và tiếp tục đi lên trong những phiên sau đó. Thanh khoản thị trường bùng nổ, giá trị giao dịch duy trì quanh 2 tỷ USD/phiên. Trong bối cảnh dòng vốn dồi dào, thị trường được định giá lại: P/E bình quân hiện ở mức 14–15 lần, tương đương trung bình cộng hai độ lệch chuẩn của ba năm gần đây (14,25 lần), nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với các giai đoạn đỉnh định giá như 17,6 lần đầu 2022 hay 18,9 lần giữa 2021.

Đáng chú ý, không ít cổ phiếu vẫn có P/E dưới 8 lần, thấp hơn hẳn so với trung bình thị trường. Thông thường, đây được xem là mức hấp dẫn khi kỳ vọng giá sẽ sớm thu hẹp khoảng cách với mặt bằng chung, đặc biệt sau khi nhóm cổ phiếu dẫn dắt đã tăng mạnh.

Trong nhóm sản xuất, nhiều mã đang duy trì P/E thấp như DBC (7,7 lần), CLX (7,2), BFC (7,99), LSS (7,6), SLS (5), QNS (7,2), VEA (6,9), DRI (5,9), PAT (7,6)… Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc giá cổ phiếu chưa tăng tương xứng hoặc lợi nhuận tăng mạnh. Đơn cử Dabaco (DBC) ghi nhận lợi nhuận sau thuế quý II đạt hơn 500 tỷ đồng, gấp 3,5 lần cùng kỳ; lũy kế 6 tháng đạt 1.015 tỷ đồng, tăng gần 4,7 lần. Động lực tăng trưởng đến từ hầu hết mảng kinh doanh, trong đó có chăn nuôi, thức ăn chăn nuôi, dầu thực vật và vắc-xin. Tuy vậy, cổ phiếu DBC vẫn chỉ dao động quanh 30.000 đồng từ đầu tháng 7. Agriseco Research dự báo công ty tiếp tục duy trì đà tăng trưởng năm 2025 nhờ giá lợn cao và triển vọng thương mại hóa vắc-xin, bên cạnh nhiều dự án dài hạn.

Ở ngành cao su, Đầu tư Cao su Đắk Lắk (DRI) cũng cho thấy kết quả tích cực với doanh thu quý II đạt 113,3 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế gần 21 tỷ đồng, tăng lần lượt 81% và 110% so với cùng kỳ 2024. Lũy kế nửa đầu năm, lãi ròng đạt 76,8 tỷ đồng, gấp 2,5 lần cùng kỳ.

Ngược lại, nhóm phân phối thiết bị điện tử ghi nhận mức tăng giá mạnh từ đầu tháng 4/2025: PET tăng 87%, DGW tăng 45%, PSD tăng 40%. Cả ngành hiện có P/E 19,7 lần, với DGW và PET đều trên 20 lần, trong khi PSD chỉ 7,9 lần. Riêng PSD, lợi nhuận quý II đạt 29,5 tỷ đồng, tăng 64%; lũy kế 6 tháng đạt 51,6 tỷ đồng, tăng gần 41%. Kết quả đến từ việc chuyển đổi mô hình phân phối sản phẩm Samsung sang distributor, giúp cải thiện biên lợi nhuận.

Tuy nhiên, không phải cổ phiếu P/E thấp nào cũng hấp dẫn. Trong nhiều trường hợp, định giá rẻ phản ánh đúng triển vọng kém khả quan. Nhóm đường là ví dụ: lợi nhuận niên độ 2024–2025 của SLS giảm 29% còn 374 tỷ đồng do dư cung và nhu cầu yếu, sau hai năm tăng trưởng nóng. QNS cũng ghi nhận lãi ròng nửa đầu năm 2025 giảm 23%, xuống 937,7 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân tại Yuanta Việt Nam, thị trường hiện chia thành hai nhóm lớn: tài chính và phi tài chính. Nhóm tài chính và các mã cùng hệ sinh thái có hiệu suất vượt VN-Index từ đầu năm, trong khi nhóm phi tài chính lại kém hơn. Diễn biến này phản ánh sự dịch chuyển dòng tiền nhiều hơn là vấn đề định giá.

Ông Minh cho rằng, khi thị trường hưng phấn, nhà đầu tư cá nhân thường tập trung vào nhóm cổ phiếu được dòng tiền săn đón, thay vì chú ý tới nền tảng cơ bản hay mức định giá hấp dẫn. Dù có kỳ vọng rằng sau khi chốt lời ở nhóm định giá cao, dòng vốn sẽ tìm sang cổ phiếu P/E thấp, nhưng xu hướng chủ đạo vẫn là “theo dòng tiền”, trừ khi xảy ra cú đảo chiều như năm 2021.

Câu hỏi lớn đặt ra là liệu nhóm phi tài chính có đủ triển vọng để hút vốn hay không. Yếu tố này phụ thuộc phần lớn vào triển vọng sản xuất. Sau giai đoạn xuất khẩu tăng mạnh quý II, ông Minh dự báo tốc độ có thể chậm lại trong quý III do tồn kho cao, và thị trường cần thời gian hấp thụ trước khi bước vào chu kỳ sản xuất mới ở quý IV.